Yapay Zeka ile Dezenformasyonla Mücadele Zirvesi

Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığınca, “İletişimde Yapay Zeka: Eğilimler, Tuzaklar ve Dönüşüm” temasıyla bu yıl dördüncüsü gerçekleştirilen Milletlerarası Stratejik İrtibat Zirvesi’nde (Stratcom Summit’24) “Dezenformasyonla Mücadelede Yapay Zeka: Kamu Kurumları İçin Stratejik Araçlar” başlıklı panel düzenlendi.

Özbekistan Kalkınma Stratejisi Merkezi Yöneticisi Eldor Tulyakov’un moderatörlüğünü üstlendiği oturumda Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi Koordinatörü İdris Kardaş, Azerbaycan Medya Kalkınma Ajansı Direktörü Ahmet İsmayılov, BM Jakarta Ofisi Enformasyon Merkezi Direktörü Miklos Gaspar, Sırbistan Kamuoyu Enformasyondan Sorumlu Devlet Sekreteri Milos Garic ile uluslararası haber kuruluşu NE Global’de Avrupa Birliği ve İtalya Siyasi Alakalar Genel Yayın Yönetmeni Federico Grandesso konuşmacı olarak yer aldı.

İsmayılov, “Hepimiz, bilginin tüketicisi olduk.” diyerek, dezenformasyonla çaba edebilmek için medya okuryazarlığının artırılmasının gerektiğini söyledi.

Azerbaycan’a yönelik çeşitli dezenformasyon ve manipülasyon çalışmalarının yapıldığını belirten İsmayılov, dezenformasyonun ülkelerin uluslararası anlamda büyümesini engelleyebildiğini kaydetti.

İsmayılov, Bakü’de düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’na (COP29) işaret ederek, bu süreçte Azerbaycan’ı berbat göstermeye yönelik çalışmaların yapıldığını ve bu stil dezenformasyonların ülkenin prestijini zedelediğini söyledi.

Azerbaycan’da medya okuryazarlığını artırmaya yönelik çalışmalar yürüttüklerini dile getiren İsmayılov, bu kapsamda Medya Okuryazarlığı Haftası’nı oluşturduklarını vurguladı.

“Artık gerçek ve kurguyu birbirinden ayıramaz olduk”

Garic, Stratcom’da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti tabir ederek, tertip için teşekkürlerini sundu.

Konuşmasının başında, “Gerçek, ayakkabılarını giyene kadar yalan, dünyanın yarısını dolaşmış olur.” kelamına atıfta bulunan Garic, bu kelamın yıllar evvel söylenmiş olmasına karşın şu anda gerçeği yanlıştan ayırmanın daha da zorlaştığını söz etti.

Garic, klasik medyanın yavaş yavaş tarihe karışmaya başladığını, evvelce kaygı sinemalarında rastlanan yapay zekanın şu an hayatın kesimi haline geldiğini söyledi.

Yapay zekanın ürettiği içerik, ses ve imgelerin yanlış bilgiler sunabildiğine dikkati çeken Garic, “Artık gerçek ve kurguyu birbirinden ayıramaz olduk.” dedi.

Garic, yanlış bilginin yayılmasının önlenmesi için yasal bir mutlaklığa muhtaçlık olduğunu belirterek, bireylerin temel ve kullanım haklarının ihlal edilmemesi için yasal düzenlemenin kıymetini vurguladı.

Arakanlı Müslümanlara yönelik nefret söylemi

Birleşmiş Milletlerin (BM) haziranda bilgi bütünlüğü ve doğruluğu için bir türel çerçeve ortaya koyduğuna dikkati çeken Gaspar da bu prensiplerin hükümetler ve özel dalın bu hususa nasıl yaklaşabileceklerine dair açıklık getirdiğini kaydetti.

Gaspar, bu yaklaşımın basamaklarının araştırma, riskin kıymetlendirilmesi ve alınacak aksiyonun belirlenmesi halinde ilerlediğini belirtti.

Sosyal medyada Myanmar ordusunun zulmünden kaçan Arakanlı Müslüman (Rohingya) mültecilere yönelik birçok nefret söylemi içeren paylaşımın yapıldığına işaret eden Gaspar, bu nefret telaffuzlarının aslında Arakanlı Müslümanlara karşı olumsuz algı oluşması için düzenlenen yapay zeka takviyeli kampanya olduğunu söyledi.

Gaspar, bir şeyi söylemenin birçok farklı yolunun bulunduğunun altını çizerek, yapay zeka tarafından hazırlanan bu paylaşımlarda ise kimi terim ve sözlerin daima tekrar edildiğini vurguladı.

Arakanlı Müslümanlara yönelik dezenformasyonla uğraş için BM ve hükümetlerle ortak çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Gaspar, bu kapsamda insanların hislerine dokunan ve gerçekleri gösteren gönderiler paylaştıklarını söyledi.

Türkiye’de dezenformasyonla mücadele

Kardaş da yapay zeka ve dezenformasyonun son zamanlarda en çok konuşulan konuların arasında yer aldığını belirtti.

Türkiye’nin yakın coğrafyada yaşananlar nedeniyle birçok olayın ortasında kaldığına dikkati çeken Kardaş, Türkiye’nin dezenformasyonla mücadelede teknoloji ve yapay zekadan yararlandığını ifade etti.

Kardaş, Türkiye’nin dezenformasyonla gayret kapsamında birçok ülkeye model olmaya yönelik değerli adımlar attığını vurguladı.

Yapay zeka ve eğitim

İtalya’da birçok memurun yapay zeka kullanmayı bilmediğini ifade eden Grandesso, memurların doğru şekilde yapay zekayı kullanabilmesi için eğitim verilmesinin gerektiğini belirtti.

Grandesso, sendikalarla iletişime geçilip çalışma saatlerindeki bir kısmın eğitime ayrılması için anlaşma yapılabileceği önerisinde bulundu.

İtalya’da medyayı takip edecek, sorunun nereden kaynaklandığını belirleyecek ajans kurulması tavsiyesinde bulunan Grandesso, gençlerin de gerçek bilgiyle palavra haberi birbirinden ayırabilmesi hedefiyle eğitimin gerekli olduğunu vurguladı.