Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu oluşturulacak

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Necmettin Erbakan Üniversitesi 2024-2025 Akademik Yılı Açılış Töreni’nde, toplumu var eden en temel kurumun aile olduğunu, “Güçlü Toplum, Güçlü Türkiye” anlayışıyla yürüttükleri siyasetlerle tüm bireyleriyle birlikte aile yapısını güçlendirerek toplumun refahını ve huzurunu artırmayı hedeflediklerini lisana getirdi.

Ailenin korunması ve güçlendirilmesine yönelik çalışmaları kalkınma planlarının vazgeçilmez ögesi haline getirdiklerini aktaran Göktaş, büyük değişim ve dönüşümlerin yaşandığı 21. yüzyılda, sarsıntılar, savaşlar, salgınlar ve afetlerin aile kurumunu tehdit etmemesi için tedbir almaya devam ettiklerini bildirdi.

Bu tehdit ve riskler karşısında aile yapısını ve nüfus dinamiklerini koruyan ülkelerin yükseldiğini gözlemlediklerini anlatan Göktaş, “Demografik dönüşümler, dijitalleşme, zararlı akım ve alışkanlıklar ile cinsiyetsizleştirme gibi etkenler, aile yapısında belirgin değişimlere yol açıyor. Zayıflayan aile bağlarıyla, insanlar giderek yalnızlaşıyor ve hayatın zorlukları karşısında korunmasız hale geliyor. Bu anlamda aile kurumunu tehdit eden küresel risklerle mücadele etmek, çocuklarımızı, ailelerimizi korumak her zamankinden daha büyük bir sorumluluk arz ediyor.” diye konuştu.

Göktaş, global ölçekteki eğilime paralel olarak, Türkiye’de de evliliklerin ve doğum oranlarının azaldığını belirterek, şunları kaydetti:

“Türkiye’de 2023 yılında doğurganlık suratı ülke tarihinin en düşük oranı, yani 1,51’e kadar geriledi. Peki, doğurganlık ne anlama gelir? Bir kadının hayatı boyunca sahip olduğu ortalama çocuk sayısı demektir. Nüfusun kendini yenileyebilmesi için ise bu rakamın 2,1 olması gerekiyor. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın 2007’den bugüne dile getirdiği ‘3 çocuk söylemi’ ise işte bu bilimsel temele dayanıyor.

Bugün Türkiye, maalesef bu oran ile AB ortalaması olan 1,54’ün gerisinde kaldı. Yani bu durum Fransa, İsveç, Danimarka, Hollanda ve Belçika üzere 16 AB ülkesinin ve global ölçekte birinci 100 ülkeden daha az çocuk sahibi olduğumuz manasına geliyor.”

Doğurganlık hızının ve genç nüfusun azalmasının ülke için birçok açıdan tehdit unsuru içerdiğine dikkati çeken Göktaş, “Batı Avrupa ülkelerinin demografik yapıdaki dönüşümü 100-150 yılda gerçekleşirken ülkemizdeki dönüşüm ise 60 yıl üzere çok daha kısa müddette yaşandı. Bu sonuçlar, aile politikalarımız başta olmak üzere tüm toplumsal politikalarımızı tesirli halde hayata geçirmemiz açısından bizleri alarm durumuna geçiriyor.” dedi.

“AİLEYİ MERKEZE ALAN BİRİNCİ AKSİYON PLANI”

Göktaş, oluşturacakları politika ve stratejileri tüm paydaşlarla güçlü bir işbirliği ve uyum içinde hayata geçirmelerinin hayati önem taşıdığına işaret ederek, şöyle konuştu:​​​​​​​

“Birleşmiş Milletler 78. Genel Kurulu’nda geçen sene Sayın Cumhurbaşkanı’mız ‘Ailemiz istikbalimiz.’ diyerek, aile kurumuna dikkati çeken tek başkan oldu. Bu kapsamda 8. Aile Şurası’nı geçtiğimiz yıl ekim ayında gerçekleştirdik. Kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve alanında uzman bireylerden oluşan bir geniş iştirakle gerçekleştirdiğimiz şuramızın sonuçlarını yayınladık. Bu yıl, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğümüz bünyesinde Aile ve Nüfus Siyasetleri Daire Başkanlığını kurduk.

