TBMM Genel Konseyinde, sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemeler içeren Hayvanları Muhafaza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin 10 hususu daha kabul edildi. Komisyon Başkanı Kirişçi, teklifin ikinci bölümü üzerinde milletvekillerinin sorularını cevapladı.
Uzun müddettir tartışılan ve muhalefetin reaksiyon gösterdiği, unsur dün gece Genel Kurul’da kabul edilmişti.
Teklifin yasalaşması durumunda, bakımevine alınan köpeklerden insan ve hayvanların hayatı için tehlike teşkil eden ve bulaşıcı hastalığı bulunanlara, veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilecek.
Ötenazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılacak.
10 MADDE DAHA KABUL EDİLDİ
Meclis Genel Kurulu’nun kanun teklifi üzerindeki mesaisi bu gece de devam etti ve 10 hususu daha kabul edildi.
Kabul edilen unsurlara nazaran, hayvanlara yapılacak müdahalenin yalnızca tıbbi münasebetlerle değil Kanunda yer alan başka istisnai durumlarda da yapılabilmesine imkan sağlanacak.
“Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi veya bakımevinde barındırılan köpeği bakımevi dışında bir yere bırakmak” fiilleri yasak kapsamına alınacak. Böylelikle sahipsiz hayvanların toplanması, hayvan bakımevlerine götürülmesi ve bu hayvanların sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevi bünyesinde bakılmasına ait kararların uygulanmasının ve mahallî idarelerin vazife ve sorumluluklarını eksiksiz olarak yerine getirmelerinin sağlanması amaçlanacak.
İl Hayvanları Muhafaza Şurasının misyonları ortasına, sahipsiz hayvanların korunmasına yönelik yürütülen çalışmaların yanı sıra insan, hayvan ve etraf sıhhatini muhafazaya yönelik olarak sahipsiz hayvanlardan kaynaklı sıkıntıları belirlemek ve bu meselelere ait tahlil teklifleri üretmek eklenecek.
Düzenlemeyle başta mahallî idareler olmak üzere öteki ilgili kurum ve kuruluşlara yapılacak takviyenin kapsamı genişletilecek. Buna nazaran de insan, hayvan ve etraf sıhhatinin korunması maksadıyla bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak; bunlara ait ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme üzere faaliyetleri yürütmek için başta lokal idareler olmak üzere öteki ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik yahut Bakanlıkça uygun görülen ölçülerde mali dayanak sağlanacak.
HAYVANINI TERK EDENE 60 BİN TL CEZA
Hayvanları müdafaaya yönelik kararlara muhalif hareket eden yahut sahiplendiği hayvanların bakımını önemli halde ihmal eden ya da onlara ağrı, acı yahut ziyan veren şahısların kontrolle yetkili merci tarafından hayvan bulundurması yasak olacak ve hayvanlarına el konulacak. Kelam konusu hayvanlardan sahiplendirilme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevinde barındırılacak.
Caydırıcılığın sağlanması emeliyle sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ait idari para cezası hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılacak. Lokal idareler ismine toplanan sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk eden yahut bakımevinde barındırılan hayvanı bakımevi dışında bir yere bırakanlara ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek.
Teklifle, sokakta bakıma ve korunmaya muhtaçlığı olacak sahipsiz hayvan bulunmaması amaçlandığı için Hayvanları Muhafaza Kanunu’ndaki “yerel hayvan koruma görevlileri”ne ait karar yürürlükten kaldırılacak.
Büyükşehir belediyeleri, vilayet belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, sahipsiz yahut güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması hedefiyle hayvan bakımevleri kuracak. Belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülecek. Hayvan bakımevi kurma mecburiliği olmayan belediyeler ile vilayet özel yönetimleri, sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürecek.
6 AYDAN 2 YILA KADAR MAHPUS CEZASI
Belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek yahut sahiplendirilinceye kadar bakmak için harcamayan yahut bu kaynağı öbür maksatlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası verilecek.
BELEDİYELERE 31 ARALIK 2028’E KADAR SÜRE
Söz konusu belediyeler 31 Aralık 2028’e kadar belirtilen hayvan bakımevlerini kurmakla ve mevcut bakımevlerinin şartlarını güzelleştirmekle yükümlü olacak.
Belediyeler, 31 Aralık 2028’e kadar hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayıracak. Bu oran, büyükşehir belediyelerinde binde 3 olarak uygulanacak.
ÖDENEKLER ÖBÜR BİR EMEL İÇİN KULLANILAMAYACAK
Verilen önergenin kabul edilmesiyle, belediyelerce bu oranların üzerinde yapılan harcamaların yüzde 40’ı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belediyeye aktarılacak. Aktarılacak tutar hiçbir şekilde maddedeki oranların yüzde 40’ını geçemeyecek.
