Uyurken neden rüya görürüz?

Rüya biliminin ana akım mı yoksa bir uç araştırma alanı mı olduğuna uzun bir müddettir karar verilebilmiş değil. Bilim insanları ve filozoflar yüzyıllardır hayallerin tam olarak hangi emele hizmet ettiğini belirlemeye çalışıyorlar. Fakat bu alanda yapılan çok sayıda yaratıcı çalışma ve geliştirilen yeni teknolojiler, artık neden hayal gördüğümüzü anlamamıza daha da fazla yardımcı olabilir ve öne çıkan dört teori bulunuyor.

The Conversation’daki bir paylaşıma nazaran kimi araştırmacılar, düşlerin toplumsal olarak paylaşılması gerektiğine ve “duygusal zekamızı ve empatimizi geliştirmek için insanlarda evrimleştiğine” inanıyor. Hatta, 2019’da yayınlanan bir araştırma makalesi, düşler paylaşıldığında, paylaşan ve dinleyenler ortasındaki empatinin arttığını gösteriyor. Bu çalışmada, araştırmacılar düş görmemizin nedenlerinin muhtemelen erken insanların diğerleriyle daha kıymetli kontaklar kurmasına yardımcı olan atalarımızdan kalma bir hayatta kalma marifetinden kaynaklandığını savunuyorlar.

Elbette, bu bahisteki tek teori bu değil. Diğer bir teori, düşlerin bizi her gün uyandıktan sonra geçirdiğimiz bilişsel aksiyonlara hazırladığını öne sürüyor.

Bazıları düş görme yeteneğimizin hafızamızla da temaslı olabileceğine inanıyor. Yapılan araştırmalar, hayallerinin birçoklarını hatırlayabilen birtakım iştirakçilerin, dikkat dağıtıcı uyaranları görmezden gelme konusunda başkalarından daha berbat olabileceğini gösteriyor. Düşlerini hatırlayamayanlar ise dikkat dağıtıcıları görmezden gelme konusunda daha başarılı görünüyor. Elbette bu araştırmanın bulguları büsbütün kanıtlanmış değil ve doğrulama için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.

Ancak, hayallerimizin tam olarak ne manaya gelebileceği ve uyurken neden düş gördüğümüz konusunda çok sayıda teori bulunuyor. Bilim insanları insanların neden hayal gördüğünü tam olarak anlayana kadar, hayal görme hakkında sorular sona ermeyecek.