Depremde 18 bin 373 kişi hayatını kaybetti. Acılarla hafızalara kazınan gecede tek bir tuğlası bile yerinden oynamayan Gölcük’ün Tavşancıl Mahallesi bütün Türkiye’nin dikkatini üzerine çekti.
17 Ağustos 1999’da saat 03.02’de 7,4 büyüklüğünde meydana gelen ve 45 saniye süren Marmara Zelzelesi; Kocaeli, Yalova, Sakarya ve Düzce’de büyük yıkıma neden oldu.
Meclis raporlarına göre, 18 bin 373 kişi öldü, 48 bin 901 kişi yaralandı. Büyük kayıplara sebep olan depremde 285 bin 211 ev ile 42 bin 902 iş yeri hasar gördü.
Büyük kentler ve ilçeler yerle bir oldu, yapılarda ara katlar birbiri üzerine devrildi. Yardım çığlıkları kulaklardan silinmedi.
O felaket geceden birçok ilçe büyük hasar alırken, Dilovası ilçesine bağlı Tavşancıl’da hiçbir kayıp yaşanmadı. Çabucak yanı başında bulunan Körfez’de çok sayıda bina yıkıldı ancak Tavşancıl’da bir tuğla bile yerinden oynamadı.
TAVŞANCIL NEDEN YARA ALMADI
Tavşancıl, 1989 yılında belediye başkanı seçilen Salih Gün’ün bilim insanlarıyla birlikte hazırladığı imar planı sayesinde dimdik ayakta kaldı.
Belediye başkanı seçildikten sonra Kocaeli Üniversitesi’nden uzmanlarla yer etüt çalışması yaptıran Gün, Tavşancıl’da 2,5 katın üzerine kat çıkılmaması kararını aldı.
ÇOK KATLI KONUTLARIN OLMAMASI YIKIMI ENGELLEDİ
Tavşancıl Mahalle Muhtarı Kenan Keleş, 17 Ağustos gecesi zelzeleye meskende yakalandıklarını anlatarak, “Depremi ağır bir şekilde yaşadık. Gerçekten depremi tanımış olduk. Mahallemiz konum itibariyle Kuzey Marmara Fay Hattı üzerinde. Zeminimizin sağlam olması bizi büyük bir yükten kurtardı. Çok katlı evlerin olmaması yıkıma sebep olmadı. Bu bölgenin tarihi dokusu da var. Bölgemizdeki evler genellikle 2 katlıdır. 3 ya da 4 katlı evler çok nadirdir. Mahallemizde bu yüzden yıkım yaşamadık” dedi.
BABASINA BİLE MÜSAADE ETMEDİ
Eski belediye başkanı Salih Gün’ün görev süresi boyunca çok katlı evlere müsaade etmediğini ifade eden Keleş, “Benim bildiğim kadarıyla rahmetli belediye başkanının babası da evine kat çıkmak istemiş ama başkan ona bile müsaade etmemiş. O kuralı mahallemizde uyguladı. Güzel de yaptı, mekanı cennet olsun. Kendisi 3 dönem belediye başkanlığı, bir dönem de milletvekilliği yaptı” diye konuştu.
Kenan Keleş, Tavşancıl’da üniversiteden gelen akademisyenlerin çeşitli incelemeler yaptığına da dikkat çekerek, “Bölgemizin zemin etütleri de yapıldı. Yapılan incelemelerde sert, kaya zemini olduğu da belirlendi” biçiminde konuştu.
DEPREMDE YIMIK OLMAMASI BİZİM İÇİN SEVİNDİRİCİ
1989 yılında Tavşancıl Belediyesi’nin Sosyal Tesisler Müdürü olarak görev yapan Mehmet Servet Akkor ise afet sırasında evinde uyuduğunu, depremin ardından hemen sokağa çıktığını söyledi. Yolda yürüdüğü sırada Salih Gün ile karşılaştığını anlatan Akkor, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yürüyorduk. Bir ışık gördüm. Makam arabasında Salih Gün vardı. Bana, ‘Öbür makam otomobiline bin. Tavşancıl’a git, yıkım var mı yok mu bak’ dedi. Bende çabucak belediyenin önündeki makam otomobilini almaya gittim. Tavşancıl’a geldim. Herhangi bir yıkım olmadığını cep telefonuyla Salih Gün’e bildirdim, teşekkür etti. Sonrasında ise belediyeye gittik. Belediyede toplantı yapıldı. Müdürler olarak bizde vardık. Acil zelzele masası kuruldu. Zelzelede yıkım olmamasına çok sevindik. İnsanların hayatı bizim için çok önemliydi”
KIZDIĞI İLK KİŞİ BABASIYDI
İnsanları depremin değil, binaların öldürdüğünü ifade eden Akkor, “En büyük avantajımız oydu. Üzerine basa basa söylüyorum. Merhum Salih Gün belediye başkanı seçildiğinde Kocaeli Üniversitesindeki görevlilere yer etüt çalışması yaptırdı. Belediye liderimiz, 3 katın üzerinde hiçbir kata müsaade vermeme yetkisine sahipti ve bunu uyguladı. Hatta halka ‘4 kat isteyen belediyeye gelmesin’ kaygısı. Tavşancıl’da şu anda 4 katlı bina var ancak o da sonradan yapılan yapılar. Tavşancıl’da 1989 yılından sonra 3 katın üzerinde mesken yaptırılmadı. Salih Gün bu hususta ruhsat da vermedi. Tavşancıl’da kızdığı ilk kişi de babasıydı. Babası 2 katlı evi için, ‘Oğlum belediye başkanı olduktan sonra evimizin üzerine konut yaptırır’ dedi, kat çıkmak istedi lakin Salih Gün ona bile müsaade etmedi” sözlerini kullandı.
