İTO’dan yapılan yazılı açıklamaya göre Avdagiç, Oda’nın temmuz ayı Meclis toplantısında iş dünyasının gündemine ait değerlendirmelerde bulundu.
Avdagiç, enflasyonla çabada yılın birinci yarısını geride bırakarak deflasyonist sürecin kapısının aralandığını belirtti. İş dünyası ismine bir bahsin altını çizmek istediklerini kaydeden Avdagiç, “TÜFE’deki yıllık artış oranı yüzde 71,6. ÜFE de yüzde 50,09. Odamızın açıkladığı fiyat endekslerinde de Ücretliler Geçinme Endeksi için artış yüzde 82,14 iken, Toptan Eşya Fiyatları Endeksi ise yüzde 60,49. Şuna dikkatinizi çekmek istiyorum. Son bir yılda TÜİK ve İTO endekslerinin ortalaması yüzde 66 iken, dolar-Euro sepet kurdaki artış oranı yalnızca yüzde 25,2 seviyesinde. Makas yüzde 40’ın üzerinde. Burada hem dış ticaretimiz hem de iç piyasamız için istikrar bozucu halde açılmış bir makas görüyoruz. Kur ile enflasyon ortasındaki korelasyonun zayıflamamasına dikkat etmek zorundayız. Çünkü bunun ekonomimiz için çok taraflı negatif tesirleri olabilir. Geçmişte bunu deneyim ettik ve tekrarlanmasını asla dilek etmiyoruz” açıklamasını yaptı.
Kur ve enflasyon ortasındaki makasın açık kaldığı her an ihracatın aleyhine, ithalatın lehine işlediğini belirten Avdagiç, şunları söyledi: “Kur ve enflasyon ortasında açılan makas eninde sonunda kapanıyor. Bizim bu sürecin denetimini elimizde tutmamız ve sürdürülebilir kılmamız ekonomimiz için çok kıymetli. Enflasyon ile kur sepeti ortasındaki bağ kopuk kalırsa, yılın ikinci yarısında ihracatta kalıcı düşüş, ithalatta ise süratli artışın devreye girmesi kelam konusu olabilir. Bu nedenle bir sefer daha kur ve enflasyon ortasındaki bağın zayıflamaması gerektiğine dikkat çekiyor, iktisat idaremizin bu hususa hassasiyetinin artarak sürmesini değerle bekliyoruz.”
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Enflasyonla mücadeleye ‘evet’ ama enflasyon ile kur sepeti arasındaki bağ kopuk kalırsa, yılın ikinci yarısında ihracatta kalıcı düşüş, ithalatta ise hızlı artışın devreye girmesi söz konusu olabilir” ikazında bulundu.
“Devlet tahviline yabancı girişinin rekor seviyelere ulaşması sürpriz olmayacaktır”
Avdagiç, Türkiye ekonomisindeki olağanlaşmanın memleketler arası yatırımcılar tarafından da dikkatle izlendiğini ve önemli karşılık bulduğunu söz etti. Bu kapsamda geçen yılın haziran ayından bu yana Türkiye’ye önemli ölçüde yabancı yatırım girişi olduğunu vurgulayan Avdagiç, “Özellikle tahvil tarafında, enflasyondaki belirgin yavaşlamayla birlikte büyük miktarlarda giriş bekliyoruz. Faizlerin düşmesiyle birlikte getirisi artan devlet tahviline yabancı girişinin önümüzdeki dönemde rekor seviyelere ulaşması sürpriz olmayacaktır” dedi.
Bu noktada, yurtdışından fon girişlerinin kaçınılmaz olarak TL’nin çok pahalanmasına yol açabileceğine dikkati çeken Avdagiç, “Dolayısıyla burada döviz kuruna ilişkin kuyumcu terazisi hassaslığında bir dengelenmeye ihtiyaç duyulduğunu ifade etmek isteriz. Bu çerçevede özellikle yatırım, teşvik, faiz ve döviz politikasının dengeli bir şekilde götürülmesi gerektiğine inanıyoruz” diye konuştu.
“Enflasyonda yüzde 50 bandının altına inilmesi önemli bir kırılma noktası’ olacak”
Enflasyonun dar gelirliden iş dünyasına kadar herkesin yakından takip ettiği en değerli sorun olduğunu belirten Avdagiç, şöyle devam etti: “En son Haziran sayıları açıklandı. Beklentiler paralelinde mayıs ayında yüzde 75,45 ile tepe düzeyini gören yıllık TÜFE artışı, haziranda yüzde 71,6’ya geriledi. Hatırlanacağı üzere aylık TÜFE artışları, geçen yılın temmuz ayında yüzde 9,49, ağustosta da yüzde 9,09 olarak gerçekleşmişti. Önümüzdeki iki ayda artış oranlarının yüzde 2’ler civarında gelmesi halinde, iki ay sonra yıllık TÜFE’de yüzde 50’nin altını görmüş olacağız. Vurgulamak isterim ki, ‘enflasyonda baz etkisiyle yüzde 50 bandının altına inilmesi önemli bir kırılma noktası’ olacaktır. Bunun ruhsal tesirleri olacağı üzere, ileriye yönelik fiyatlama davranışlarının güzelleşmesine de katkı sağlayacaktır.”
“Türkiye’nin toplam ihracatında sınır komşumuz olan ülkelerin payı hâlâ yüzde 12-13 seviyelerinde”
Başkan Avdagiç, iş dünyası olarak çok taraflı milletlerarası bağlantılar kurmayı değerli bulduklarını belirterek, “Bu bağlamda, Azerbaycan ile güçlendirilen ilişkilere ilave olarak, diğer komşularımız ile de daha yakın iş birliği ve daha güçlü ekonomik ilişkilerin tesisi yönündeki çabaları takdirle karşılıyoruz” dedi.
Avdagiç, dünyanın geneline bakıldığında ülkelerin en yüksek ticareti komşularıyla yaptığının görüldüğüne işaret etti. Avdagiç, şunları söyledi: “Türkiye’nin toplam ihracatında hudut komşumuz olan ülkelerin hissesi hâlâ yüzde 12-13 düzeylerindedir. Komşularımızla ticaretimizde tek sevindiren sayı, tamamına karşı dış ticaret fazlası vermemiz. Lakin, gerek komşu ülkelerin ekonomik gelişmişlik seviyesi gerekse de Türkiye’nin bu ülkelere yönelik yüksek ihracat potansiyeli dikkate alındığında, mevcut sayılar epeyce düşük kalıyor. Biz şuna inanıyoruz. Yeterli komşuluk münasebetleri, ticaretin olmazsa olmazıdır. Münasebetiyle gerek hudut komşularımız gerekse bölge ülkeleriyle dostluk temelinde alakaların daha ileri boyutlara taşınması, kuşkusuz bu ülkelere yönelik ihracatımıza da büyük bir ivme kazandıracaktır. Son günlerde ilgilerin yumuşatılması yolunda ortaya konulan iradenin, büyük değer taşıdığını belirtmek isterim. Unutmayalım ki, güçlü ticari bağların aşamayacağı sorun yoktur.”
