Ömrünün son yıllarında, 81 yaşındayken şiirler yazdığı Kudüs’e giderek Mescid-i Aksa’da cuma namazı kılan Nuri Pakdil, yerliliğini bozmadan yakaladığı evrenselliğiyle Türk edebiyatında ve niyet tarihinde kıymetli izler bıraktı.
“Yürü kardeşim/ Ayaklarına bir Kudüs gücü gelsin” mısralarıyla Kudüs sevgisini lisana getiren usta edebiyatçı, hayatı boyunca İslam dünyasının kurtuluşunun Türkiye’nin ayağa kalkmasıyla mümkün olacağını savundu.
“Ben Kudüs’ü kol saati üzere taşıyorum/Ayarlanmadan Kudüs’e/ Boşuna vakit geçirirsin/ Buz tutar/ Gözün görmez olur” dizelerinin sahibi Pakdil, Hacı Mehmet Emin Pakdil’in oğlu Mehmet Emin Ziyai ile Pir Muhyiddin Efendi’nin kızı Hatice Vecihe Hanım’ın çocuğu olarak 1934’te Kahramanmaraş’ta dünyaya geldi.
İlkokul yıllarında yazıya ilgisi başlayan Pakdil’in düşünce ve yazı macerası ortaokulda tanıştığı “Büyük Doğu” dergisiyle ivme kazandı.
Pakdil’in Maraş Lisesinde okuduğu 1954-1955’te, birlikte eğitim gördüğü iki arkadaşıyla çıkardığı edebiyat dergisi “Hamle”, lise sınırlarını aşarak Ankara’dan İstanbul’a birçok yazar ve şairin dikkatini çekti.
ÜNİVERSİTE YILLARINDA USTA EDEBİYATÇILARLA TANIŞTI
Sezai Karakoç ve Necip Fazıl Kısakürek’in de ortalarında bulunduğu edebiyatçı ve sanatçı düşünürlerle üniversite yıllarında bir ortaya gelen Pakdil, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi.
Kahramanmaraş’ta çıkan “Demokrasiye Hizmet” ve “Gençlik” gazetelerinde yazılarını okuyucuyla buluşturan Pakdil, bir süre “Yeni İstiklal” gazetesinde sanat sayfalarıyla ilgilendi.
Askerliğini Bitlis’te tamamlayan usta müellif, 1965’te hukuk müşaviri olarak başladığı görevini, Devlet Planlama Teşkilatında sürdürdü. Bu görevinden de ayrılarak yazarlığa devam eden Pakdil, hayatı boyunca “Büyük Doğu” ve “Diriliş” dergileriyle güçlü bağlar kurdu.
YENİ YAZARLAR VE ŞAİRLER YETİŞTİRDİ
Rasim Özdenören, Erdem Bayazıt ve Akif İnan’ın da ortalarında olduğu isimlerle “Edebiyat” mecmuasını yayınlayan Pakdil, mecmua etrafında çok sayıda yeni şair ve müellifi okurla buluşturdu.
Pakdil, 1972’de kurduğu Edebiyat Dergisi Yayınları’nda, 1984’e kadar kendisinin yanı sıra diğer yazarların 45 kitabını yayınladı.
“Biat”, “Batı Notları”, “Bir Yazarın Notları”, “Anneler ve Kudüsler”, “Klas Duruş”, “Edebiyat Kulesi”, “Bağlanma” ve “Sükut Suretinde” eserlerini okurun beğenisine sunan yazar, 1988’de döndüğü Devlet Planlama Teşkilatından 1999’da emekli oldu.
Nuri Pakdil, Paris izlenimlerinden oluşan, Batı insanını yeni bir yaklaşım ve söylem ile anlattığı ilk kitabı Batı Notları’yla da büyük ilgi gördü. Bu yapıtını izleyen “Biat”, “Bir Yazarın Notları” ve başka kitaplarıyla deneme tipinin ustaları ortasında yer aldı.
Yazarın “Bağlanma” adlı kitabı da birçok açıdan onun ve Edebiyat Mecmuası’nın edebiyat ve düşünsel bağlamının anlaşılabilmesi için manifesto niteliğindeydi.
Pakdil, hayatı, inanç ve fikir dünyası, bir protesto olarak oluşturduğu kendine mahsus edebiyatı, yerliliğini bozmadan yakaladığı üniversalliği ve bu eksendeki anlayışıyla Türk edebiyatında ve niyet tarihinde kıymetli izler bıraktı.
CUMHURBAŞKANLIĞI KÜLTÜR VE SANAT BÜYÜK MÜKAFATINA LAYLIK GÖRÜLDÜ
Unutulmaz edebiyatçı, yerli fikrin egemenliği ismine ürettiği özgün eserler, Türk edebiyatına kattığı söz tercihleriyle dolu estetik anlatım lisanı ve insanı kalbinden tutmayı öneren fikirlerinden ötürü, “edebiyat” kolunda 2019 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Mükafatına paha görüldü.
NURİ PAKDİL’İN VEFATI
Başarılı edebiyatçı Nuri Pakdil, 18 Ekim 2019’da 85 yaşındayken vefat ederek, Taceddin Dergahı’na defnedildi.
Hakkında sempozyum düzenlenen, tez, mecmua, kitap ve belgesel çalışmaları yapılan muharririn kaleme aldığı 42 yapıttan kimileri şöyle:
“Umut” (oyun) 1974, “Harikalar Tablosu” (çeviri) 1974, “Ay Operası” (çeviri) 1975, “Bağlanma” (deneme) 1979, “Put Yapımevleri” (oyun) 1980, “Bir Yazarın Notları-I” (deneme) 1980, “Bir Yazarın Notları-II” (deneme) 1981, “Edebiyat Kulesi” (deneme) 1984, “Derviş Hüneri” (deneme) 1997, “Arap Saati” (deneme) 1997, “Klas Duruş” (deneme) 1997, “Osmanlı Simitçiler Kasidesi” (şiir) 1999″, “Bakır Dönemi” (oyun) 2014
