ABD‘de açıklanan verilerin dezenflasyon trendinin tekrar rayına girdiği yönündeki görüşleri güçlendirmesi, Fed‘in faiz indirimlerine yakın vakitte başlayacağı beklentilerini artırdı.
Analistler, ECB‘nin faiz kararının gelecek hafta piyasaların odağında bulunacağını belirterek, Bankanın para politikasında değişikliğe gitmesinin beklenmediğini ancak para politikasında gelecek döneme ilişkin belirsizliklerin devam ettiğini söyledi.
ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziranda aylık bazda yüzde 0,1 azalırken, yıllık bazda yüzde 3 artışla piyasa beklentilerinin altında kaldı. TÜFE aylık bazda Mayıs 2020’den bu yana ilk kez düşüş kaydederken, yıllık enflasyon da son bir senenin en düşük seviyesine indi. Çekirdek enflasyon, yıllık bazda yüzde 3,3 ile Nisan 2021’den sonraki en düşük düzeye inerken, ülkede birinci kere işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı da 6 Temmuz ile biten haftada 222 binle iddiaların gerisinde kaldı.
Öte yandan, ülkede tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi haziranda 0,2 puan azalışla yüzde 3’e geriledi. Fed’in datalarına nazaran tüketici kredileri mayısta 11,3 milyar dolarla beklentilerin üzerinde artış gösterdi.
ABD’de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise haziranda aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 2,6 artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Üretici fiyatlarında yıllık bazdaki artış Mart 2023’ten bu yanaki en yüksek düzeye ulaştı.
Fed Başkanı Jerome Powell‘ın açıklamaları da Bankanın yılın sonuna doğru faiz indirimine başlayabileceği yönündeki beklentileri güçlendirdi.
Powell, yarıyıllık Para Politikası Raporu‘na ilişkin ABD Kongresi’ndeki sunumunda, enflasyonun düşüş eğiliminde olduğuna dair “biraz güveni olduğunu” ancak sürdürülebilir şekilde yüzde 2’ye düştüğünden gereğince emin olduğunu söylemeye “henüz hazır olmadığını” belirtti.
Fed’in bilançosuna ilişkin soruları yanıtlayan Powell, Bankanın bilanço büyüklüğünü halihazırda yaklaşık 1,7 trilyon dolar azalttığını dile getirdi. Powell, bilanço boyutunu küçültme konusunda “oldukça ilerleme kaydettiklerini” ifade ederek, “Daha gidecek yolumuz olduğunu düşünüyoruz.” dedi.
Analistler, Powell’ın açıklamalarının akabinde hisse piyasalarında risk iştahının arttığını belirtti.
St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem de enflasyonda düşüş sürecinin devam ettiğini lakin yüzde 2’ye doğru ilerlediğine dair daha fazla kanıt istediğini söyledi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in birinci faiz indirimine eylülde gitme ihtimali daha da güçlenirken, yıl sonuna kadar 3 faiz indirimi yapılması mümkünlüğü fiyatlamalara dahil oldu.
Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı 9 baz puan azalışla yüzde 4,19’dan tamamladı.
Altın, dolar ve petrol fiyatları
Altının ons fiyatı yüzde 0,8 artışla 2 bin 411,4 dolara çıktı.
Dolar endeksi ise haftayı bir evvelki haftanın yüzde 0,7 altında 104,1 düzeyinden tamamladı.
Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 2,3 azalarak 84,5 dolara indi.
New York borsası olumlu seyretti
New York borsası, Fed’in eylülde faiz indirimine başlayacağına dair beklentilerin güçlü kalmasıyla bu hafta pozitif seyretti. Nasdaq endeksi yüzde 0,24, Dow Jones endeksi yüzde 1,58, S&P 500 endeksi yüzde 0,86 artış kaydetti.
Öte yandan, Nvidia‘nın payları yüzde 2,70, Apple‘ın hisseleri yüzde 1,85 değer kazanırken, Microsoft‘un payları yüzde 3, Alphabet‘in hisseleri yüzde 2,70, Meta‘nın payları de yüzde 7,60 paha kaybetti.
