UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’ndeki Koramaz Vadisi’nin kapı süslemeleri kayıt altına alındı. Süslemelerin ekseriyetle taş üzere sağlam bir materyalden yapıldığı belirtildi.
UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan Koramaz Vadisi’nde bulunan konutların kapı üstlerindeki levha ve süslemeler, Kayseri Olgunlaşma Enstitüsünce kayıt altına alındı ve replikaları yapıldı.
Enstitü tarafından hazırlanan “Koramaz Vadisi Taş Tezyinatı Projesi” kapsamında güçlü geçmişe sahip ve farklı etnik kökenlerin bir vakitler bir ortada yaşadığı vadideki konutların giriş kapılarındaki taş süslemeler incelendi.
Ev girişlerindeki süslemelerde, konutların imal tarihini gösteren levhalar ile bunların üzerinde dilek, dua ve özlü kelamlar yazılmış kabartmalar ile süslemeler tespit edildi. Kimi yıkılmak üzere olan ve sayıları günden güne azalan meskenlerdeki bu kültürel bedelin kaybolmaması için Olgunlaşma Enstitüsü tarafından plastik sanatlar atölyesinde, kilden bu levhaların 9 replikası yapıldı.
SÜSLEMELER MESKEN SAHİBİNİN TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPISINI YANSITIYOR
Olgunlaşma Enstitüsü Plastik Sanatlar Öğretmeni Neslihan Burçak Yıldız, tarihi bölgedeki meskenlerde kapı üstlerinde yer alan süslemelerin ve “maşallah” yazılarının dikkati çektiğini söyledi. Süslemelerin ekseriyetle taş üzere sağlam bir gereçten yapıldığını anlatan Yıldız, replika yaparken daha estetik olması için kil ve ahşabı kullandıklarını kaydetti.
Kapı üstündeki süslemelerde meskenlerin imal tarihinin ya da çeşitli nesnelerin yer aldığını belirten Yıldız, “Hepsini farklı killerden yaptık. Kimini şamot kilinden, kimini kırmızı çamurdan, kimini gri çamurdan yaptık. Hangi süslemeye hangi çamurun gideceğini belirledim ona göre tasarladım. Bu süslemeler ev sahibinin sosyal ve kültürel yapısını, kişisel özelliklerini yansıtan tasarımlar. Koramaz Vadisi’ndeki bu kapı süslemeleri birer kültürel miras. Bu mirasın yaşatılması ve aktarılması için atölyemizde bunları ürüne dönüştürdük.” diye konuştu.
HAYVAN FİGÜRLÜ KAPI TOKMAKLARI YAPILDI
Yıldız, projenin akabinde bölgeden bağımsız olarak hayvan figürlü kapı tokmakları da çalıştıklarını belirtti. Osmanlı devrinden itibaren Türk kültüründe kapı tokmağının değerli bir yeri olduğunu söz eden Yıldız, kapı tokmaklarını çağdaş vakte nazaran tasarladıklarını lisana getirdi.
Yıldız, klasik kapı tokmaklarının ötesinde rölyef tekniğini kullanarak hayvan formlarından esinlenen aslan, koç, baykuş, geyik, balık, fil üzere 15 kapı tokmağı yaptıklarını kaydetti.