Efsanevi Concorde üzere süpersonik uçaklar rahatsız, edici ses patlamaları nedeniyle uzun vakittir yolcu uçağı olarak kullanılmıyor. Pekala NASA’nın yeni sessiz süpersonik uçağı X59 bu durumu değiştirebilir mi?
İngilizlerin ve Fransızların 1969 yılında, Atlantik Okyanusu’nu daha hızlı geçerek ABD’ye ulaşacak bir yolcu uçağı gereksinimini karşılamak için ürettikleri süpersonik Concorde, hala dünya havacılık tarihindeki en farklı hikayelerden biridir.
Öndeki sivri burnu iniş ve kalkışlarda katlanabilen bu sesten süratli uçabilen uçaklar, ne var ki, çok uzun ömürlü olamadılar ve 2003 yılına geldiğimizde artık bu uçakların inip kalktıkları kentlerden gelen ağır şikayet nedeniyle kullanımdan kaldırıldı. Aslında 10 saate varan Atlantik seyahatini 5 saatin altına indirebilen bu uçaklar hava nakliyatında bir ihtilale neden olabilirdi lakin yarattıkları sonik patlamalar uçtukları kentlerdeki beşerler için önemli bir rahatsızlık haline gelmeye başlamıştı. 2001 yılında yaşanan bir kazada uçağın düşmesi ve içindeki herkesin ölmesi sonrasında ise ABD, İngiltere ve Fransa, herkesin şikayet ettiği bu uçakları artık daha fazla kullanmama kararı alarak 2003 yılında misyondan kaldırdı. O günden beri de ticari / sivil havacılık yolcuları, sesten süratli uçabilme imkanlarını kaybettiler.
Şimdi NASA, sonik patlama meselesini minimuma indiren bir teknoloji üzerine çalışıyor. X-59 ismini verdiği prototip uçak, test uçuşunda, alışılmıştan çok daha sessiz halde ses suratını aşmayı başardı.
Gürültüsü seyreltilmiş sesten süratli uçak
Aslında X-59 sonik patlamaları yok edemiyor lakin bu sesin tarafını değiştirebiliyor. Böylelikle Concorde yahut başka muhteşem sonik savaş uçakları 100 desibelin üzerinde bir patlama sesi yaratırken, X-59’un sonik patlaması 75 desibelin altında kalabiliyor. Bu ses seviyesi de aslında içinde elektrikli süpürge çalıştırılan bir evin gürültüsüne eş değer bir seviye. Concorde’ların yarattığı gürültü ise insanların kulaklarını rahatsız edecek ve hatta ruhsal problemlere yol açabilecek bir düzey olarak tanımlanıyor.
NASA şimdi X-59 ile çalışmasını bitirmedi. Lakin bu teknoloji üzerinde çalışmaya devam ederek ses düzeyini daha da aşağı çekmesi mümkün olabilir. Elbette bu teknoloji, sivil uçuşlardan evvel askeri uçaklarda kullanılacaktır. Lakin Elon Musk, insanları kentten kente taşıyacak uzay gemileri üretmeden evvel, NASA’nın yeni teknolojisiyle üretilecek süpersonik uçaklar bir gün İstanbul Ankara uçuşlarını 15 dakikaya indirebilir. Fakat o güne daha çok vakit var.