Denizlerde RİP akıntısı yahut öbür sebeplerden ötürü her yıl birçok kişi boğularak hayatını kaybediyor. Yaz dönemin gelmesiyle Samsun’da özellikle son 1 ay içerisinde birçok kişi boğulma tehlikesi geçirdi.
Vatandaşlara önemli uyarılar yapan Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Coğrafya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Uzun, önemli açıklamalarda bulundu.
“Türkiye’de çabucak her yıl bine yakın boğulma olayı gerçekleşiyor”
Türkiye’de boğulma ile ölümlerin çoğunun yaz aylarında olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ali Uzun, “Suda boğulma ile ölenlerin çok kıymetli bir kısmı genç yaştaki insanlardır. Bunların yüzde 70’inin yaşı 40’ın altındadır. Ölenlerin yüzde 20’si ise 20 yaşının altındadır. Baktığımızda Türkiye’de çabucak her yıl bine yakın boğulma hadisesi gerçekleşiyor. Bunlardan 300’ü aşkını mevtle sonuçlanıyor. Türkiye ölçeğinde baktığımızda bunlar çok önemli sayılardır. Suda boğularak ölenlerin çok büyük bir kısmı yüzme emeliyle deniz, göl, akarsu ya da kanallara girme sonucu meydana geliyor. Çok az bir kısmı ise kazalar sonucu, bilhassa trafik kazaları sonucu, araçların denize yahut akarsulara uçması sonucu gerçekleşiyor. Baktığımızda yaz aylarında boğulma hadiseleri çok yüksek sayılara ulaşıyor. Bunu biraz daha özele indirdiğimizde Karadeniz’de boğulma olaylarının fazla olduğunu görüyoruz. Birtakım özel alanlarda ise bu oran daha da yükseliyor. Bu özel alanlar kayalık kıyıların olduğu yerlerde, mendireklerinin çabucak yakınlarında dalga sisteminin bozulduğu yerlerde gerçekleşiyor. RİP akıntıları bilhassa rüzgârlı ve dalgalı havalarda gerçekleşiyor. Çeken akıntı dediğimiz bu akıntılar boğulma ile ölümlerin baş sorumlusu durumundadır. Bu akıntılar o denli süratli akıntılardır ki bu akıntıya yakalanan kimi beşerler dehşetten ve buna bağlı kardiyolojik rahatsızlıklar nedeniyle hayatlarını kaybedebiliyor. Pekala, bu RİP akıntısı yahut çeken akıntı nasıl bir akıntıdır? RİP akıntısı kıyıdan aşağı gerçek olan bir akıntıdır. Sık dalgalarla kıyıda biriken suların açığa dönmesi sonucunda gerçekleşen kısa vadeli akıntılardır. Onun için vatandaş bunlara ‘kum göçmesi’ de diyor. Dalgalı havalarda esasen kıyı bulanır; ancak bu akıntının olduğu yerlerde daha kuvvetli bulanır ve bir sel suyunu andırır. Boğulma olaylarının azaltılması konusunda eğitim değerlidir. RİP akıntılarına yakalanan ve kâfi bilgisi olmayan şahısların değerli bir kısmı boğularak hayatlarını kaybediyor” diye konuştu.
“RİP akıntısında hayatta kalma formülü”
Ali Uzun’un RİP akıntısına yakalananlara tavsiyeleri:
“Bu akıntıya yakalandığında insanları suyun üstünde kalmaya çalışması gerekiyor. Kendisini nihayetsiz bir biçimde açığa yanlışsız çekmeyecek. Suyun üstünde kalmaları durumunda 200-300 metre sonra esasen kurtulacaklar. Su üstünde kalacaklar ve kıyıdan yardım istemeleri durumunda da kıyıdan onlara yardım gelecektir. İkinci bir durum; şayet yüzebiliyorlarsa yanlara yanlışsız yüzmelerini tavsiye ediyoruz. Akıntıya kapılanların suyun üstünde kalmaları ve bir akarsuda yüzer üzere yanlara yanlışsız, akıntıya karşı değil, yüzmeleri kıymetlidir. Zira bu akıntı süratli bir akıntıdır. Saniyede 1-2 metreyi bulabilmektedir ki kimi olimpik yüzücülerin bile bu sayılarla uğraşması zordur.”
“Karadeniz’deki boğulanların büyük bir bölümü iç bölgelerden”
Karadeniz’e yüzmeye gelen iç bölgelerdeki insanlara da uyarılarda bulunan Uzun, “Dikkat çekeceğimiz bir başka husus ise Karadeniz veya sahil kentlerine iç bölgelerden günübirlik veya birkaç günlük gelen vatandaşlardır. Özellikle Samsun üzerinde konuştuğumuzda Çorum, Amasya, Tokat, Merzifon gibi iç kentlerimizden gelen insanlar ‘gelmişken denize girelim’ diyorlar. Dalgalı olsa bile denize girmeyi talep ediyorlar. Lokal yetkililerimiz bu mevzuda insanları uyarıyor. Kıymetli bir kısmı bunlardan bihaber oldukları için ben iç bölgelerden gelenlerin kesinlikle cankurtaran olan plajlarda yüzmesini tavsiye ediyorum. Tek başlarına denize girmemelerini öneriyorum. Kıyıda bunları bekleyen ana, babalarının yahut tanıdıklarının olması, bunların denizde olduğunu yani yüzmekte olan gençlerin denizde olduğunu bilen birilerinin olması boğulmayla ölümlerin önlenmesi açısından kıymetlidir. Vaktinde haber verilmesi durumunda ölümlerin en aza ineceğini söyleyebilirim. Boğulanların kıymetli bir kısmı gereğince yüzme bilgisi olmayan şahıslar oluyor. Yani, uygun yüzme bilmeyenlerde vefat oranı artıyor. İç bölgelerde, kanallarda baraj göllerinde ve akarsularda da bu düşünceyi görüyoruz. Serinlemek vasıtasıyla akarsuyun kenarına, gölün kenarına giriyor. Ayağa kayıp düşüyor. Çoklukla baraj göllerinin kenarları süratle derinleşiyor. Birbirlerini kurtarırken de kimi yüzme bilmeyen beşerler böylelikle birbirini boğuyorlar. Bu sebeple biz çocuklarımıza bilhassa kış döneminde yüzme eğitimi aldırmamız lazım. Eğitim ve öğretim periyodunda yüzme ile ilgili bilgiler vermek, boğulma sayısını azaltacaktır diye düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
