Tarihi milattan evvel 3. yüzyıla uzanan antik kentte, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün müsaadesi ve belediyenin desteğiyle Konuralp Müze Müdürlüğü Başkanlığınca yaklaşık 5 yıldır 12 ay kesintisiz sürdürülen çalışmalarla kıymetli bulgular ortaya çıkarılıyor.
Geçmiş devirlerdeki sarsıntılar ve onarımlarla yıkıma ve değişime uğradığı tespit edilen antik kentteki hafriyat çalışmalarında bugüne kadar 2 bin yıllık olduğu sanılan, Yunan mitolojisinde “gözlerine bakanı taşa çeviren, yılan saçlı dişi canavar” olarak bilinen Medusa heykel başı, mask (yüz kalıbı) heykelleri ile grotesk (eski çağ Roma yapılarında bulunan tuhaf, gülünç figürlerden oluşmuş süsleme) figürü ve tonoz (tavan örtüsü) bulundu.
Sahne kısmının ortalarında yürütülen çalışmalarda ise tekrar Yunan mitolojisindeki ilah Apollon, zafer tanrıçası ve avcı Akteon’un kabartma heykellerine rastlandı. Tiyatro yapısının büyük bölümü açığa çıkarılan kazılarda, geçen yılın son bölümünde “Dionysos Kült Mekanı”nı yansıtan aslanlı mozaik ve Büyük İskender’e ilişkin heykel başı bulunması, arkeologları heyecanlandırdı.
Doğu Roma devrinde tiyatronun maksadı dışında kullanıma başlandığının tespitiyle bilhassa Osmanlı periyodundan itibaren yerleşim alanı olarak kullanıldığı da yapılan hafriyatlar sonucunda anlaşıldı. Buna karşın büyük oranda sağlam halde ortaya çıkarılan tiyatro, sadece Bitinya bölgesinin değil, Anadolu’nun da iyi korunmuş tiyatrolarından biri olma özelliği taşıyor.
Kazı çalışmaları kapsamında son olarak geçen ay antik tiyatronun sahne binasını yaptıran M. Iulius Proklos’a ilişkin olduğu bedellendirilen 1800 yıllık portre büst bulundu.
“Tiyatro kültür varlığı açısından bölge için büyük şans”
Düzce Belediyesi Kültür İşleri Müdürlüğü arkeoloğu Caner Memnun, hafriyatlarda kıymetli bulgulara rastladıklarını söyledi.
Mutlu, tiyatro kısmının üst kısmında bulunan aslanlı mozaiğin, bölgenin, periyodun en güçlü kentlerinden biri olduğunu gösterdiğini kaydetti.
Kazılarda rastladıkları M. Iulius Proklos’a ilişkin olduğu bedellendirilen büstün kendilerini heyecanlandırdığını ve bilim insanlarının da ilgisini çektiğini lisana getiren Keyifli, “Bu büstün bulunması emek sarf ettiğimiz bu alanda bizi itici güç olarak daha da iyi çalışmaya yönlendirdi” dedi.
Mutlu, haftanın 7 günü, günlük 37 işçi, 6 arkeolog, 1 sanat tarihçisi ve 1 restoratör mimar ile çalışmalara devam ettiklerini anlatarak, “Sahne binamızın önündeki eski yapıların dolgu malzemelerinin tamamen kaldıracağını düşünüyor ve çalışmalarımızı bu şekilde devam ettiriyoruz. Burada çalışma hızlı sürüyor. Ciddi bir destek alıyoruz” diye konuştu.
Son periyotta bölgenin ziyaretçilerin dikkatine çektiğini belirten Keyifli, “Gelen vatandaşlarımızla teğe bir ilgileniyoruz. Aslında Ege ve Akdeniz’de bulunan antik tiyatrolardaki bütün eserlere yakın eserler var ve Batı Karadeniz Bölgesi’nde yaşayan beşerler için tarih gezisi manasında fırsat sunuyor. Onarım çalışmalarına yeni başlıyoruz ve tiyatro alanı büsbütün orjinal çıkmakta. Emsal tiyatrolara baktığımızda burası başka tiyatrolar üzere yorgun bir tiyatro değil. İnsan müdahalesine maruz kalmış bir tiyatro değil. Bilhassa tiyatronun batı bölgesi orijinaliyle birebir diyebilirim. Türkiye’deki tiyatroların kapasitesi ve özgünlüğü manasında baktığımızda burası yepyeniye en yakın tiyatro diyebilirim. Tiyatro, kültür varlığı açısından bölge için büyük şans” tabirlerini kullandı.
