İlk düğüm çözüldü ‘ralli kapıda’

Birol BOZKURT

Türkiye, Singapur’da dü­zenlenen Mali Hareket Misyon Gücü (FATF) Ge­nel Kurulu’nun akabinde Ekim 2021’den beri dahil olduğu gri listeden çıkarıldı. Kararla, ya­bancı yatırımcıların Türkiye’ye sermaye akışlarında ivmelen­me bekleniyor. Borsa İstanbul Cuma günü gelen gri listeden çıkış haberini birinci başta coşkuy­la karşıladı, endeks 10 bin 800 puana kadar ulaştı. Lakin ka­panışa hakikat bankacılık endek­sinin yüzde 3,25 gerilemesi ile günü 10 bin 647 puanla tamam­ladı.

Göz Atın

Enflasyon muhasebesine ilişkin iki düzenleme başka torbaya eklendi

SED yardımı yattı mı, ne zaman yatacak? (2024 e-Devlet ekim ayı SED yardımı ödemeleri)

İşlem hacminin 121,1 mil­yar liraya yükseldiği borsada besin bölümü yüzde 3,09 prim­le birinci sırada yer aldı. Kapanışa hakikat BİST’te satışların yoğun­laşmasının ay sonu hesap ka­patmalarından kaynaklandığı­nı söyleyen uzmanlar yabancı yatırımcıların hisseden tahvi­le geçişlerinin devam ettiğine dikkat çekti. Endeks üstte 10 bin 800 puanı aşmakta zor­lanırken, 10 bin 600 puan des­teğinin de altına düşmedi. Ye­ni haftada sermaye girişleriy­le birlikte yükselişin sürmesini bekleyen uzmanlar yaz sonuna kadar TL bazında endeksin 12 bin puan, dolar bazında ise 400 dolar düzeyinin beklenti da­hilinde olduğunu söylüyor. Uz­manlar yılsonunda ise 15 bin puan düzeyinin gündeme ge­lebileceğini belirtiyor.

Gözler Moody’s’in not kararında

Yılın birinci yarısında sıkıntı günler geçiren endeks, yıla 7 bin 412 puandan başlamıştı. Borsayı negatif etkileyen birçok etme­ne karşın endeks 11 bin 88 pu­anla tüm vakitlerin tepesine yükseldi. Uzmanlar yılın kala­nında gri listeden çıkış kararı­nın yükselişi destekleyeceğini ve Türkiye’ye sermaye akışının güçleneceğine vurgu yapıyor.

Uluslararası kredi derecelen­dirme kuruluşu Moody’s’in 19 Temmuz’da Türkiye’nin notuy­la ilgili vereceği karar fiyatla­malar üzerinde tesirli olacak bir başka değerli gündem madde­si olarak öne çıkıyor. Moody’s ocak ayında Türkiye’nin kredi notu görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çevirmişti. Başka kredi derecelendirme kuruluş­ları S&P ve Fitch bu yıl Türki­ye’nin kredi notunu birer kade­me yükseltmişti. Moody’s’in de temmuz ayındaki toplantısında not artışına gitmesi bekleniyor. Moody’s’den iki kademelik bir artış gelmesi halinde piyasalar­da momentum artabilir.

Borsada 10 bin 800 seviyisi kıymetli

Ayrıca gri listedeki ülkelere uygulanan siyasetlerin kaldı­rılması ithalat ve ihracatçı şir­ketleri müspet manada etkile­mesi bekleniyor. Yabancı ser­maye akışının hızlanmasıyla bir arada, şu sıralar tahvil faizle­rine olan yabancı ilgisinin his­se senedi piyasasına yönelmesi bekleniyor. Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10 bin 800 ve 10 bin 900 düzeylerinin direnç, 10 bin 600 ve 10 bin 500 puanın dayanak pozisyonunda bulunuyor.

Ekonomist Emrah Lafçı: Gri liste yerine getirmemiz gereken tek şart değil

Türkiye yakla­şık 3 yıl sonra gri listeden çık­tı. Gri listeye kara paranın aklanması ve terörün finans­manıyla yeteri kadar gayret edilmediği için girilmişti. Dola­yısıyla bu listeye girmenin de çıkmanın da iktisat otoritele­rinin attığı adımların ötesinde sebepleri var. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yanında bilhassa İç İşleri Bakanlığı’nın misyonunu layıkıyla yerine getirmemesi ve getirmesi bu listeye girip çık­mamıza neden olan temel un­surlardan. Gri listeye girmek yabancı yatırımcıların Türki­ye’ye yatırım yapmaları için bir kâfi şart değil gerek koşul­dur. Gri listeye girmeden evvel nasıl ki ülkemize ağır bir ya­bancı girişi gerçekleşmediyse, çıktıktan sonra da süratli bir giriş beklememek gerekir. Bu konu­ya bir sürecin bir kesimi olarak bakmalı ve yerine getirmemiz gereken öbür şartların da ol­duğunu unutmamalıyız.

