Kendisini “Reformist siyasetçi” olarak nitelendiren Mesud Pezeşkiyan, 29 Eylül 1954’te İran’ın Batı Azerbaycan eyaletinde, Mahabad kentinde dünyaya geldi. Soyadı Farsça’da “Doktorlar” anlamına gelen Pezeşkiyan, Tebriz Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu.
1973 yılında diplomasını alarak zorunlu askerlik görevini yapmak üzere Zabol’a taşındı. Bu periyotta tıpla ilgilenmeye başladı. Hizmetini tamamladıktan sonra memleketine döndü ve burada tıp fakültesine girdi ve genel tıp alanında dereceyle mezun oldu. İran-Irak Savaşı (1980-1988) sırasında Pezeşkiyan sık sık ön safları ziyaret etti ve burada sıhhat takımları göndermekten, savaşçı ve doktor olarak çalışmaktan sorumlu oldu. Pezeşkiyan, Pratisyenlik kursunu 1985 yılında tamamladı ve tıp fakültesinde Fizyoloji dersleri vermeye başladı.
Savaştan sonra Tebriz Tıp Bilimleri Üniversitesi’nde genel cerrahi ihtisasını yaparak eğitimine devam etti. 1993 yılında İran Tıp Bilimleri Üniversitesi’nden kalp cerrahisi yan kısım uzmanlığını aldı. Daha sonra kalp cerrahisi uzmanı oldu ve 1994 yılında Tebriz Tıp Bilimleri Üniversitesi’nin rektörü oldu ve bu görevi beş yıl sürdürdü.
KARİYERİ
Pezeşkiyan’ın siyasi seyahati, 1997 yılında Sağlık Bakanı Yardımcısı olarak Muhammed Hatemi’nin yönetimine katılmasıyla başladı. Dört yıl sonra Sağlık Bakanı olarak atandı ve 2001-2005 yılları arasında görev yaptı. O tarihten bu yana beş kez İran parlamentosuna Tebriz’i temsilen seçildi ve 2016’dan 2020’ye kadar parlamentonun Birinci Lider Yardımcısı olarak misyon yaptı.
Pezeşkiyan bir Kur’an öğretmeni ve Şii Müslümanlar için önemli bir metin olan Nehcü’l-Belâga’nın okuyucusudur. Aynı zamanda İran-Türkiye Dostluk Derneği’nin de üyesidir.
ÖZEL HAYATI
Pezeşkiyan, 1993 yılında eşini ve çocuklarından birini trafik kazasında kaybetti. Geriye kalan iki oğlunu ve kızını tek başına büyüttü ve bir daha evlenmedi. Kızı Zahra Pezeşkiyan, Şerif Teknoloji Üniversitesi’nden kimya alanında yüksek lisans derecesine sahip ve Ruhani hükûmeti iktidara gelmeden önce Jam Petrokimya’da çalışıyordu.
CUMHURBAŞKANLIĞI HAKKINDA
2013 İran cumhurbaşkanlığı seçiminde yarıştı fakat çekildi ve 2021 İran cumhurbaşkanlığı seçiminde tekrar aday oldu fakat reddedildi.Pezeşkiyan 2024 İran cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuş ve kazanmıştır. 29 Haziran’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinden yüzde 43 oyla ilk sırada çıkmış ve ikinci tura kalmıştır. İkinci turda oyların %53,3’ünü alarak cumhurbaşkanı seçilmiştir.
28 Temmuz 2024’te İran yüce lideri Ali Hamenei tarafından resmen cumhurbaşkanı olarak atandı ve 30 Temmuz’da İran parlamentosu önünde yemin etti.
