Kültür Varlıklarının Korunması Üzerine Konferans Düzenlendi

ERZURUM Arkeoloji Müzesi’nde görevli Arkeolog Doç. Dr. Gülşah Altunkaynak, kültür varlıklarının devlet malı niteliğinde olduğunu belirterek, “Bir arazinin bir şahsa ait olması, bu arazide bulunan kültür varlığına istediğini yapma hakkı vermez. Öncelikle vatandaşlarla burada anlaşamıyoruz. ‘Benim arazim. Benim toprağımda buldum’ diyor. O arazinin sadece üstüne sahipsiniz. Altındaki tüm değerler, devlet malı niteliğinde” dedi.

Kültür varlığı kaçakçılığının önlenmesi amacıyla Erzurum Arkeoloji Müzesi’nde ‘Kaçış Yok’ temasıyla konferans düzenlendi. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı öğrencilerinin katıldığı konferansta konuşan Arkeolog Doç. Dr. Gülşah Altunkaynak, Türkiye’nin her bölgesinin binlerce yıl evvel yaşamış sayısız medeniyete konut sahipliği yaptığını belirterek, “Bulunduğumuz coğrafya önemli kültürel değerleri bünyesinde barındırıyor. Geçmişe dair sahip olduğumuz tüm değerlerin açığa çıkarılması için ülkemizde her yıl yüzlerce bilimsel kazı çalışması yürütülüyor. Kazı çalışmalarının yapıldığı yerlerde yaşayan vatandaşlarımız bu kazılarda çalışarak bulundukları bölgenin kültürünün açığa çıkarılmasına katkı sağlamakta ve kazı başkanlıklarınca istihdam edilmektedir” diye konuştu.

‘TOPLUMSAL DEĞERLERİMİZ AÇISINDAN BÜYÜK AYIP’

Kültür varlıklarının korunmasının sağlanması için kanunun vatandaşlara kimi yükümlülükler getirdiğini söz eden Altunkaynak, şunları söyledi: “Vatandaşlarımızın kanundaki yükümlülüklerden haberi olmadığı için yasa dışı kümeler tarafından kandırılmalarını ya da bilmeyerek hata işlemelerini istemeyiz. Kültür varlığı bulduysak, sahibi olduğumuz yahut kullanıldığımız yerde kültür varlığı olduğunu biliyorsak, bunu 3 gün içerisinde en yakın müze müdürlüğüne yahut köyde muhtara yahut başka yerlerde mülki yönetim amirlerine bildirmek zorundayız. Bu duruma alışılmamış davranır ve ilgili makamları bilgilendirmezsek, mahpus cezası gerektiren bir kabahat işlemiş oluruz. Bir arazinin bir şahsa ilişkin olması, bu toprakta bulunan kültür varlığına istediğini yapma hakkı vermez. Öncelikle vatandaşlarla burada anlaşamıyoruz. ‘Benim arazim. Benim arazimde buldum’ diyor. O arazinin yalnızca üstüne sahipsiniz. Altındaki tüm pahalar, devlet malı niteliğinde. Yasa dışı kümelerin da bu halde insanları ‘Senin arazin’ biçiminde kandırmalarına müsaade vermiyoruz. Zira kanunda sahip olduğumuz, kullandığımız yerde kültür varlığı olduğunu biliyorsak, haber verme yükümlülüğümüz var; karşıt hareket etmek hata. Unutulmamalıdır bir diğerine ilişkin malı sahibinin isteği olmadan kendi çıkarları için almak satmak cürümdür. Kanunlarımızda hata, dinimizde günahtır. Toplumsal kıymetlerimiz açısından da büyük ayıp olarak kıymetlendirilmektedir.”

‘ÜLKEMİZİN İTİBARI İÇİN ÖNEMLİ’

Kültürün insanlar tarafından oluşturulup yaşatıldığını, bir toplumu diğer toplumlardan ayıran en önemli faktörün sahip olduğu kültürel değerler olduğuna dikkat çeken Altunkaynak, “Bir toplum, sahip olduğu kültürü yaşattığı, koruduğu ve geliştirdiği sürece tarih sahnesinde yaşamaya devam eder. Ülkemiz; bulunduğu değerli pozisyon nedeniyle birçok ülkeyle birebir bağ içinde olan, süratle gelişen, büyüyen, tarihine, kültürüne, manevi kıymetlerine ihtimam gösteren bir ülke. Sahip olduğumuz tüm kıymetlerin gerçek ve hoş bir biçimde tüm dünyaya aktarılması ülkemizin prestiji açısından ehemmiyet arz ediyor” diye konuştu.

‘GEÇMİŞİMİZİN YOK OLMASINA İZİN VERMEMELİYİZ’

Doç. Dr. Gülşah Altunkaynak, “Uluslararası kamuoyunda saygın bir pozisyonda olmamızı sağlayan faktörlerden bir tanesi, kültür varlıklarımızın korunmasına gösterdiğimiz itinadır. Ülkemizde; kültür varlıklarının açığa çıkarılmaları, korunmalarını sağlamak kadar yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan kültür varlıklarımızın ülkemize iadesini sağlamakta da kararlı duruş sergileyerek bize ilişkin olanlardan vazgeçmeyeceğimizi, kültürümüze ziyan verilmesine müsaade vermeyeceğimizi tüm dünya ülkelerine gösteriyoruz. Dünyada bu alandaki imajımızın devam etmesi, çocuklarımızın-torunlarımızın bizim bu devirde yaptıklarımızın gururunu yaşadığı bir gelecek inşa edebilmesi için toplumun her bir bireyine kıymetli vazifeler düşüyor. Yüzlerce, binlerce yıl korunarak günümüze gelmeyi başarmış kültür varlıklarımızın tahrip edilmesine çalınmasına, ulusal kıymetlerimizin, kültürümüzün, geçmişimizin yok olmasına müsaade vermemeliyiz” dedi.