Kadınların İş Gücüne Katılımı Düşük

CHP Osmaniye Milletvekili Asu Kaya, “OECD ülkeleri genelinde çalışma çağındaki her 100 kadından 51’i iş gücündeyken, ülkemizde her 100 kadından 31’i çalışabiliyor.” dedi.

TBMM Genel Şurasında, Aile ve Toplumsal Hizmetler ile Ulusal Eğitim bakanlıklarının 2025 yılı bütçeleri üzerinde, CHP milletvekilleri kelam aldı.

CHP Osmaniye Milletvekili Asu Kaya, iktidarın bayanlar ve çocuklar için daha adil bir bütçe teklif etmesi gerekirken, tüm kırılgan kümeleri karşı karşıya bırakan, adaletsizliği, ayrımcılığı, ümitsizliği ve derin yoksulluğu ortaya çıkaran bir bütçe sunduğunu savundu.

Bayan cinayetlerine de değinen Kaya, “Neden kadın cinayetleri önlenemiyor? Neden etkin kovuşturmaları yapılamıyor? Neden kurumların koordinasyonları hala sağlanamıyor ve şiddeti önleyemiyorsunuz? Elinizi kim tutuyor? 2024 başından bu yana bu ülkede 605 kadın, erkek şiddetiyle öldürüldü. Kadınlar ‘sokaklarda, evlerde güvende değiliz’ diyor. Biz kadınlar bu sorulara cevap bekliyoruz.” diye konuştu.

2023 sonu prestijiyle OECD ülkeleri ortasında bayanların iş gücüne iştirak oranı yüzde 53,8 iken, Türkiye’de bu rakamın yüzde 35,8 olduğunu belirten Kaya, şunları paylaştı:

“OECD ülkeleri genelinde çalışma çağındaki her 100 kadından 51’i iş gücündeyken, ülkemizde her 100 bayandan 31’i çalışabiliyor. Eğer bizde de her 100 kadından 31’i yerine 51’i çalışıyor olsaydı, ülkemizin milli geliri 11 trilyon dolar yerine 14 trilyon dolar olacaktı ve kişi başı gelirimiz ise 13 bin 243 dolar yerine 15 bin 997 dolar olacaktı. Yani kadınları iş gücünden dışlamanın kişi başına maliyeti bize 2 bin 754 dolar.”

“Yaşlı bakım merkezlerinin yüzde 60’ı özel sektörde”

CHP Ankara Milletvekili Aylin Yaman, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının merkezi bütçeden aldığı payın yetersiz olduğunu söyledi. Türkiye’deki yaşlı nüfus oranına ilişkin rakamlar paylaşan Yaman, sözlerini şöyle sürdürdü:

“9 milyona yakın 65 yaş üzeri yaşlı vatandaşımızın yüzde 36’sı yani 3 milyon 140 bin vatandaşımız gerçek bakım ihtiyacı olan 75 yaş üzeri nüfustur. Ayrıca 1,5 milyon hanede tek başına yaşayan 65 yaş nüfus mevcuttur. Bunun da yüzde 75’i toplumsal teminatı olmayan, bu nedenle fakirleşerek yaşlanan bayandır. Bu iki küme, temel bakım muhtaçlığı olan kümedir. Meğer şu anda yalnızca 14 bin 800 yaşlımıza hizmet veriliyor. Yalnızca tek başına yaşayan 1,5 milyonun yüzde 1’i bile etmeyen bir bakım hizmeti söz konusu. Türkiye’de toplam 461 yaşlı bakım merkezi bulunuyor, bunun yüzde 60’ı özel kesimde.”

CHP Ankara Milletvekili Aliye Timisi Ersever, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına ayrılan bütçenin her geçen yıl azaldığını belirtti.

Ersever, bütçede kadınların canını koruyan, insanca bir yaşamın kapısını aralayan politikaların yer almadığını iddia etti.

Hükümetin ihtiyaç sahibi vatandaşlara verdiği yardımların yetersiz olduğunu dile getiren Ersever, şunları kaydetti:

“Öksüze, yetime yardım ismi altında aylık yalnızca 600 lira ödüyorsunuz. Fakir ailelere verdiğiniz yardım ise bin 250 lira, yani günlük 42 lira. 42 lirayla sofraya ne konur? Biz söyleyelim, yalnızca açlık konur. ‘Yolsuzlukla mücadele edeceğiz’ diye iktidara geldiniz. Ancak güçlü daha varlıklı oldu, yoksulluk genişledi, derinleşti, özgürlükler sınırlandı, ülke adeta Orta Çağ karanlığına sürüklendi. Toplumun üzerine karabasan üzere çöken şiddet gün geçtikçe arttı. İktidarınızda çocuklar, bayanlar, canlılar ve tabiat zalimce katledildi. Engelli maaşı 2 bin 800 lira, elinizi vicdanınıza koyun, bu ölçü hangi kaygıya derman olur? En az 7 milyon çocuk derin yoksulluk içinde yaşıyor. 5 yaş altı çocukların yüzde 10’u yetersiz beslenme nedeniyle gelişemiyor.”

CHP Ankara Milletvekili Semra Dinçer, kürsünün önüne, üzerinde hayatını kaybeden bazı kadınların yazılı olduğu bir “kefen bezini” koyarak konuşmasına başladı.

Dinçer, daha önce de bu bezi açtığını, o zaman öldürülen kadın sayısının 296 olduğunu ancak aradan geçen 68 günlük süre içerisinde bu sayıya 125 kadının daha eklendiğini vurguladı.

“Kadın konukevi sayısı dört yılda yalnızca 3 tane arttı”

CHP İstanbul Milletvekili Türkan Elçi, bayana yönelik şiddet olaylarına işaret ederek, 2024 yılının birinci on ayında 357 bayanın hayatını kaybettiğini aktardı.

Kadına yönelik her türlü şiddetin önlenmesi için sivil toplum örgütleri ve mahallî idarelerle işbirliğinin değerine değinen Elçi, bayanları meskene mahkum eden siyasetler üretilmeye çalışıldığını savundu.

CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan, birçok bayanın uzaklaştırma kararı aldırması ve muhafaza talep etmesine karşın şiddet görmekten yahut cinayete kurban gitmekten kurtulamadığını lisana getirdi. 2018’de 110 olan Bakanlığa bağlı kadın konukevi sayısının, 2024’te 112 olduğunu kaydeden Özcan, “Dört yılda sadece 3 tane arttı. Bakanlık bu anlayışla erkek şiddetini önleyebileceğini mi düşünüyor?” sorusunu yöneltti.