Samsun’un Bafra ilçesinde tarihin farklı dönemlerinde stratejik rol oynamış Asarkale, Pontus Kralı VI. Mithradates Eupator tarafından yaptırıldı. Anadolu’da Pontus Krallığı periyodundaki 56 kaleden biri olarak bilinen Asarkale’de bu yıl birinci kere başlatılan arkeolojik hafriyatlar, hem kalenin korunması hem de gelecek kuşaklara aktarılması açısından ehemmiyet taşıyor.
Samsun Valiliği Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı, Samsun Büyükşehir Belediyesi ve Bafra Belediyesinin takviyesiyle yürütülen Asarkale arkeolojik hafriyatının başkanlığını, Samsun Arkeoloji Müzesi Müdürü arkeolog Kenan Sürül yürütüyor.
Yıl sonuna kadar sürmesi planlanan hafriyatlarda Ondokuz Mayıs Üniversitesinden (OMÜ) 9 öğretim üyesi ile 10 doktora ve yüksek lisans öğrencisi vazife alıyor.
OMÜ İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve hafriyatın bilimsel danışmanı Doç. Dr. Kasım Oyarçin, Bafra Belediyesi ile yapılan işbirliği protokolü kapsamında OMÜ’den mimar ve harita mühendislerinin Asarkale’nin rölövesini çıkarmak için ağustos ayında çalışma başlatıldığını söyledi.
Kızılırmak Deltası ve etrafında tarım alanları ağır olduğu için tarihte Asarkale’nin tarım ve ticareti denetim eden pozisyonda bulunduğunu belirten Oyarçin, şöyle konuştu:
“Çalışmalara birinci olarak kalenin mevcut kalıntılarıyla belgelenebilmesi için bitki paklığı ile başladık. Kalenin haritası, rölövesinin çıkarılması üzere çalışmaları gerçekleştirmeyi planlıyoruz. En sonunda onarım projesini hazırlayacağız. Onarım projesi hayata geçirilirse hem surların yıkılması önlenmiş olacak hem de gelecek jenerasyonlara çok hoş biçimde Asarkale’yi kazandırmış olacağız. Projemiz onaylanırsa kaleyi insanlar rahat şekilde gezebilecek. Gezi rotasının bittiği yerde cam teras yapmayı düşünüyoruz.”
Oyarçin, Asarkale’yi hem korumak hem de hafriyatlar devam ederken turizme kazandırmak için çalıştıklarını aktararak, “Çok fazla taş var alanda. Bu taşları kalenin restorasyonu sırasında kullanılmak üzere kale içinde güvenli yerlere istiflemekteyiz. Çevre düzenlemesi çalışmaları kapsamında Samsun Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulundan aldığımız izinle kaleye ulaşımı kolaylaştıran basit bir toprak yol, kolay çıkış için basamaklar ve kale içinde ziyaretçilerin güvenli şekilde gezebilmesini sağlamak amacıyla basit gezinti yolları da yapıldı” dedi.
Yasa dışı kazılara pürüz olmak gayesiyle Bafra Belediyesi tarafından Asarkale ve etrafının güvenliğinin sağlanması için bekçi görevlendirildiğini vurgulayan Oyarçin, “Kazıda genellikle Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait eserlerin çıkmasını bekliyoruz. Yüzeyde Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait önemli eserler karşımıza geldi ama kazılar ilerledikçe daha alt tabakalarda Roma ve Helenistik döneme ait malzemelerin de çıkacağını düşünüyoruz” sözlerini kullandı.
BÖLGENİN SEYAHAT ROTASINA GİRMESİ İÇİN ÇALIŞMA YÜRÜTÜLECEK
İl Kültür ve Turizm Müdürü Cemal Almaz da kentte yeni bir arkeolojik hafriyat alanı olan Asarkale’de yerleşim alanları, surlar, sarnıçlar, yer altı geçitleri, basamaklı tüneller olduğuna dikkati çekerek, “Bunları gün yüzüne çıkarmak istiyoruz. Burası Anadolu’nun çok kıymetli medeniyet merkezlerinden biri olması hasebiyle çok kısa vakitte turizme açılacak, bölgedeki kaya mezarlarıyla seyahat rotası oluşturulacak, Samsun ve bölge turizmine katkı sağlayacaktır” diye konuştu.
Bafra Arkeoloji ve Etnografya Müzesi sorumlusu ve Asarkale kazılarında uzman müze araştırmacısı olarak görev yapan Hasan Dikmen ise Bafra’da 1974’ten bu yana yürütülen İkiztepe kazılarının devam ettiğini dile getirdi.
İlçede ikinci olarak Asarkale arkeolojik kazılarının başladığına işaret eden Dikmen, “İkiztepe kazılarında binlerce nitelikli buluntu var. Bunların birden fazla Samsun Müzesinde, bir kısmı Bafra Arkeoloji ve Etnografya Müzesinde sergileniyor. Burada yeni bir hafriyatın başlatılmasının arkeolojik buluntular kapsamında çok kıymetli olacağını ümit ediyoruz” açıklamasında bulundu.
