Kamyon şoförleri ve inşaatçılar yazılımcıları solladı. 2025 yılının gözde meslekleri belli oldu

Rapor, 2030 yılına kadar iş gücü piyasasında yaşanacak dönüşümün mesleklerin yüzde 22’sini etkileyeceğini ortaya koyuyor.

Dönüşüm sonucunda 170 milyon yeni rol oluşurken, 92 milyon rolün ortadan kalkacağı ve buna bağlı olarak net 78 milyonluk bir iş artışı gerçekleşeceği öngörülüyor.

Teknolojik ilerlemeler, demografik değişimler, jeoekonomik tansiyonlar ve ekonomik baskılar, bu dönüşümün en önemli itici güçleri olarak dünya genelindeki kesimleri ve meslekleri tekrar şekillendiriyor.

2030 yılına kadar işgüc piyasasını yönlendirecek temel etkenler şöyle:

– Hayat maliyetlerindeki artış, iş gücü piyasasında dönüşüme neden olan esas etkenlerden biri olarak öne çıktı.

– Patronların yarısı, artan maliyetlerin iş modellerini dönüştüreceğini öngörüyor.

– Global enflasyonda gözlenen gerilemeye karşın, fiyat baskıları ve yavaşlayan ekonomik büyümenin 2030’a kadar dünya genelinde 6 milyon işi ortadan kaldıracağı iddia ediliyor.

2025 YILINDA EN BEĞENİLEN MESLEKLER NELER?

Rapora nazaran, en çok istek görecek 5 meslek şöyle sıralandı:

1- Çiftlik çalışanları, tarım işçileri

2- Hafif kamyon ve teslimat hizmetleri

3- Yazılım ve uygulam geliştiricileri

4- İnşaat çalışanları

5- Mağaza satış elemanları

2025 YILINDA GÖZDEN DÜŞECEK MESLEKLER NELER?

Rapora nazaran, en az ilgi görecek 5 meslek şöyle sıralandı:

1- Kasiyerler ve bilet gişesi çalışanları

2- İdari ve yönetici asistanları

3- Bina bakımı ve paklık çalışanları

4- Materyal kayıt ve stok işleri

5- Baskı işleri

ŞİRKETLER YAPAY ZEKAYA YÖNELİYOR

Yapay zekâ, iş modellerini değerli ölçüde dönüştürüyor. Global ölçekte patronların yarısı, yapay zekânın sunduğu yeni fırsatları kıymetlendirmek gayesiyle faaliyetlerini tekrar konumlandırmayı planlıyor. Bu değişime yönelik en yaygın yaklaşım, çalışanların yine maharet kazanmasına yahut maharetlerini geliştirmesine yatırım yapmak.

İşverenlerin yüzde 77’si bu doğrultuda adım atacağını belirtiyor. Bununla birlikte, yüzde 41’i yapay zekânın otomatikleştireceği birtakım misyonlar nedeniyle iş gücünü azaltmayı öngörüyor. Patronların neredeyse yarısıysa, yapay zekâdan etkilenen durumlardaki çalışanlarını farklı departmanlara kaydırmayı planlayarak hem marifet açığını kapatmayı hem de teknolojik dönüşümün insan üzerinde yaratabileceği olumsuz tesirleri hafifletmeyi hedefliyor.

Hızla gelişen teknolojiler, iş dünyası başkanları, siyaset yapıcılar ve çalışanları iş birliğine zorluyor. Tüm paydaşların, bir yandan iş gücünü bu değişimlere hazırlamaya çalışırken başka yandan da bölümler ve ülkeler ortasında ortaya çıkabilecek işsizliği önlemek için sorumluluk alması gerekecek.

Raporda, bu değerlendirmelerin ışığında, en çok talep görecek meslekler de sıralandı

EN ÇOK TALEP GÖRECEK MESLEKLER NELER?

Raporda, bu değerlendirmelerin ışığında, en çok talep görecek meslekler de sıralandı. En çok ilgi görecek 5 meslek, data çözümleyici ve data bilimcileri, yapay zeka ve zakine tahsili uzmanı, büyük beri uzmanı, dijital pazarlama ve strateji uzmanı ve proses otomasyon uzmanı.

Listenin tamamı ise şöyle:

Veri Çözümleyici ve Bilgi Bilimcileri

Yapay Zeka ve Makine Tahsili Uzmanı

Büyük Data Uzmanı

Dijital Pazarlama ve Strateji Uzmanı

Proses Otomasyon Uzmanı

İş Geliştirme Uzmanı

Dijital Dönüşüm Uzmanı

Bilgi Güvenliği Analisti

Yazılım ve Uygulama Geliştiricileri

Nesnelerin İnterneti (Iot) Uzmanı

Proje Yöneticisi

İşletme Hizmetleri ve İdare Müdürü

Veritabanı ve Ağ Uzmanları

Robotik Mühendisi

Stratejik Danışman

Yönetim ve Tertip Analistleri

Fintech Mühendisi

Mekanik ve Makine Tamircileri

Organizasyonel Gelişim Uzmanları

Risk İdaresi Uzmanı

ANKETE 1000 ŞİRKET KATILDI

Dünya çapında 1.000’in üzerinde şirketin iştirakiyle hazırlanan rapor, günümüzde iş dünyasının dönüşümünün önündeki en büyük mahzurun marifet açığı olduğuna işaret ediyor.

İşverenlerin yüzde 63’ü, karşılaştıkları en değerli zorluğun marifet eksikliği olduğunu vurgularken, mevcut işlerde gerekli marifetlerin yaklaşık yüzde 40’ının değişmesi bekleniyor.

