İran’da bir mahkeme, kelebek hastalığı olarak bilinen EB hastaları ve ailelerinin 2022’de açtığı davada, ABD hükümetinin 6,7 milyar dolar cezai tazminat ödemesi tarafında karar verdi. Kararda, ABD hükümetinin tek taraflı yaptırımları nedeniyle, ABD ve Avrupalı şirketlerin İran’a hastalığın tedavisinde gereksinim duyulan medikal eserlerin satışını kestiğine dikkat çekildi.
Tahran Milletlerarası Hukuk Mahkemesi, ABD’nin uyguladığı tek taraflı yaptırımlar nedeniyle tedavi imkanları ortadan kalkan ölümcül Epidermolysis Bullosa (EB) hastalarının açtığı davada ABD yönetimini 6 milyar 785 milyon dolar tazminata mahkum etti.
Hastaların yüzde 20’si hayatını kaybetti
Dünyadaki tek uygunlaştırıcı pansuman üreticisi olarak kabul edilen ve kelebek hastalarının yaralarını iyileştiren İsveç’in Mölnlycke şirketinin eski ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer muahededen ülkesini çekerek İran’a yeni yaptırımlar getirmesiyle İran’la her türlü alışverişi durdurduğu hatırlatılarak, bu karardan 8 ay sonra İran’daki EB hastalarının yüzde 20’sinin hayatını kaybettiği belirtildi.
Hayatta kalanların ise gereksinim duydukları gereçlere ulaşamadıklarından ötürü büyük acı çektikleri tabir edildi. İran’ın bu hastalara ekipman ve ilaç sağlaması için başlattığı girişimlerin de ABD tarafından engellendiği kaydedildi. Bunun üzerine hastaların ailelerinin, ABD ve yetkilileri aleyhine 2022’de açtığı dava sonucunda ABD, hastalara ve ailelerine ödenmek üzere 6 milyar 785 milyon dolar maddi, manevi ve cezai tazminata mahkum edildi.
ABD’nin nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesi sorun yarattı
ABD yönetimi, BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran ortasında 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan Trump döneminde Mayıs 2018’de tek taraflı çekilerek, İran’a yönelik yaptırımları geri getirmişti.
İran, daha önce EB hastalarının tedavisi için İsveç’ten yara örtü ve giysileri ithal ederek bunları hastalara fiyatsız temin ediyordu fakat Trump periyodunda 2018’de ABD’nin yaptırımları tekrar uygulamaya başlamasından sonra İsveçli şirket, EB hastaları için hayati kıymete sahip yara örtülerini İran’a satmayı durdurmuştu.
Washington’un direkt İran sıhhat dalına bir yaptırımı kelam konusu olmamasına karşın tek taraflı bankacılık yaptırımları ve ABD’nin yaptırım listesine alınmaktan çekinen yabancı şirketlerin Tahran’la ticaret yapmaktan kaçınması, İran’ın sıhhat materyalleri ve ilaç ithalatını zorlaştırıyor.