İnfo Yatırım Sat. Paz. Yöneticisi Sertaç Ekeke: Yaz sonuna hakikat 12 bin puana yükseliş olabilir

Uzun vakittir beklediğimiz gri listeden çı­kış haberini al­mış durumda­yız. Her bek­lentinin sonlanması üzere cuma gününü de bilhassa bankacılık tarafın­dan gelen satışlarla kapattık. Gri listeden çıkış kıssası yeni­den yabancı girişi patikasının açılması için bir işaret fişeği di­yebiliriz. Bundan sonraki dö­nemde not artışları yeni rapor­lar ekstra fon girişleri beklenti­miz dahilinde.

Özellikle son devirde satış yiyen Tüpraş Türk hava yolları ve gibisi bü­yük kağıtların yine topar­lanması bilhassa yabancı alış­ları gelmesi ile mümkün üzere gö­züküyor. Hala yan tahtalarda öykünün hudutlu kalacağı fakat büyük tahtaların hareketleriyle yaz aylarının sonuna gerçek 12 bin düzeylerinin beklenti dahi­linde olduğunu söyleyebilirim. Son çeyrek ile birlikte gelecek bilançoların takibi epey kıymetli olacak bu bilançoların güçlü gelmesi faiz indirim pati­kasına da girilmesi ile birlikte 400 dolar endeks beklentisini gerçekleştirebiliriz.

Ata Yatırım Araştırma GMY Cemal Demirtaş: Türkiye’nin uzun periyotlu istikrarına inanç artacak

Türkiye’nin gri listeden çıktığı FATF tarafın­dan resmi ola­rak açıklandı. Bu husus yılın başından beri piyasaların gündeminde yer al­maktaydı. Bilhassa Meclis’te geçen kripto yasası da aslında Türkiye’nin önünde teknik bir mahzur olmadığını işaret ediyor­du. Türkiye’nin gri listeden çık­masını, Türkiye’nin yatırım ya­pılabilirliğini, hem direkt yatırımlar hem de portföy yatı­rımcıları açısından, artırabile­cek bir gelişme olarak değerlen­diriyoruz. Uzun vadede, bu türlü bir karar hem fon akışları hem de Türkiye iktisadı açısın­dan epeyce olumlu.

Gri liste­den çıkması uzun vadeli beklen­tileri dayanaklar. Önümüzdeki 3-6 aylık periyotta enflasyonla çabadaki muvaffakiyet ve hükü­metin iktisat programının beklendiği üzere gitmesi, piyasa­ların istikametini bulmasında belir­leyici olacaktır. Yılın 3. Çeyreği ileri dönük olarak bize çok daha somut ipuçları verecektir. Yük­sek faiz ve sıkılaştırmanın etki­lerinin hissedilmesiyle ekono­mide yavaşlama daha somut hissedilirken, iç talepte normal­leşmeyle birlikte Türkiye’nin uzun devirli istikrarına olan inanç da artacaktır.

Ekonomist Prof. Dr. Sinan Alçın: Gri listeye neden girdiğimiz daha kıymetli

İki tane liste var. Bir gri lis­te, bir siyah lis­te var. Türkiye gri listeye ikin­ci kere girmişti. Ve evvelsi gün itibariyle de bu listeden çıktı. Türkiye’nin gri listeye girdiği tarih 2011. O devir yeniden Meh­met Şimşek idaresinde 2014 yılında gri listeden çıktı. Artık de 2021 yılında gri listeye dahil olmuştu ve Cuma günü gri lis­teden çıkarıldık. Bir de siyah liste var. Siyah listede hali ha­zırda 3 ülke, Kuzey Kore, İran ve Myanmar olduğunu görüyo­ruz. Burada alışılmış şu soruyu sor­mak gerekir.

Türkiye’nin gri listesinden çıkmasından ziya­de gri listeye girmiş olmasının haber pahası daha yüksek ben­ce. Hasebiyle burada Türki­ye’nin daha kalıcı biçimde bu sermaye hareketlerinin daha denetimli hareketi ve kara pa­ranın aklanmasına ait daha kalıcı tedbirlerin de ortaya ko­nulması gerekir. Fakat bu tak­dirde beklendiği üzere gri liste­den çıkıldığı için değil, kalıcı olarak kara paranın aklanma­sına ait tedbirlerin alındığı ve mali piyasalara, ulusal mali piyasalara daha inançlı bir iz­lenim verildiği durumda ser­maye girişini teşvik edebilir.

BankPozitif Yönetim Kurulu Lideri Dr. Erkan Kork: “Türkiye’ye ciddi bir sermaye akışı başlayacak”

Kısa ve orta va­dede gri listeden çıkışın olumlu tesirlerini göre­ceğiz. Uluslara­rası yatırım fon­larının büyük bir kısmı gri listedeki ülkelere yatırım yapamıyordu. Artık fon­lar Türkiye’ye yatırım yapabile­cek. Önemli bir sermaye akışının başlayacağı kanaatindeyim. Şir­ket satın alma-birleşme süreç­lerinde de artış olacağını düşü­nüyorum. Hisse piyasaları tara­fında da TL varlıklara olan ilginin artmasını bekliyorum. Türkiye gri listeden çıkmak için bugüne kadar değerli ıslahatlar gerçekleştirdi. Sırada yapılan çalışmaların meyvesini almak var. 19 Temmuz’da memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Türkiye değerlen­dirmesi bulunuyor. Kararın, Moody’s raporuna da olumlu yansımasını bekliyorum.