Uzmanlar uyarıyor: Plajda eğlenirken çukur kazmayın. Peki ama neden?

Deniz kenarında tatil yaparken, kendinizi yahut sevdiklerinizi, bilhassa dikine kuma gömerek eğlenmek üzere bir zevkiniz varsa, bu eğlenceyi yine gözden geçirmenizde fayda var.

Bilim insanları plajlarda derin çukurlar kazmanın hiç de inançlı bir iş olmadığı konusunda insanları uyarıyorlar. Birbirine yapışmış halde ayaklarımızın altında duran trilyonlarca ton tartısındaki suyun ve incecik kum tanelerinin oluşturduğu kritik fizikî istikrar, plajda kazdığımız çukurlar sırasında büyük bir risk yaratıyor.

Bilim beşerlerine nazaran, kazdığımız kum ıslakken olduğu yerde duruyormuş üzere görünse de, fizik kuralları nedeniyle kurumuş kum tanelerinin birbirinin üzerinde akmadan durabildiği azamî açı 33 derece. Münasebetiyle 90 derecelik açıyla bir yahut bir buçuk metre kazdığınız plajdaki kum, güneşin tesiriyle kurumaya da başladığında, kendi içine çökme eğilimi taşıyor. Ve üstelik çabucak yanındaki dev su basıncı (deniz) nedeniyle suyun, deniz düzeyinin altında kalan bu çukura sızma eğilimi de kelam konusu.

Tüm bu senaryo gerçekleştiğinde ise, plajda kazdığınız çukur süratli bir biçimde bataklığa dönüşerek içinde ne var ne yoksa tabana hakikat çekebilecek bir mevt tuzağına dönüşebiliyor.

Bu durum elbette plajda kazılan her çukurun başına gelmek zorunda değil lakin tabiattaki kurallara hakim olmadığımız için, bu senaryonun gerçekleşmeyeceğine dair garanti de verilemez. Münasebetiyle bilim insanları plajlarda, küçük kumdan kaleler inşa etmek için oyuncak kürekle 10-20 santimlik hafriyatlar yapmanın dışında hafriyat çalışması yapılmaması gerektiğini hatırlatıyorlar.

Kalabalık plajlarda yaşanabilecek bu türlü bir kazada tahminen etraftaki beşerler yardıma koşacak olsa da dünyanın her yerinde sayısız ıssız plaj bulunuyor ve beşerler bu plajlarda, kalabalıklardan uzakta denize girmeyi de seviyor. Bu türlü bir durumda risk daha da artıyor.

Bataklıktan kurtulmanın püf noktası

Bu ortada, bilim insanları yalnızca plajlarda değil, gevşek toprak yahut bataklıkla karşılaşılan durumlarda insanlara ani hareketler yapmadan ve “dik” durmadan, bataklıkla temas eden yüzeyi genişletmek için mümkün olduğunca yatay durumda durmayı tavsiye ediyorlar. Bu halde çok yavaş hareketlerle çamurdan çıkmak mümkün olabiliyor. Zira bataklıklar, ani hareket yapıldığında toprağın sıkışması ve insanları betona saplanmışçasına içinde hapsetmesi üzere garip bir fizikî yapıya sahip.

Bataklığın yoğunluğu hiçbir insanı büsbütün içine çekebilecek kadar az olmadığı için, teknik olarak çırpınmayan bir insanın vefat derecesinde bataklığa saplanma ihtimali yok. Lakin bataklıktan kurtulabilmek için insanın üzerindeki yükleri atması, yavaşça yatay duruma geçmesi ve çok yavaş hareketlerle sağlam yere gerçek kendini çekmesi gerekiyor.

Bu temek bilgi de kulağınızın bir köşesinde dursun…