Yabancı bir gezegende yaşama dair şimdiye kadarki en güçlü kanıt bulundu

Bilim insanları, Dünya’da yalnızca biyolojik süreçlerle üretilen gazların kimyasal parmak izlerini yabancı bir gezegenin atmosferinde tespit ederek, dönüm noktası olabilecek bir keşif yaptı.

James Webb Uzay Teleskobu’nun K2-18 b olarak isimlendirilen gezegenle ilgili müşahedelerinde yer alan iki gaz (Dimetil sülfür veya DMS ve dimetil disülfür ya da DMDS) Dünya’da canlı organizmalar, bilhassa de deniz fitoplanktonları, algler üzere mikrobik hayat tarafından üretiliyor.

Araştırmacılar, bunun gezegenin mikrobik hayatla dolu olabileceğini gösterdiğini söyledi. Bununla birlikte, gerçek canlı organizmaların keşfini duyurmadıklarını, daha çok muhtemel bir biyo-imzayı (biyolojik bir sürecin göstergesi) duyurduklarını ve bulguların ihtiyatlı bir halde görülmesi gerektiğini, daha fazla müşahede yapılması gerektiğini vurguladı.Yine de heyecanlı olduklarını lisana getirdiler.

YABANCI BİR DÜNYANIN BİRİNCİ İPUÇLARI

Astrophysical Journal Letters’da yayınlanan çalışmanın başyazarı Cambridge Üniversitesi Astronomi Enstitüsü’nden astrofizikçi Nikku Madhusudhan, bunların muhtemelen üzerinde yaşanılan yabancı bir dünyanın birinci ipuçları olduğunu söyledi.

Madhusudhan, “Bu, güneş sisteminin ötesinde yaşam arayışında bir dönüşüm anı; mevcut olanaklarla potansiyel olarak yaşanabilir gezegenlerde biyo-imzaları tespit etmenin mümkün olduğunu gösterdik. Gözlemsel astrobiyoloji çağına girmiş bulunuyoruz” dedi

BİR GEZEGEN DAHA TESPİT EDİLDİ

K2-18 b, Dünya’dan 8,6 kat daha büyük ve çapı, gezegenimizden yaklaşık 2,6 kat daha büyük. Gezegen yüzeyinde yaşam için kilit bir bileşen olan sıvı suyun bulunabileceği bir mesafe olan “yaşanabilir bölge”de Güneş’ten daha küçük ve daha az parlak bir kırmızı cüce yıldızın etrafında, Dünya’dan yaklaşık 124 ışık yılı uzaklıkta, Aslan takımyıldızında yörüngede dönüyor. Bir ışık yılı, ışığın bir yılda kat ettiği 5,9 trilyon mil (9,5 trilyon km) mesafe olarak biliniyor. Bu yıldızın yörüngesinde dönen bir gezegen daha tespit edildi.

“YAŞAMLA DOLU OKYANUS DÜNYASI”

1990’lardan bu yana güneş sistemimizin ötesinde dış gezegen olarak isimlendirilen yaklaşık 5 bin 800 gezegen keşfedildi. Bilim insanları, mikroorganizmalar tarafından yaşanabilir sıvı su okyanusuyla kaplı ve hidrojen bakımından güçlü bir atmosfere sahip okyanus ötesi dünyalar olarak isimlendirilen dış gezegenlerin mevcut olduğunu varsaydı.

2021’de fırlatılan ve 2022’de faaliyete geçen Webb’in daha önceki gözlemleri, K2-18 b’nin atmosferinde metan ve karbondioksit tespit etmişti; bu da bir yıldızın yaşanabilir bölgesindeki bir ötegezegenin atmosferinde karbon bazlı moleküllerin birinci defa keşfedildiği manasına geliyordu.

Madhusudhan, “Şu ana kadar JWST’den (James Webb Uzay Teleskobu) elde edilen tüm verileri açıklayan tek senaryo, geçmiş ve mevcut gözlemler de dahil olmak üzere, K2-18 b’nin yaşamla dolu bir okyanus dünyası olduğu senaryodur. Ancak, açık olmalı ve diğer senaryoları keşfetmeye devam etmeliyiz.”

TEMEL VARSAYIM: KOLAY MİKROBİK YAŞAM

Madhusudhan, okyanus ötesi dünyalar varsa, “Muhtemelen Dünya’nın okyanuslarında gördüğümüz gibi mikrobiyal yaşamdan bahsediyoruz” dedi.

Okyanuslarının Dünya’nınkinden daha sıcak olduğu varsayılıyor. Madhusudhan, olası çok hücreli organizmalar ve hatta akıllı yaşam hakkında sorulan soruya, “Bu soruyu bu aşamada cevaplayamayacağız. Temel varsayımımız basit mikrobik yaşamdır” dedi.

“YALNIZ MIYIZ?”

Her ikisi de aynı kimyasal aileden olan DMS ve DMDS’nin değerli dış gezegen biyo-imzaları olduğu kestirim ediliyor. Webb, gezegenin atmosferinde birinin ya da oburunun ya da muhtemelen her ikisinin de yüzde 99,7 itimat seviyesinde mevcut olduğunu buldu; bu da müşahedenin istatistiksel bir tesadüf olma ihtimalinin hala yüzde 0,3 olduğu manasına geliyor.

K2-18 b, çapı Dünya’nınkinden büyük ancak güneş sistemimizin en küçük gaz gezegeni olan Neptün’ünkinden küçük olan “Neptün-altı” gezegenler sınıfının bir modülüdür.

Madhusudhan, ötegezegen biliminin “Kutsal Kase ”sinin, güneş sistemimizin ötesinde Dünya gibisi bir gezegende ömür olduğuna dair ispat bulmak olduğunu söyledi. Madhusudhan, çeşidimizin binlerce yıldır kozmosta “yalnız mıyız” diye merak ettiğini ve artık okyanus ötesi bir dünyada muhtemel yabancı hayatı tespit etmenin yalnızca birkaç yıl içinde olabileceğini söyledi.