Roma mil taşları Boğazkale Müzesi’nde sergileniyor

Çorum Boğazkale Müzesi’nde sergilenen 8 “Roma mil taşı”, yaklaşık 2 bin yıl önce insanların ve orduların hangi yöne ilerleyecekleri ve belli yerleşim alanlarına ne kadar mesafede olduklarına dair bilgiler içeriyor.

Anadolu’nun birinci medeniyetlerinden Sınırı ve Hititlerin kültürel mirasının bulunduğu, milattan evvel 6 binlerden izler taşıyan Hattuşa Ören Yeri, UNESCO “Dünya Kültür Mirası” ve “Dünya Belleği” listesinde yer alıyor.

Hattuşa ve etrafında yapılan hafriyatlarda ortaya çıkarılan, kendi devrine ilişkin birçok bilgiyi barındıran tarihi eserler, Boğazkale Müzesi‘nde sergileniyor.

Çeşitli hafriyatlarda çıkarılan 8 Roma mil taşı da müze bahçesinde Roma İmparatorluğu konseptinde düzenlenen temsili Roma yolu kısmında ziyaretçilerin ilgisine sunuluyor.

Boğazkale Müzesi Müdürü Resul İbiş, silindir biçimindeki 8 Roma mil taşının Roma sütunlarıyla karıştırıldığını, ziyaretçilerin taşların gerçek fonksiyonunu öğrendiğinde şaşkınlık yaşadığını söyledi.

Roma mil taşlarının milattan sonra 1 ile 3’üncü yüzyıllara ilişkin olduğunu belirten İbiş, taşlar üzerindeki Latince yazıtlarda yolları yaptıran imparatorlar ve bölgede misyon yapan valilerin isimlerinin görüldüğünü anlattı.

Roma mil taşlarının bir öteki değerinin ise bugünkü trafik tabelaları üzere kilometre taşı vazifesi yaptığına işaret eden İbiş, “Genellikle alt bölümünde bir yerden bir yere ne kadar mesafe kaldığını, kaç Roma mili kaldığının yazıldığı taşlar bunlar. Silindir biçiminde olduğu için genellikle sütunlarla karıştırılır” dedi.

Hattuşa ve etrafından antik periyotta en az üç değerli yolun geçtiğini belirlediklerini lisana getiren İbiş, “Boğazkale Müzesi’ne getirilen bu eserler antik dönemde ‘Tavium’ diye adlandırılan, bugünkü Yozgat Büyüknefes’ten geçen bir antik yol. Boğazkale’nin yakınlarından geçmekte. Sungurlu istikametine devam ederken sola dönüldüğünde antik Galatya ve bugünkü Ankara tarafına gitmekte. İlk sağa dönüldüğünde Helenistik dönemdeki isimleriyle Komana’ya yani bugünkü Tokat tarafında, bir diğeri de bugün kullanılan Çorum-Amasya yoluna gitmektedir” tabirlerini kullandı.

“ROMA MİL TAŞLARINI GÜNÜMÜZDEKİ TRAFİK TABELALARIYLA EŞLEŞTİREBİLİRİZ”

Yolların geçmişte de çok değerli fonksiyonu bulunduğunun altını çizen İbiş, şöyle devam etti:

“Çünkü o dönemde ordular batıya doğuya gidip gelmekte, seferler düzenlemekte. Bu orduları taşıyan at arabaları, kağnılar var. Bunların rahat şekilde hareket edebilmesi için yollara ihtiyaç duyulmuş ve Romalılar bu bölgede taş döşemeli yollar yapmış. Müzemizde sergilediğimiz eserler de günümüze kalan yansımalar. Bu taşlar ve antik yollardan bölgenin bir kavşak konumunda olduğunu anlıyoruz.”

İbiş, 2 bin yıl evvel kullanılan yol sisteminin müzede canlandırıldığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:

“2 bin yıllık yol sisteminden bahsediyoruz. Bunlar hem askeri hem de ticari amaçlı kullanılan yollar olarak karşımıza çıkmakta. Roma mil taşlarını, günümüzdeki trafik tabelalarıyla eşleştirebiliriz. Aynı işlevi görmekteler. O dönemde seyahat edenler, bir yerden bir yere giderken hem yollarını bulabilmekte hem de ne kadar mesafe kaldığını bu tabelalardan öğrenebilmekteler.”