ABD’de gündemi sürekli meşgul eden konulardan biri olan bireysel silahlanma sorunu, ülke anayasasındaki ikinci değişiklik maddesine dayanıyor.
“Silahlanma hakkı” olarak bilinen yasada, “Düzenli bir milis gücü, hür bir eyaletin güvenliği için zorunlu olduğundan halkın silah bulundurma ve taşıma hakkı ihlal edilmeyecektir.” ifadesi yer alıyor.
ABD’deki kişisel silahlanma ve silah kaynaklı vefatlar hakkındaki yeni dataları derlendi.
Pensilvanya eyaletinde silah taşıma ve satın alma kanunları
Trump’ın suikast girişimine maruz kaldığı yer olan Pensilvanya eyaleti, on yıllardır silah satışlarında alıcıların geçmişine dönük kontroller yapılmasını zorunlu tutuyor. Bu kontrollerde, alıcıların suç ve akıl sağlığı, aile içi şiddet ve uyuşturucu kullanım geçmişleri gibi konulara bakılıyor. Pensilvanya, 2018’de, silahları aile içi istismarcılardan uzak tutmak için güçlü kararlar içeren bir yasa çıkardı fakat eyalette hala birkaç temel silah yasasının eksik olduğu belirtiliyor.
Eyalette, 21 yaş ve üstü bireyler, ateşli silah taşıma ruhsatı için müracaat yapabiliyor. İptal edilmediği sürece 5 yıl geçerli bu ruhsat, bireylerin üzerlerinde yahut bir araçta gizlenmiş olarak ateşli silah taşımalarına müsaade veriyor.
Eyaletin resmi internet sitesine nazaran, Pensilvanya’da 1 Temmuz itibarıyla ateşli silah taşıma ruhsatı izni 1 milyon 638 bin 341 iken, spor için avlananlara verilen izinler ise 10 bin 335 olarak kaydedildi.
Pensilvanya’da Trump’a yapılan suikast teşebbüsünde kullanıldığı belirtilen AR tipi yarı otomatik tüfek de dahil olmak üzere uzun namlulu silah (tüfek, pompalı, yarı otomatik tüfek) satın almak için taban yaş 18, kısa namlulu silahları satın alma yaşı ise 21.
Eyalette tek seferde satın alınabilecek silah sayısında rastgele bir sınırlama yokken mühimmat satışına ait de neredeyse hiçbir düzenleme bulunmuyor.
Uzun namlulu silahların ruhsatsız satıcılar tarafından satışlarında ise alıcıların geçmişine dönük denetimler yapılmıyor.
CDC’ye göre ABD’de silah kaynaklı vefatlar en çok 2021’de yaşandı
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinin (CDC) son istatistiklerine göre, 2021’de 48 bin 830 Amerikalı ateşli silah kaynaklı sebeplerle öldü.
Bu, 2021’de kayıtlara geçen diğer tüm yıllardan daha fazla Amerikalının silah kaynaklı yaralanmalar nedeniyle hayatını kaybettiği anlamına geliyor.
Eyaletlere göre silah kaynaklı ölümler
CDC’nin bilgilerine nazaran, Mississippi, Louisiana, Alabama ve Wyoming, en çok silah kaynaklı mevt oranına sahip eyaletleri olarak göze çarpıyor.
Silah kaynaklı cinayetlerin dağılımında başşehir Washington başı çekerken Mississippi, Louisiana, Alabama ve New Mexico eyaletleri ise Washington’ı takip eden eyaletler oldu.
Washington’da 2021’de her 100 bin kişiden 22,3’ü silah kaynaklı cinayete kurban giderken bu oran Mississippi’de 21,2, Louisiana’da 18,4, Alabama’da 13,9 ve New Mexico’da ise 11,7 oldu.
Cinayetlerde kullanılan silah türleri
ABD Federal Soruşturma Ofisinin (FBI) bilgilerine nazaran, ülkede 2020’de 13 bin 620 silah kaynaklı cinayet kaydedildi ve bu vakaların yüzde 59’unda kısa namlulu silah kullanıldı.
Cinayetlerin yüzde 3’ünde uzun namlulu tüfekler, yüzde 1’inde pompalı tüfek, geri kalan yüzde 37’sinde ise “türü belirlenmeyen silahların” kullanıldığı kaydedildi.
FBI’ın topladığı datalar, ABD genelindeki polis ünitelerinin istekli olarak FBI ile paylaştıkları bilgilerden kaynaklanıyor. Bu datalar, ülkedeki silah kaynaklı cinayetlerin hepsinin ayrıntısını içermiyor.
ABD’de 2023’ün birinci 5 ayında silahlı şiddet olaylarında 17 bin 737 kişi ölmüştü
ABD’deki silahlı şiddet olaylarını arşivleyen Silah Şiddeti Arşivi (GVA) verilerine göre, ABD’de 2023’ün birinci beş ayında 268 toplu silahlı akın düzenlenmişti.
Verilere nazaran, ülkenin farklı bölgelerinde son 5 ayda silahlı şiddet olaylarında 17 bin 737 kişi ömrünü yitirmiş, 14 bin 723 kişi yaralanmıştı.
