İSO Meclisi’nin “Sanayicilerimizin; Üretim, Rekabet Gücümüzün Artması ve Sanayinin Dönüşümü için Düşünce, Öneri, Projeleri” ana gündemiyle düzenlenen ekim ayı olağan toplantısı Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’ın iştirakiyle gerçekleşti.
Toplantıda bir konuşma yapan İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, dünya iktisadında son yıllarda ve aylarda yaşanan zorluklardan bahsederek, global ekonomik görünümü kıymetlendirdi.
Küresel büyümenin bu çalkantılı periyottan ve çoklu krizler periyodundan resesyona girmeden çıkmayı başardığını lisana getiren Bahçıvan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Büyümenin devam ettiği, enflasyonun kimi katılıklara karşın kademeli biçimde merkez bankası maksatlarına yaklaştığı, böylelikle büyük merkez bankalarının da faiz indirimlerine başladığı bir evredeyiz. Lakin, bu her şeyin yolunda gittiği manasına gelmiyor.
Birincisi ve en değerlisi, global büyüme, tarihi ortalamaların altında seyrediyor.
Son yıllarda global gelir dağılımındaki ürkütücü bozulmanın ve bundan kaynaklı küresel sosyolojik meseleleri da dikkate aldığımızda bu konu kritik bir kıymete sahip. Başta Avrupa Parlamentosu seçim sonuçları olmak üzere değişik ülkelerdeki seçimlerde çok sağın giderek güç kazanması dünya toplumlarındaki geleceğe dair tasaları artırıyor.”
“KÜRESEL MALİ GEVŞEME ŞARTLARI DAHA ELVERİŞLİ HALE GETİRECEK”
Erdal Bahçıvan, ABD’de ekonomik görünümden ve yaklaşan seçimlerden, Çin’deki toparlanmanın bir türlü istenilen tempoya ulaşamamasından, Orta Doğu’daki İsrail’in saldırılarından bahsederek, dünyanın durgunluğa girmediğini ancak büyümenin yavaş olduğunu söyledi.
Bahçıvan, “Merkez bankalarını, Çin’deki gelişmeleri ve jeopolitik çatışma başlıklarını dikkatle izliyoruz. Ve küresel koşulların ülkemiz için destekleyici olduğunu söylemekten uzağız. Küresel parasal gevşemenin, koşulları daha elverişli hale getireceğine dönük umudumuzu ise koruyoruz.” diye konuştu.
Küresel sanayi üretiminde yaşanan olumsuzluklara değinen Bahçıvan, “Türkiye’ye baktığımızda gördüğümüz tablo şudur: Bir yandan dünya ekonomisindeki yavaş büyüme, öteki yandan yurt içinde sıkı para siyasetlerinin artan tesirleriyle, sanayi dalımız giderek barizleşen bir yavaşlama döngüsü içerisinde. Açıklanan ekonomik bilgiler bu durumu net bir halde ortaya koyuyor.” ifadelerini kullandı.
“SANAYİ BÖLÜMÜ İKTİSADIN GENELİNE KIYASLA DAHA BESBELLİ YAVAŞLAMA İÇERİSİNDE”
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Bahçıvan sanayi üretimine ilişkin verileri paylaşarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu örnekleri diğer göstergelerle de çoğaltabiliriz. Lakin yalnızca saydığım bilgiler bile, sanayicilerimizin hem global şartlardan hem de ülkemizdeki problemlerden kaynaklanan eş vakitli bir gerilim yaşadığını ve bu gerilimin artık birkaç kesimle de sonlu olmadığını ortaya koyuyor.
Bildiğimiz üzere, sanayi dalının finansman şartlarına hassaslığı, dünyanın her yerinde öbür kesimlere nazaran yüksektir. Bu durum, bizim üzere gelişmekte olan ülkeler için daha da geçerli. Gerçekten yüksek kredi faizlerinin ve kredi büyümesi üzerinde kısıtlamaların sürdüğü ülkemizde sanayi, iktisadın geneline kıyasla çok daha bariz bir yavaşlama içerisinde.
Hiç kuşkusuz, enflasyonu kalıcı olarak düşürme maksadıyla geçtiğimiz yıl ortalarından itibaren hayata geçirilen, nakdî sıkılaşmaya ve mali disipline dayalı rasyonel iktisat siyaseti çerçevesinin büyüme üzerinde bir bedeli olacağını hepimiz öngörüyorduk. Ne var ki, gelinen noktada bu bedel, maalesef tüketimden çok üretim hayatımızda ve ülkemizin yatırım ikliminde ortaya çıkmış durumdadır.”
“REKABET GÜCÜNÜ KAYBEDEN BİRTAKIM BÖLÜMLERE MÜSPET AYRIMCILIK YAPILMALI”
Erdal Bahçıvan, mevcut dönemde yaşanan enflasyonun, son 20 yılda tüketici alışkanlıklarının değişmesinden dolayı geçmişte yaşananlardan çok farklı olduğunu belirterek, şu ifadeleri, kullandı:
“Şu anda iktisat idaresinin enflasyonu kalıcı olarak düşürmek noktasındaki öncelikli gayesinin çok hakikat olduğunu düşünüyor ve 2025-2027 Orta Vadeli Program’da belirlenen gayelerin dengeli bir stratejiyi ortaya koyduğunu görüyoruz. Lakin içinden geçtiğimiz süreçte klâsik bölümlerimizin dinamiklerini de gözden kaçırmamak gerekiyor.
PMI bilgilerinin de gösterdiği üzere uygulamaların dallarda yarattığı tesirin farkındalığının artmasına gereksinim var. Bu nedenle bilhassa rekabet gücünü her geçen gün biraz daha kaybeden birtakım dallarımıza gerekirse müspet ayrımcılık yapılmasında fayda görüyoruz.”
Bahçıvan, bu sektörlerin hiçbirisine, “Ne yapalım, kendi yağınızda kavrulun, kendi başınızın devasına bakın” diyebilecek bir lüksleri olmadığını kaydederek, başarı için başta kamu kesimi olmak üzere özel sektör, sivil toplum ve ekonominin tüm alanlarında gerekli özverinin gösterilmesi gerektiğinin altını çizdi.
“SANAYİ BÖLÜMÜ, SORUNUN KAYNAĞI KENDİSİ OLMADIĞI HALDE BÜYÜK BİR BEDEL ÖDÜYOR”
Erdal Bahçıvan, konuşmasında sanayicilerin bugün hem global şartlardan hem de Türkiye’deki problemlerden kaynaklanan eş vakitli bir gerilim yaşadığını ve bu gerilimin artık birkaç dalla de sonlu olmadığına dikkati çekti.
Bundan 3 yıl evvel Covid-19 devrinde Türk endüstrisinin bir muvaffakiyet kıssası yazdığının ve tüm güçlü şartlara karşın üretimini aksatmadan fedakarlık gösterdiğinin unutulmaması gerektiğini vurgulayan Bahçıvan, “Ancak sanayi sektörü bu dönemde sorunun kaynağı kendisi olmadığı halde büyük bir bedel ödüyor. Üstelik dünyadaki ekonomik durum da, bize maalesef dış pazarlara açılım ile toparlanma imkanı vermiyor.” tabirlerini kullandı.
Bahçıvan, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının şu anda uzun yıllardan beri dilek ve hayal ettikleri vizyoner çalışmalar hayata geçirdiğini lakin bu çalışmaların mevcut ekonomik iklim altında yeteri kadar heyecan uyandırmadığını, bunu şansızlık olarak gördüklerini kelamlarına ekledi.
