Kayıt Dışı İstihdam Sorununa Çözüm Çağrısı

HAK-İŞ Genel Lider Yardımcısı Yunus Değirmenci, “Güvencesiz çalışmayı ve kayıt dışı istihdamı sona erdirmeliyiz. HAK-İŞ olarak bu sorunlara çözüm üretmek için var gücümüzle durmaksızın çalışıyoruz, politikalar geliştiriyoruz.” dedi.

Değirmenci, İzmit Anıtpark’ta düzenlenen basın toplantısında, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü öncesinde emekçi şehri olan Kocaeli’de üyelerle bir ortaya geldiklerini belirtti.

HAK-İŞ Yönetim Kurulu olarak, 1 Mayıs’ı sadece bir güne değil, bir haftaya yayma kararı aldıklarını anlatan Değirmenci, 22-29 Nisan’da Kocaeli, Van, Aydın, Konya ve Gaziantep’te basın açıklamaları yapacaklarını ve 1 Mayıs Kitlesel Mitingi’ni Rize’de düzenleyeceklerini bildirdi.

Değirmenci, kayıt dışı istihdamın, sırf ekonomik kayıp değil, tıpkı vakitte insanlık sorunu olduğunu vurguladı.

Sosyal güvenlikten yoksun kalan bir emekçinin, iş kazası geçirdiğinde hakkını arayamayan, yaşlandığında emekli olamayan, geleceğini göremeyen bir işçi olduğunu lisana getiren Değirmenci, “Kısacası kayıt dışılığın olduğu yerde, ne işçi sağlığından ne iş güvenliğinden ne de adil ücretten söz edebiliriz. Resmi rakamlara göre son çeyrek asırda Türkiye’de kayıt dışı istihdam oranı yüzde 52’den yüzde 26’ya düşmüştür. Benzer ekonomik yapıya sahip ülkelerle karşılaştırıldığında, ülkemiz bu alanda en fazla ilerleme kaydeden ve başarılı olan ülkeler arasında yer almaktadır.” diye konuştu.

Özellikle tarım bölümünde kayıt dışılığın hala hayli yüksek olduğuna işaret eden Değirmenci, şöyle devam etti:

“Kadınlarda kayıt dışılık oranı, erkeklere nazaran daha yüksektir. Bu oran yüzde 32’nin üzerindedir. Konut hizmetlerinde çalışan bayanların büyük çoğunluğu ise toplumsal garantiden mahrum kalmaktadır. Bu tablo yalnızca kişisel değil, yapısal bir sorunun habercisidir. Kayıt dışı istihdamın olduğu yerde, toplumsal güvenlik sistemi zayıftır. Kayıt dışı istihdam, kayıtlı çalışan emekçilerin üzerindeki vergi ve prim yükünü artırır. Kayıt dışılık, devletimizin vergi ve prim gelirlerini azaltmakta, başka taraftan gelir adaletsizliğini derinleştirmektedir.”

“16 milyon 800 bin çalışandan yalnızca 2,5 milyonu sendika üyesi”

Değirmenci, sendikalı olmanın yalnızca bir hak değil, aynı zamanda kayıt dışı istihdama karşı bir sigorta olduğunu belirterek, “Sendikalı olmak, yalnızca toplu mukavele yapmak değil, iş kazalarını önlemek, çalışanın hakkını aramasını kolaylaştırmak, teminatlı gelecek demektir lakin ülkemizde bugün 16 milyon 800 bin emekçiden yalnızca 2,5 milyonu sendika üyesidir. Sendikalaşma oranı yüzde 14,97’dir. Toplu iş sözleşmesinden yararlananlar ise yüzde 9’dur. Garantisiz çalışmayı ve kayıt dışı istihdamı sona erdirmeliyiz. HAK-İŞ olarak bu problemlere tahlil üretmek için var gücümüzle durmaksızın çalışıyoruz, siyasetler geliştiriyoruz.” ifadelerini kullandı.

Sendikal örgütlenme önündeki engellerin kaldırılması, sendikalı iş yerlerine ilave teşvikler sağlanması gerektiğini dile getiren Değirmenci, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Yetki tespiti davaları hızlandırılmalıdır. İşe iade hakkı, faal bir halde uygulanmalıdır. Kayıt dışı çalışmanın ağır olduğu kesimlerde özel kontrol düzenekleri kurulmalıdır. Konut hizmetlerinde çalışanlar toplumsal güvenlik kapsamına alınmalıdır. Vergi sisteminde adalet sağlanmalıdır. Aile bireyleri ve çocuk sayısı dikkate alınarak, adil bir vergi dilimi oluşturulmalıdır. Hayat pahalılığına ve yüksek enflasyona karşı tedbirler artırılmalıdır. Aile bireylerine bakım veren bireyler de, toplumsal güvenlik sistemine dahil edilmelidir. Bayanlar ve engelliler üzere dezavantajlı bölümlerin iş gücü piyasasına iştirakleri artırılmalıdır. Eğitim ve istihdam ortasındaki bağ güçlendirilmelidir. Tüm işçilerimiz için daha fazla iş garantisi sağlanmalıdır.”

Değirmenci, örgütlenme özgürlüğü ve kayıtlı istihdamın daha güçlü bir ekonomi, daha huzurlu bir toplum ve daha adil bir gelecek için vazgeçilmez olduğunun altını çizerek, “Kayıt dışı ile çaba sırf kontrolle değil, örgütlü toplumla, toplumsal siyasetlerle ve adil vergi sistemleriyle mümkündür. Sendikalar, çalışanların sıkıntılarını çözmek ve daha güzel şartlar için uğraş etmek emeliyle vardır. Sendikalar, birebir vakitte toplumun tümünün refahı için vardır.” değerlendirmesinde bulundu.

Basın açıklamasına, etraf vilayetlerden gelen sendika üyeleri de katıldı.