Başkent Amman’a 30 kilometre uzaklıkta bulunan Salt kenti kendine has mimarisiyle ön plana çıkarken, şehir çeşitliliğe katkısı sebebiyle 2021 yılında “hoşgörü ve medeniyet şehri” kabul edilerek UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edildi.
Kentin konut sahipliği yaptığı en değerli medeniyet olan Osmanlı’dan kalma eserler de zamana meydan okumaya devam ediyor.
Eski Ürdün Üniversitesi Tarih ve İslam Medeniyeti Bölümü Öğretim Üyesi Muhammed Abdulkadir Hureysat açıklamasında, “Salt şehrinin kentsel karakteri Şam, Nablus ve Kudüs’tekiyle birebir, güya eski İstanbul’un ara sokaklarına giriyormuşsunuz gibi.” dedi.
Osmanlı döneminde inşa edilen yapılarda malzemelerin ahenkli bir şekilde kullanıldığını aktaran Hureysat, Salt’taki binaların imalinde kesme taş, kireç taşı ve ahşap kullanıldığını anlattı. Hureysat, kelamlarına şöyle devam etti:
“Tarih ve saha araştırmaları, Salt’ın 15. yüzyıldan itibaren yerleşime sahne olduğunu gösteriyor. Kent 1867 yılında ilçe haline geldi ve bu tarihten sonra Osmanlı sarayını temsilen devlet kurumları inşa edildi. 1880 yılında Salt’ın Nablus Belediyesi’ne bağlandı, 3 yıl sonra da belediye başkanı şehirden seçilmeye başlandı.”
Ürdünlü akademisyen, Osmanlı’nın kentteki idari yapılanmasının sürekli değiştiğini ve bunun güvenlik durumuna ve ekonomiye bağlı olduğunu ifade etti.
SALT, UNESCO DÜNYA MRASI LİSTESİ’NDE
Hureysat, Salt’ın “Küçük Nablus” olarak da adlandırıldığını belirterek, bunun da şehirlerdeki kentsel dokunun benzerliğinden kaynaklandığını dile getirdi. Kentteki Osmanlı izlerinden söz eden Ürdünlü akademisyen, şunları kaydetti:
“Osmanlı’nın rolü inkar edilemez. 1870 yılında bölgemizde belediyeler kurmaya başladılar ki bu da kent örgütlenmesinin bir göstergesidir. Geçmişten günümüze Osmanlı mirası içinde yaşıyoruz.”
Salt kentinin bağlı olduğu Balka Vilayeti Konsey Üyesi Şaha en-Nusur ise “Salt’ın UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alınmasının sebebi kentte 756 tarihi yapı bulunması. Yapıların hepsi de Osmanlı standartlarına uygun İslami şekilde.” diye konuştu.
Şehir içinde Salt Belediyesi’ne ait iki katlı, 400 metrekarelik bir Osmanlı binasında restorasyon akademisi açılacağı bilgisini veren Ürdünlü yetkili, bu projenin amacının da restorasyon alanında yerel bir topluluk oluşturmak olduğunu ifade etti.
Nusur, yerel yetkililerle görüştüğünü kentte hem turizmi canlandırmak istediklerini hem iş fırsatları oluşturmak istediklerini anlattı.
Salt kenti, Birinci Dünya Savaşı’nda İngilizlere karşı ülkelerini savunan 300 Osmanlı askerinin mezarının bulunduğu Salt Türk Şehitliğine mesken sahipliği yapıyor.
Şehitlik ve anıt yapı, 1994 yılında eski Ürdün Hükümdarı Hüseyin bin Talal ve eski Türkiye Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel periyodunda inşa edildi ve 2004 yılında restore edildi.
Türkiye Savunma Bakanlığına bağlı Salt Türk Şehitleri toprağı Ürdün’deki Türkiye Büyükelçiliği tarafından denetleniyor.