Açıkladığı finansal sonuçlarda üçüncü çeyreğe dair düşük gelir beklentisi duyuran Delta Air Lines‘ın hisseleri yüzde 5,21 değer kaybederken, Tesla‘nın payları de ABD medyasında Robotaxi‘nin tanıtımının 2 ay ertelendiğine ilişkin haberlerin yer almasının ardından yüzde 1,30 düştü.
ABD’nin ikinci çeyrek bilançolarını açıklamaya başlayan büyük bankalarından JPMorgan Chase‘in net karı bu yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 25 ve Citigroup‘un net karı yüzde 10 arttı. Wells Fargo‘nun karı ise aynı dönemde yüzde 1 azaldı.
Bu hafta JPMorgan Chase’in payları yüzde 0,07, Citigroup’un hisseleri yüzde 0,76 artarken, Wells Fargo’nun payları yüzde 5,16 geriledi.
ABD hisse piyasalarında, gelecek hafta pazartesi günü New York Fed sanayi endeksi, salı günü perakende satışlar, çarşamba Fed Bej Kitap raporu, sanayi üretimi, kapasite kullanımı, konut başlangıçları ve inşaat müsaadeleri, perşembe günü de haftalık işsizlik maaşı müracaatları, Philadelphia Fed imalat endeksi takip edilecek.
Avrupa borsaları alış yüklü seyretti
Avrupa borsalarında ise olumlu bir seyir hakim oldu. Analistler, bölge genelinden ekonomik aktiviteye ait karışık sinyaller geldiğine işaret etti.
ECB Denetleme Kurulu üyesi Elizabeth McCaul, Financial Times ile yaptığı bir söyleşide gölge bankacılık konusunda risklerin arttığı ihtarında bulundu.
Portekiz Merkez Bankası Başkanı ve ECB üyesi Mario Centeno da son enflasyon bilgilerinin inancı artırdığını söz ederek, “Eğer temel senaryo teyit edilirse bu yıl birkaç faiz indirimi daha beklemeye devam ediyorum.” dedi.
İngiltere Merkez Bankası (BoE) Baş Ekonomisti Huw Pill ise yaptığı açıklamada, BoE’nin faiz indiriminin zamanlamasının hala “açık bir soru” olduğunu söyleyerek para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Bankanın ağustosta faiz indirimine gideceğine yönelik beklentileri zayıflattı.
Fransa’da genel seçimlerin akabinde artan siyasi belirsizliğin tesirleri de devam ediyor. Memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s de Fransa’daki seçim sonuçlarının ülkenin kredi notu üzerinde olumsuz tesir oluşturduğunu belirterek, Fransa’da Yeni Halk Cephesinin galibiyetinin ardından kurulacak büyük bir koalisyonun, karar alma ve borç azaltma görevini daha da zorlaştıracağını ifade etti.
ABD’de enflasyonun yavaşlamasının akabinde İngiliz sterlininin dolar karşısında son bir yılın en yüksek düzeyine çıkması dikkati çekti. Fed’in eylülde faiz indirimine gideceğine kesin gözüyle bakılmasının ardından 1,2992 ile Temmuz 2023’ten bu yana en yüksek seviyeyi test eden sterlin/dolar paritesi, yüzde 1,47 artışla haftayı 1,2987 düzeyinden tamamladı.
Euro/dolar paritesi de haftayı yüzde 0,62 artışla 1,0908’den kapattı.
Öte yandan, Almanya’da enflasyon haziranda aylık yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 2,2 ile beklentiler doğrultusunda gerçekleşirken, İngiltere’nin mayısta aylık bazda yüzde 0,4 büyümeyle beklentileri geride bırakması dikkati çekti.
İngiltere’de sanayi üretimi ise tıpkı devirde aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 0,4 artışla öngörülerin altında kaldı.
Bu gelişmelerle İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,60, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,63, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,74 ve Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,48 arttı.