Ayrılan ödenekler öbür bir maksat için kullanılamayacak.
Öte yandan, CHP Genel Lideri Özgür Özel ile İYİ Parti Genel Lideri Müsavat Dervişoğlu, teklifin devam eden görüşmelerini takip etmek üzere Genel Kurula geldi.
KOMİSYON BAŞKANI KİRİŞÇİ: YEREL YÖNETİMLERE DAYANAK GENİŞLİYOR
TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Kurulu Başkanı ve AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Vahit Kirişci, sahipsiz hayvan sıkıntısına ait Tarım ve Orman Bakanlığının barınak üretimi da dahil olmak üzere yüzde 40 oranında dayanak sağladığını, yeni teklifte kapsamın biraz daha genişletildiğini söyledi.
Kirişci, TBMM Genel Konseyinde, sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemeler içeren Hayvanları Muhafaza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin ikinci kısmı üzerinde milletvekillerinin sorularını cevapladı.
Teklifin tali kurullarda görüşülmediğine ait tenkitleri anımsatan Kirişci, teklifin öteki komitelere gönderildiğini, ilgili komitelerin verilen müddet içerisinde çalışma yapamayacaklarını münasebet gösterdiklerini, bu nedenle düzenlemeyi yalnızca Tarım, Orman ve Köyişleri Komitesinde görüştüklerini kaydetti.
Kirişci, daha evvel TBMM araştırma kurullarınca hazırlanan raporlardan yararlandıklarını belirtti.
Büyükşehirlere yahut nüfusu 25 binin üzerindeki belediyelere sorumluluk yüklenirken merkezi idareye rastgele bir sorumluluk getirilmediği istikametinde tenkitler yapıldığını anımsatan Kirişci, “Her ilde oluşturulan İl Hayvanları Koruma Kurulunda zaten merkezi yönetimin yereldeki temsilcileri yer almaktadır. Dolayısıyla bu katılımcılık ve sorumluluğu paylaşma adına önemlidir.” dedi.
Merkezi idarenin lokal idarelere verdiği takviyeye de değinen Kirişci, “Tarım ve Orman Bakanlığımız barınak yapımı da dahil olmak üzere yüzde 40 nispetindeki destekleri bu zamana kadar sağlamıştır. Yeni teklifte kapsam biraz daha genişletiliyor. Burada da ilgili bakanlığımız sorumluluklarını daha fazla gerçekleştirmiş olacaktır.” tabirlerini kullandı.
“TASARRUF TEDBİRLERİ YATIRIMLARI ETKİLEMEYECEK”
Barınakların üretimine ait tenkitlere de yanıt veren Kirişci, şöyle konuştu:
“2028 yılına kadar güya mahallî idare bekleyecek, 31 Aralık 2028 olduğunda barınak yapıp yapmadığı sorgulanacakmış üzere sözler kullanılıyor. Bu hakikat değil. 2028 gelene kadar dört periyot halinde barınak imal çalışmaları eksiksiz, aksaksız devam edecek. Ayrıyeten ‘belediyelere bu yükü yüklüyorsunuz ve belediyeler bütçe gelirlerinden bu iş için bir tahsisat yapacak ama siz bir taraftan da tasarruf tedbirlerini gündeme getiriyorsunuz’ deniliyor. Tasarruf önlemleriyle bütçe gelirlerinin bu bahsedilen oranlardaki tahsisatı birbirinden farklı şeyler. Yani burada tahsis edilenlere rastgele bir halde bir tasarruf genelgesi, tasarruf önlemlerinin uygulamasıyla bunu yavaşlatıcı yahut bu tıp yatırımları önleyici bir adım atılmamış olacak.”
AK Parti hükümetleri döneminde hayvan haklarına ilişkin atılan adımları hatırlatan Kirişci, yeni teklifle süreç içerisinde ortaya çıkan eksiklikleri gidermeye çalıştıklarını belirtti.
Daha önce çıkarılan kanunda hayvan sahiplerine sorumluluk verildiğini ancak sorumluluk yerine getirilmediğinde yapılacak iş ve işlemler konusunun yetersiz kaldığını ifade eden Kirişci, “Özellikle tatil periyotlarında sahipli bir hayvanı sahibi sokağa bıraktığında daha sonra tatil bittiğinde o tatil beldesine bırakıp kendi memleketlerine dönenlerin bu uygulamaları artık gerçekleşmemiş olacak. Zira bu türlü bir uygulama karşısında bir kadro cezalar olacak. Hepimizin keyifli olacağı ve birbirimize yine teşekkür edeceğimiz bir düzenlemeyi inşallah mevzuatımıza kazandırmış olacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
Soru karşılığın akabinde ikinci kısımda yer alan unsurlar üzerinde verilen önergelerin görüşmelerine geçildi.