Prof. Naci Görür: Kayseri fayın kucağında 7’nin üzerinde deprem üretir

Naci Görür, Erciyes Üniversitesi Kültür Sitesi’nde düzenlenen ‘Güvenli bir gelecek için zelzele dirençli kentler’ konferansında konuştu.

Jeolog ve Sarsıntı Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, sarsıntının beka sorunu olduğunu hatırlatarak sarsıntı probleminin çözülmediği taktirde binlerce insanın kaybetmenin yanında ülkenin siyasi ve ekonomik bağımsızlığının da kayıp olacağını vurguladı. Cumhuriyet devrindeki sarsıntılarda 200 binlere yakın insanın kaybedildiğini belirten Görür, sarsıntıya güçlü kentler kurma konusunda ihtarını yineledi.

Devletin sarsıntıya sağlam kentler yapması gerektiğini aksi taktirde yaşanan kayıplarla bunun bir beka meselesine dönüşecegini belirten Görür şunları söyledi:

“Neyi bekliyoruz, daha ne olmasını bekliyoruz? Şayet bu türlü gidersek geleceğimiz yok. Bizim zelzelelerle baş etmemiz lazım. Nasıl baş edeceğiz; zelzele dirençli kentler kurarak. Kimi kentlerin zelzele tehlikesi daha azdır, kiminin daha fazladır lakin hepsinde sistem birebirdir. Bunları yapmalıyız, bunları da birinci derecede devlet yapmalı. Parti, iktidar demiyorum, devlet yapmalı. Sahibi olduğumuz devlet, bizim isteğimizle yapmalı. Kendi devletimize kendimiz talep etmeliyiz, ‘benim yaşadığım kentleri deprem dirençli yap’. Millet şuuruna eriştiğimiz vakit zelzelesi halledeceğiz. Yoksa binlerce insanımızı kaybedip siyasi ve ekonomik bağımsızlığımızı da önümüzdeki vakitte yitireceğiz. Devletin nitekim beka problemi bu sarsıntıdır. Bunu halletmediğimiz sürece Türkiye’nin geleceği yoktur” ifadelerini kullandı.

“ECEMEŞ FAYI 7’NİN ÜZERİNDE SARSINTI ÜRETİR”

Prof. Naci Görür, Kayseri ve çevresindeki fay hatlarıyla ilgili bilgiler de verdi. Şehrin üzerinde bulunduğu fayların aktif ve canlı olduğunu hatırlatan Görür, “Kayseri ve etrafındaki faylar canlı, etkin faylar. İster yavaş olsun, ister süratli olsun, ister çok, ister az sarsıntı üretsin birinin çıkıp da bilgiçlik taslamasına gerek yok bu faylar günün birinde zelzele üretecektir. İster küçük ister büyük zelzele üretsin, Kayseri bundan etkilenecektir. Kayseri; Orta Anadolu’nu en büyük fay sistemlerinden biri olan Ecemiş Fayı’nın üzerinde, tam kucağında oturuyor. O denli yakınında, biraz uzağında da değil kucağında oturuyor. Bu fay er ya da geç bir zelzele üretir. Uzunluğu, posu, özelliği itibariyle 7’nin üzerinde bir deprem üretir. Zaman vermiyorum, zaman önemli değil. Benim insanım önemli; bugün olursa ben ölürüm, yarın olursa çocuklarım ölür, öbür gün olursa torunum ölür, öbür gün olursa neslim ölür. Zamana takılmayın, zamanı biri söylese kaçıp kurtulacak mısınız? Kayseri bir fay sisteminin üzerinde oturuyor nokta” şeklinde konuştu.

“KAYSERİ FAYIN KUCAĞINDA EN ÇÜRÜK ZEMİNDE OTURUYOR”

Kayseri’nin üzerine kurulduğu tabana de dikkat çeken Görür; “Kayseri fayın kucağında oturuyor, bir de olabilecek en çürük zeminde oturuyor. Ve bunu düşünmeden 10 kat, 15 kat yarışma halinde gökdelenler yapıyorsunuz. Kayseri faylı bir bölge, zemini çürük bir bölge sen öyle bir deprem dirençli Kayseri yapacaksın ki bilim ve teknolojiye göre yapman lazım. Kayseri’de tarihte yazılmış depremler var. Bir yerde deprem olmuşsa, aynı yerde aynı büyüklükte deprem belli bir zaman sonra tekrar olur” dedi.

Sarsıntıya güçlü kentler yapılmasının kıymetine dikkat çeken Jeolog ve Zelzele Bilimci Prof. Dr. Naci Görür konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Sıvılaşan zeminler oluyor, buralara ek bina yapma. Şehri bu taraflarda geliştirme, yeşil alan yap, park yap gibi. Bir yer ne kadar hızlı sallanır, sarsılırsa o kadar yıkım olur. Desem ki; Kayseri’nin nereleri, hangi mahalleleri en fazla deprem hızına uğrayacak. Depremin en hızlı olacağı yerler nereler biliyor musunuz? Eğer belediye başkanı da ‘ben de bilmiyorum’ derse halimiz harap. Depremi deprem zamanı düşünün, bu günden bakarak depremi düşünmeyin. Olacakları düşünün.”

PROF ALTUN: YAPILAR ACELEYE GETİRİLMEMELİ

Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fatih Altun ise, yapıların tasarım ve inşaat sürecinde aceleye getirilmemesi ve itinayla yapılması gerektiğini belirterek “Bulunduğumuz yapının özelliklerinin ortaya konulması son derece kıymetlidir. Belediyelerimizin ortaya koyduğu süreçleri, bunun dışında vatandaşımızın bu süreçleri yönetmesi açısından Etraf Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı İl Müdürlüğü’nün ortaya koymuş olduğu bu süreçlerde bence ihmal etmemek gerekiyor. Zira şundan eminiz; sarsıntı maalesef tekrar olacak. Yaptığımız yapılara yüklediğimiz kapasiteye nazaran 7,9-7,5 için bir tasarım yapılıyor ise 8.0 üzeri zelzele büyüklüğünde davranış göstermesi de beklediğimiz sonuç olarak görüyoruz. Zira biz şunu diyoruz; yapılar toptan göçmeye ulaşmamalı, tasarım sarsıntısında dahi insanların yapı tahliyesi için gerekli güvenliği sağlamalıdır. Bunları alt alta koyduğumuzda daima binaları konuşuyoruz fakat mühendislik yapılarının tasarlanması, yapılması süreçleri bence çok da aceleye getirilmemeli. Özel bir itina ile dikkat ederek tahliller yapılmalı ve bunun uygulamasında da sağlanması kaçınılmazdır” dedi.