Gelecek hafta pazartesi günü Avro Bölgesinde sanayi üretimi, salı günü yeniden Euro Bölgesinde dış ticaret istikrarı, Almanya’da ZEW endeksleri, çarşamba Euro Bölgesinde ve İngiltere’de enflasyon, perşembe ECB faiz kararı ve İngiltere’de işsizlik oranı, cuma günü Almanya’da ÜFE bilgileri takip edilecek.
Asya borsaları Güney Kore hariç yükseldi
Asya piyasalarında ise bu hafta Güney Kore hariç olumlu bir seyir izlendi.
Japonya Merkez Bankasının tahvil alımını ne vakit ve ne kadar azaltacağına ait haber akışı yatırımcıların odağında bulunuyor. Dolar/yen paritesi, haftayı 1,87’lik düşüşle 157,90 seviyesinden tamamladı.
Güney Kore merkezli Samsung firmasındaki sendikalı çalışanların yan haklar ve maaşta iyileştirme talebiyle greve devam etmesiyle şirketin hisseleri yüzde 3 değer kaybetti.
Hyundai Motor‘un emekçi sendikasıyla süreksiz bir fiyat mutabakatı yaparak grevi önlediğine yönelik haber akışının akabinde ise firmanın pay fiyatı yüzde 3,40 azaldı.
Güney Kore Merkez Bankası, üst üste 12’inci toplantısında da politika faizini değiştirmeyerek yüzde 3,50’de sabit tuttu. Bankadan yapılan açıklamaya nazaran, enflasyonun düşmeye devam edeceğine dair daha fazla delil arandığı için siyaset faizinde değişikliğe gitmeme kararı alındı.
Çin’de TÜFE haziranda aylık yüzde 0,2 azalırken, yıllık yüzde 0,2 artışla beklentilerin altında kaldı. Analistler, söz konusu verilerin ülkede ekonomik aktivitenin yavaşlamaya devam ettiğine işaret ettiğini belirterek, ülkede deflasyon riskinin sıcaklığını koruduğunu dile getirdi.
Japonya’da mayısta dış ticaret fazlası 2 trilyon 850 milyar yen ile beklentileri geride bıraktı.
Japonya’da bu hafta 42 bin puanın üzerine çıkarak rekor tazeleyen Nikkei 225 endeksi yüzde 0,68, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,77, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,72 değer kazanırken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,19 kıymet kaybetti.
Borsa haftayı rekorlarla tamamladı
Yurt içinde ise Borsa İstanbul‘da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 1,96 değer kazancıyla 11.064,85 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük ve haftalık kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu 11.113,55 puana taşıdı.
Öte yandan, JP Morgan’ın yatırımcı toplantısında sunum yapan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, yurt içi swaplardaki düşüşün nakdî transfer sistemini güçlendirdiğini belirterek, “Enflasyonun yılın ikinci yarısında düşeceğine dair artan bir konsensüs var.” dedi.
Merkez Bankası Lider Yardımcısı Cevdet Akçay da sunumunda, “Sıkı para politikası duruşumuz, TL tasarrufları artırdı ve enflasyon bekleyişlerinin çıpalanmasına yardım etti.” sözünü kullandı.
Merkez Bankası Lider Yardımcısı Hatice Karahan, “Çıktı açığı, yılın ikinci çeyreğinde halen pozitif alanda seyretmekle birlikte bir düşüş sergiledi. Yılın ikinci yarısında açığın negatif bölgeye geçeceğini öngörüyoruz.” diye konuştu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bilgilerine nazaran Mayıs 2024’te cari işlemler hesabı 1 milyar 235 milyon dolar açık verdi.
Mayısta yıllıklandırılmış cari açık 25 milyar 191 milyon dolara inerken, yıllıklandırılmış cari açıktaki son 1 yıllık iyileşme 31 milyar 831 milyon dolara işaret etti.
Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 1,17 üzerinde 33,0496’dan tamamladı.
Analistler, gelecek hafta salı günü bütçe istikrarı, çarşamba konut satışları, cuma günü memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s‘in beklenen Türkiye değerlendirmesinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.000 ve 11.100 puanın direnç, 10.800 ve 10.700 düzeylerinin dayanak pozisyonunda olduğunu kaydetti.
