YÖK: Vakıf Üniversiteleri Eğitim Ücretleri Politikasını Gözden Geçirmeli

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, “Vakıf üniversitelerimiz, öğrencilerimizin yüksek öğretime ulaşma, yüksek öğretim okuma arzusunu gerçekleştirecek gerçekçi bir eğitim öğretim ücretleri politikası belirlemek zorundadır.” dedi.

Özvar, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Prof. Dr. Fuat Sezgin Konferans Salonu’nda düzenlenen “2030’a Gerçek Yükseköğretim Vizyonu Toplantısı”nın açılışında konuştu.

Daha önce benzer toplantıları Ankara, Diyarbakır ve Niğde’de gerçekleştirdiklerini belirten Özvar, dördüncüsünü ise Ege ve Akdeniz bölgesindeki üniversitelerle İzmir’de düzenlediklerini hatırlattı.

İzmir’deki programa KKTC’de faaliyet gösteren 13 ayrı üniversitenin temsilcilerinin de katıldığını aktaran Özvar, ” Türkiye’de yüksek öğretiminin önümüzdeki yıllarda karşı karşıya kalabileceği sınamalara karşı bir ortaya geldik. Bu sınamaları muvaffakiyetle verebilmek üniversitelerimizin geleceğini güçlendirmek maksadıyla dijital yetkinlik, büyük data, milletlerarası tanınırlık, saygınlık, girişimcilik, yenilik, performans ve kalite teminatı üzere bahislere odaklanarak çeşitli tedbirler almak durumundayız.” diye konuştu.

Özvar, yüksek öğretimin 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren sırf sonlu bir kesite hitap eden seçkinci bir kurum olmaktan çıkarak toplumun çok geniş kesitlerine ulaşmaya başladığını anlattı.

Ekonomik maliyet gitgide yükselmeye devam ediyor

Dünya genelinde 250 milyon öğrencinin yüksek öğretime devam ettiğini, bu sayının 2030’da 380 milyona, 2040’da 600 milyona ulaşacağının iddia edildiğini vurgulayan Özvar, şöyle devam etti:

“Dünya genelinde yüksek öğretime ulaşmanın ekonomik maliyetleri gitgide yükselmeye devam ediyor. Türkiye’deki devlet üniversitelerinde öğrencilerin parasız okuması devletin en değerli eğitim siyasetlerinden birini teşkil etmektedir. Vakıf üniversitelerinin başarılı öğrencileri yüzde 100 burslu okutması da bu bakımdan takdire şayan bir hizmettir. Vakıf üniversitelerimiz, öğrencilerimizin yüksek öğretime ulaşma, yüksek öğretim okuma dileğini gerçekleştirecek gerçekçi bir eğitim öğretim fiyatları siyaseti belirlemek zorundadır. Bu tahminen de en değerli mevzuların başında gelmektedir. Avrupa’da ve diğer coğrafyalarda bildiğiniz üzere sadece kendi vatandaşları için değil ama aynı zamanda uluslararası öğrencileri çekebilmek adına eğitim öğretim ücretlerinde indirime gittikleri son zamanlarda göze çarpmaktadır. Vakıf üniversitelerimizin, Avrupa’daki, Amerika’daki ve öbür gelişmiş ülkelerde, coğrafyalarda faaliyet gösteren özel ve vakıf üniversitelerinin eğitim fiyatlarını yakından takip etmeleri buna nazaran birtakım stratejiler geliştirmeleri gerektiğini kendilerine hatırlatmak isterim.”

Kovid-19 salgını ve sonrasında eğitim teknolojilerinin gelişmesiyle çevrim içi eğitim platformları, yapay zeka destekli kişiselleştirilmiş öğrenme, sanal ve arttırılmış gerçeklik uygulamalarının öne çıktığını aktaran Özvar, yeni eğitim teknolojileriyle geleneksel eğitimin dengelenmesinin önemine değindi.