Yapay zekâ, büyük bilgi ve siber güvenlik alanlarındaki teknoloji hünerlerinin talebi süratle artarken, yaratıcı düşünme, dayanıklılık, esneklik ve çeviklik üzere insani maharetler de kritik değerini koruyacak. Süratle değişen iş piyasasında, her iki marifet çeşidini de barındıran bir birleşik maharet setinin giderek daha gerekli hale gelmesi bekleniyor.

YAPAY ZEKA VE GÜÇ ÖNE ÇIKIYOR

Ön saflarda yer alan roller ile bakım ve eğitim üzere temel dalların, 2030’a kadar en yüksek iş artışını yaşaması bekleniyor. Yapay zekâ ve yenilenebilir güç alanındaki gelişmeler de iş piyasasını tekrar şekillendirerek teknoloji yahut uzmanlık gerektiren birçok rolde talebi artırıyor. Buna karşılık, grafik dizayncılar da dahil olmak üzere rutin birtakım rollerin talebinde gerileme gözleniyor.

Raporda, “Üretken yapay zekâ ve hızla değişen teknolojik ekosistem hem eşsiz fırsatlar sunuyor hem de ciddi riskler yaratarak sektörleri ve iş gücü piyasalarını dönüştürüyor,” görüşü hakim.

DÜNYANIN EN BEĞENİLEN YETENEKLERİ HANGİLERİ OLACAK?

Raporda, 2030 yılında öne çıkacak hünerler de sıralandı.

1- Yapay zeka ve büyük veri

2- Siber güvenlik

3- Teknolojik okuryazarlık

4- Yaratıcı düşünme

5- Dayanıklılık ve esneklik

6- Merak ve yaşan uzunluğu öğrenme

7- Liderlik ve toplumsal etki

8- Yetenek yönetimi

9- Analitik düşünme

10- Çevresel sorumluluk

TARIM, KAMYON NAKLİYATI, İNŞAAT ÖNDE

Tarım çalışanları, kuryeler ve inşaat personelleri üzere ön saflardaki roller, 2030 prestijiyle en büyük mutlak iş artışını yakalayacak. Nüfus eğilimleri ve temel dallardaki artan taleple birlikte hem hemşireler üzere bakım kesimi çalışanları hem de eğitim alanındaki profesyoneller için kıymetli bir büyüme öngörülüyor. Yapay zekâ, robotik ve bilhassa yenilenebilir güç ile etraf alanlarındaki gelişmelerin ise bu uzmanlıkları gerektiren rollere olan talebi artırması bekleniyor. Öte yandan, kasiyerler ve idari asistanlar üzere aslında gerileme eğiliminde olan rollere, üretken yapay zekânın yarattığı dönüşüm nedeniyle grafik tasarımcıların da eklenmesi dikkat çekiyor.

NÜFUS YAŞLANIYOR SIHHAT ÖNE ÇIKIYOR

Demografik değişimler de iş gücü piyasasında değerli rol oynuyor. Yüksek gelirli ülkelerdeki yaşlanan nüfus, sıhhat hizmetlerine olan talebi artırırken, düşük gelirli ülkelerdeki artan çalışma çağındaki nüfus, eğitim kesiminde büyümeyi tetikliyor. Tüm bu farklılıklar, yetenek idaresi, eğitim ve mentorluk odaklı iş gücü stratejilerini zarurî hale getiriyor.

Jeopolitik tansiyonlar ise işletmelerin yüzde 34’ü için en büyük telaş kaynağı durumunda. Ticaret kısıtlamaları ve endüstriyel siyaset değişimleri de birçok şirketin stratejilerini yine şekillendiriyor. Birtakım şirketler, offshoring yahut reshoring siyasetleriyle pozisyon değişikliğine gitmeyi planlıyor. Tüm bu gelişmeler, siber güvenlik üzere alanlardaki maharetlere olan talebin daha da artmasına yol açıyor.

TÜRKİYE’NİN GÖZDE MESLEKLERİ NEDİR?

Genişleyen dijital erişimin, 2025-2030 döneminde Türkiye’de iş gücü piyasasında önemli değişimlere yol açması bekleniyor. Türkiye’de durum, ülkede faaliyet gösteren firmaların yapay zekâ ve robotik üzere teknolojileri daha ağır formda benimsemesinin önünü açacak.

Ayrıca Türkiye’deki şirketlerin yüzde 60’ı, güç teknolojilerinin iş modellerini dönüştüreceğini öngörüyor. Bu beklentiler, ülkede en süratli büyümesi öngörülen iş rolleri listesinde de kendini gösteriyor: Robotik Mühendisleri, Yenilenebilir Güç Mühendisleri ve Otonom ve Elektrikli Araç Uzmanları, önümüzdeki periyotta öne çıkması beklenen meslekler ortasında yer alıyor.

İşverenler, Türkiye’de 2030 prestijiyle iş başında gereken becerilerinyüzde 44’ünün değişeceğini varsayım ediyor; bu oran, global ortalama olan yüzde 39’un üzerinde seyrediyor. Yapay zekâ ve büyük bilgi, teknolojik okuryazarlık ile siber ağ ve güvenlik, ülkede en süratli büyümesi beklenen hünerler olarak gösteriliyor. Bunun yanı sıra, çok lisanlı yetkinliklerin değerinin de global ortalamaya nazaran daha yüksek bir artış göstermesi dikkat çekiyor.