Azerbaycan-Türkiye Dostluğu ve Kardeşliği Ebedidir

Azerbaycan-Türkiye Kardeşliği ve Stratejik İşbirliği

Azerbaycan ile Türkiye arasındaki kardeşlik ilişkileri XX. yüzyılın başlarından itibaren gelişmeye başlamıştır. İki ülkenin ortak tarihi, kültür ve dil bağları bu ilişkileri daha da pekiştirmiştir. 1918’de Azerbaycan Halk Cumhuriyeti kurulduğunda, Osmanlı İmparatorluğu’nun varisi olan Türkiye, bu bağımsız devleti destekleyerek diplomatik ilişkilerini genişletmiştir. Ancak Sovyetler Birliği döneminde iki ülke arasındaki ilişkiler genellikle gayri resmi şekilde devam etmiştir. 1991’de Azerbaycan bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra ise ilişkiler daha da yakınlaşmaya başlamıştır. Türkiye, Azerbaycanın bağımsızlığı tanıyan ilk ülke olmuştur. O dönemde itibaren ülkelerimiz arasında siyasi ve ekonomik alanda derin işbirlikleri kurulmuştur.

1990’ların sonlarından başlayarak, Türkiye, Azerbaycan’a siyasi ve diplomatik destek vermiş ve ayrıca ekonomik kalkınma alanında birçok projede yer almıştır. Türkiye, ülkemizin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne verdiği desteği, özellikle Karabağ çatışması sırasında açıkça göstermiştir.

İki ülke arasında ticaret ilişkileri, enerji ve ulaşım alanlarında işbirliği de oldukça geniştir. 2000’li yıllarda özellikle enerji ve altyapı projeleri, ülkemizin ekonomik kalkınmasını desteklemek ve Türkiye ile ilişkileri daha da pekiştirmek açısından büyük önem taşımıştır. Azerbaycan, enerji ihracatı alanında Türkiye aracılığıyla Avrupa’ya açılan yeni yollar elde etmiştir, bu da her iki ülke için stratejik açıdan önemli olmuştur.

Azerbaycan ve Türkiye arasındaki enerji alanındaki işbirliği, özellikle “Güney Gaz Koridoru” projesi ile daha da genişlemiştir. Bu proje, Azerbaycan’ın gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşımayı amaçlamakta olup, Avrupa’nın enerji güvenliğini sağlamaya yöneliktir. Aynı zamanda bu proje, iki ülke arasındaki ekonomik entegrasyonu daha da güçlendirmektedir. Ayrıca, ulaşım alanında da ortak projeler ve güzergahlar oluşturulmuştur. “Bakü-Tiflis-Kars Demir Yolu” gibi büyük altyapı projeleri, bölgesel ulaşım ağının gelişmesine ve ticaret ilişkilerinin daha da pekişmesine büyük katkı sağlamaktadır.

Askeri alanda da Türkiye ve Azerbaycan arasında sıkı bir işbirliği mevcuttur. Her iki ülke ortak askeri tatbikatlar yapmakta ve güvenlik meselelerinde birbirine destek vermektedir. Türkiye, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini destekleyen bir ülke olarak, ayrıca Azerbaycan ile çeşitli askeri anlaşmalar imzalamıştır. Bu işbirliği, hem iki ülkenin güvenlik alanındaki konumunu güçlendirir hem de bölgesel istikrarı temin eder.

Azerbaycan-Türkiye ilişkileri, sadece iki ülkenin değil, aynı zamanda tüm bölgenin gelişimine ve istikrarına hizmet eden stratejik bir öneme sahiptir. Bu ilişkiler sadece ekonomik ve askeri işbirliği ile sınırlı kalmaz, aynı zamanda kültürel ve sosyal alanlarda da olumlu etkiler yaratmaktadır. İki ülke arasında düzenlenen kültürel etkinlikler, eğitim ve turizm alanlarındaki değişim, bu işbirliğini daha da pekiştiren önemli adımlardır.