Bu adımla aile ve nüfus siyasetlerine ait tüm çalışmalarımızı bütüncül bir perspektiften ele alarak çalışmalarımıza sürat kazandırdık ve böylelikle Türkiye’de nüfus politikalarına odaklanan bir birimin öncülüğünü yaptık. Bu yıl 15 Mayıs’ta, Cumhurbaşkanı genelgesi ile Uluslararası Aile Günü’nde Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Vizyon Dokümanı ve Hareket Planını yürürlüğe koyduk. Bu çalışma aileyi merkeze alan birinci hareket planı olması açısından özel bir kıymet taşıyor.

Eylem planında global riskler ve demografik dönüşüm, refah, aile odaklı toplumsal hizmetler, dijitalleşme, etraf ve afetler olmak üzere 5 ana tema belirledik. Bu kapsamda dinamik nüfus yapısı ile aile ve evlilik kurumunun korunmasına yönelik faaliyetlerin hayata geçirilmesini önemsiyoruz.”

Aileyi tehdit eden şiddet, cinsiyetsizleştirme ve zararlı alışkanlıklarla mücadeleyi her platformda sürdürmeye kararlı olduklarını aktaran Göktaş, şöyle devam etti:

“Parçalı çalışmalardansa bütüncül, güçlü aile ve nüfus siyasetlerinin oluşturulması ve uygulanması gerekiyor. Bu ise lakin güçlü bir işbirliği ve uyum içerisinde hareket etmeyi beraberinde getiriyor. Bu konuya verilen ehemmiyetin bir gereği olarak gördüğümüz Nüfus Siyasetleri Yüksek Şurasını oluşturuyoruz.

Milli gücümüz olan nüfusumuzu dinamik tutmak gayesiyle birinci sefer oluşturduğumuz bu heyetle nüfus siyasetlerini bütüncül bir biçimde ele alacak, ulusal nüfus siyasetini kurumsallaştıracak ve bir nüfus aksiyon planı oluşturacağız. Hukukî düzenlemeleri, kurumsal yapılanmaları, siyasetleri ve hizmetleri bütüncül bir yaklaşımla kıymetlendirerek gerekli bütün önlemleri alacağız.”

Aileyi ve nüfusu tehdit eden her unsurla mücadele ettiklerini belirten Göktaş, “Aile ve nüfus konusundaki çalışmalarımızın data temelli ilerlemesine yük verebilmek emeliyle bir Aile Enstitüsü kuruyoruz. Aile üyelerinin çalışma hayatının kolaylaştırılmasını, esnek ve uzaktan çalışma modelini ve mahalle odaklı kreş sistemini hayata geçirmek için adımlar atıyoruz. Aile dostu iş yeri standartları geliştirmeyi hedefliyoruz.” diye konuştu.​​​​​​

Çalışmalarının etkinliğini uluslararası mecralarda da artırdıklarına değinen Göktaş, sözlerini şöyle tamamladı:

“Bu kapsamda Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında birinci kere Toplumsal Siyaset Bakanlar Toplantısını gerçekleştirdik. Bunun yanı sıra geçtiğimiz ay, Birleşmiş Milletler Ailenin Dostları Kümesine üyelik teşebbüsümüz olumlu sonuçlandı. Bu küme gerçek ve sürdürülebilir kalkınmanın aile olmadan gerçekleştirilemeyeceği prensibiyle hareket ediyor.

Bu iştirak, Türkiye’nin aile yapısını ve toplumsal pahalarını muhafaza konusundaki kararlılığının memleketler arası bir yansımasıdır. Bu süreçte, ülkemiz ismine faal bir aile diplomasisi yürüterek aileyi güçlendiren politikalarımızı milletlerarası boyutta da sürdürmeye devam edeceğiz.”​​​​​​​