İsmet İnönü, Vefatının 51. Yılında Mudanya’da Anıldı

Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı, Mudanya Mütarekesi’nin diplomatik dehası İsmet İnönü, vefatının 51’inci yılında Mudanya’da düzenlenen etkinliklerle anıldı. Mudanya Belediye Başkanı Deniz Dalgıç, İsmet İnönü isminin dürüstlük, kararlılık ve barışseverlik ile anıldığını söyledi.

Ulu Başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün yakın silah arkadaşı, ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, vefatının 51’inci yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş temellerinin atıldığı Mudanya Mütarekesi’ni imzaladığı Mudanya’da anıldı.

Mütareke Meydanı’ndaki İsmet İnönü Anıtı’na çelenk sunulmasıyla başlayan etkinlikler, Tirilye Kültür Merkezi’nde Mudanya Belediyesi Tiyatro Topluluğu’nun Mehmet Tamer Uyar yönetiminde “İsmet İnönü Oratoryosu”nun sahnelenmesiyle devam etti. Başkan Dalgıç’ın moderatörlüğünde gerçekleşen “Bayraklaşan Bir Ömür: İsmet İnönü” başlıklı söyleşide ise tarihçi-yazar Sinan Meydan ve İsmet İnönü’nün ikinci kuşak torunu gazeteci-yazar Zeynep Bilgehan, Mudanyalılarla bir araya geldi.

İsmet İnönü’nün Türk tarihine asker, diplomat, devlet adamı ve siyasetçi kimliği ile damga vurmuş çok değerli bir başkan olduğunu söyleyen Lider Dalgıç, şunları söyledi:

“İsmet İnönü, Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında Atatürk’ün en yakın silah arkadaşlarından biri olarak büyük rol üstlenmiştir. Savaş sonrası Cumhuriyetin inşasında da kıymetli sorumluluklar almıştır. Onun liderliğinde gerçekleştirilen ıslahatlar, Türkiye’nin sosyal, ekonomik ve kültürel kalkınmasına önemli katkılar sunmuştur. En büyük miraslarından biri, Türkiye’yi çok partili hayata geçiş sürecine taşımasıdır. Demokrat Parti’nin kurulmasına izin vererek demokrasiye geçişin öncüsü olmuştur. İktidarı devrederken seçim sonuçlarına saygı göstermesi, onun demokratik değerlere olan bağlılığını ortaya koymuştur. İkinci Dünya Savaşı döneminde Türkiye’yi savaştan uzak tutmayı başarmış ve izlediği tarafsızlık siyasetiyle ülkenin yıkıcı bir savaşın dışında kalmasını sağlamıştır. Eğitim ıslahatları, sanayi yatırımları ve demiryolu projeleriyle çağdaşlaşmanın öncüsü olmuş, Köy Enstitüleri üzere teşebbüslerle kırsal kesimde eğitimi yaygınlaştırmıştır. İnönü’nün mirası, demokrasiye geçiş sürecindeki vizyonu ve ülkenin bağımsızlığına verdiği önem bugün de etkisini hissettirmektedir. Onu saygı ve minnetle anıyoruz.”

Tarihçi ve yazar Sinan Meydan da İsmet İnönü’nün Lozan Anlaşması’ndaki başarısına dikkati çekerek, “İsmet Paşa benim için Lozan kahramanıdır. Lozan’da Türkiye’nin isteklerinin yüzde 80’ini kabul ettirmiştir. Bu fevkalâde bir muvaffakiyettir. İsmet Paşa ve Atatürk’ü bir de böyle değerlendirmek lazım. Sadece Lozan’da kazandıkları değil, sonları belirli tam bağımsız bir Türkiye’yi tüm dünyaya tanıtmakla kalmadılar, Lozan sonrasında yarın kalan konuları tamamladılar” diye konuştu.

İsmet İnönü’nün torunu, gazeteci-yazar Zeynep Bilgehan ise İnönü’nün genç yaşta büyük sorumluluklar üstlenmiş, kararlı, sakin ve bilgiye dayalı bir lider olduğunu belirterek, “İsmet İnönü’nün Anıtkabir’deki kabrinde yazılı olan üç cümle onun nasıl bir insan olduğunu çok iyi anlatır. Bunlardan birincisi ‘Cumhuriyet bir bayan ihtilalidir.’ İkincisi ‘Cumhuriyette her vakit, her vatandaş eşit olacaktır.’ Üçüncüsü ise gençlere yönelik ‘Azmedin ve hiçbir vakit uygun bir insan olmaktan vazgeçmeyin’dir” ifadelerini kullandı.

Başkan Dalgıç, söyleşiye katılan konuklara 1926 yılında Mudanya’da İsmet İnönü’ye verilen fahri hemşehrilik beratını gösterdi ve Girit Danteli ikram ederek teşekkür etti. Söyleşi sonunda Sinan Meydan ve Zeynep Bilgehan, okurları için kitaplarını imzaladı.