“Artık kapasitenin kaliteyle taçlandırılması gerekmektedir”

Türkiye’de bazı kesimlerin eğitim kalitesiyle ilgili endişelerin bulunduğunu, bunun da farkında olduklarını belirten Özvar, “Öğretim kapasitesinin ve yüksek öğretim programlarının genişlemesi, datalara de yansıdığı biçimde üniversitelere erişimi arttırmış, ülkenin dört bir yanında yüksek öğretim kurumları, genç nüfusun bilim ve teknolojiyle buluşmasına imkan sağlamıştır. Bu kapasitenin genişlemesi kimi bölümlerde eğitim kalitesiyle ilgili kaygıların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bunu hepimiz aslında yakından takip ediyor ve biliyoruz. Kapasite ile kalitenin de tıpkı ölçüde yükselmesine yönelik toplumda ortaya çıkan beklentinin karşılanması yalnızca YÖK yahut Yükseköğretim Kalite Heyetini (YÖKAK) değil bütün üniversite bileşenlerini yakından ilgilendirmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.

Prof. Dr. Özvar, Türk üniversitelerinin uluslararası akreditasyon standartlarını karşılamada ve küresel üniversite sıralamalarında üst sıralarda yer almada başarılı bir sınav verdiğini söyledi.

Türkiye’de yüksek öğretimin kapasite sınırına ulaştığını aktaran Özvar, “Artık bundan sonra bu kapasitenin kalite ile taçlandırılması gerekmektedir. Yükseköğretim Konseyinin bugünden önümüzdeki yıllara en değerli gündem unsuru başta eğitim, öğretim olmak üzere araştırma ve geliştirme ve akademik performansla daha yüksek kalite standartlarına ulaşmak olacaktır.” ifadesini kullandı.

Bilim ve teknoloji alanında küresel rekabette güçlü olmanın akademisyenlerin bilimsel üretkenlikleriyle mümkün olacağını anlatan Özvar, üretkenliğin arttırılması ve kalitenin yükseltilmesinin değişmez hedefleri arasında yer aldığını kaydetti.

Türkiye’nin hızla yaşlanan bir ülke konumuna geldiğine işaret eden Özvar, “Doğum oranlarında son yıllarda yaşanan süratli düşüş önümüzdeki yıllarda genç nüfusta azalma yaşanacağını haber vermektedir. Türkiye’de genç nüfusun azalması gelecekte üniversiteye olan eğitim talebinde ve kayıtlarda düşüşe yol açabilir. Nüfusa bağlı azalabilecek erişim talebine yönelik üniversitelerimizin ve ilgili devlet ünitelerinin gündeminde memleketler arası öğrenci hareketliliğinden nasıl daha fazla hisse alınabileceği sorusu yer almalıdır.” diye konuştu.

Yeşil maharetler kazandıracak yeni programlar…

Teknolojik değişime ayak uyduracak ve iş dünyasının talep ettiği istihdama hassas programlar açtıklarının altını çizen Özvar, istihdama hassas olmayan kısımları ise tasfiye etmeye devam edeceklerini anlattı.

Organize Sanayi Bölgeleri’ndeki (OSB) meslek yüksekokulları programlarında eğitim gören öğrencilerin mezun olmadan iş bulduklarını belirten Özvar, OSB’lerle daha çok iş birliği kurarak yeni programlar geliştirmeyi hedeflediklerini kaydetti.

Özvar, son yıllarda en fazla yazılım ve yapay zeka tabanlı programların talep edildiğini anımsattı.

Sağlıkta ve tarımda dijital teknolojiler ayrıyeten yeşil dönüşümle ilgili insan kaynağı gereksinimini karşılamak için yeni programlar üzerinde çalıştıklarını vurgulayan Özvar, “2025 yılı için yeşil beceriler kazandıracak yeni programlar açmayı planladığımızı paylaşmak isterim. Ayrıca Yükseköğretim Kurulunun tecrübesini dost ülkelerle paylaşmaya devam ediyoruz. Yakın zamanda Mısır’da yapmış olduğumuz bir temas ile inşallah tecrübe paylaşımında bulunacağız.” diye konuştu.

Toplantıya Yükseköğretim Kurulu üyeleri, İKÇÜ Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, üniversitelerin rektörleri, rektör yardımcıları ve akademisyenler katıldı.