Azərbaycan ve Türkiye arasındaki ilişkiler çok güçlü ve tarihi bağlara dayanmaktadır. Bu ilişkiler çeşitli alanlarda – siyasi, ekonomik, kültürel ve askeri alanlarda gelişmiş ve karşılıklı faydalı bir işbirliği kurulmuştur. Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ilişkiler “bir millet, iki devlet” anlayışıyla ifade edilir, bu da iki ülke arasındaki sıkı kardeşlik ilişkilerini vurgular. Bu ilişkilerin temeli birkaç ana unsurdan oluşur:

1. Tarihi ve Kültürel Bağlar:

Azerbaycan ve Türkiye arasında uzun bir geçmişe dayanan tarihi ilişkiler vardır. Her iki ülke dil, kültür ve gelenekler açısından büyük benzerlikler gösterir. Türk dili, her iki ülkenin resmi dilidir ve bu dil, yakın ilişkileri daha da güçlendirir. Ayrıca, Azerbaycan ve Türkiye halkları ortak bir tarihe sahiptir, özellikle Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki ilişkiler açısından, birbirine karşı derin bir kültürel ve edebi bağ bulunur.

2. Siyasi İlişkiler:

Azerbaycan ve Türkiye arasındaki siyasi ilişkiler oldukça güçlüdür. Her iki ülke bağımsız ve egemen devletler olarak birbirine destek verir. Bu ilişkiler özellikle bölgesel güvenlik meselelerinde ve uluslararası organizasyonlarda (BM, NATO, D-8, GUAM vb.) güçlü bir işbirliğiyle pekişmiştir. Azerbaycan, Ermenistan ile olan Dağlık Karabağ çatışmasında Türkiye’nin desteğini her zaman hissetmiştir. Ayrıca, Türkiye, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini destekleyen bir ülke olarak, Azerbaycan’a olumlu bir etki yapmıştır.

3. Ekonomik İşbirliği:

İki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler de oldukça güçlüdür. Azerbaycan’ın doğal kaynakları, özellikle petrol ve gaz rezervleri, Türkiye için büyük bir öneme sahiptir. Türkiye, Azerbaycan’ın ana ticaret ortaklarından biridir. Ayrıca, çeşitli altyapı projeleri de bu işbirliğini daha da güçlendirmektedir. Ulaşım ve enerji alanlarındaki işbirliği de büyük bir öneme sahiptir; “Güney Gaz Koridoru” projesi, Türkiye-Azerbaycan ekonomik ilişkilerinin en önemli projelerinden biridir. Bu proje, Azerbaycan gazının Avrupa’ya sevk edilmesi için önemli bir kanal olarak, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri pekiştirmektedir.

4. Askeri İşbirliği:

Azerbaycan ve Türkiye arasında askeri alanda da sıkı bir işbirliği mevcuttur. Her iki ülke, birbirini savunmak için çeşitli askeri anlaşmalar imzalamış ve ortak askeri tatbikatlar yapmaktadır. Bu işbirliği özellikle askeri teknoloji ve eğitim alanlarında kendini göstermektedir.

5. Kültürel İşbirliği:

Türkiye ve Azerbaycan arasında kültürel ilişkiler çok yüksek seviyededir. İki ülke arasında pek çok kültürel değişim, festival ve etkinlikler düzenlenmektedir. Azerbaycan ve Türkiye’nin müziği, dansı ve edebiyatı birbirini tamamlamakta ve bu alanda karşılıklı etki büyüktür. Türkiye, Azerbaycan kültürünün tanıtılması ve yayılması konusunda da önemli bir rol oynamaktadır.

6. Gelecek Perspektifleri:

Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ilişkilerin geleceği oldukça umut vericidir. Bölgesel güvenlik, ekonomik işbirliği ve kültürel değişim açısından daha geniş işbirliği perspektifleri mevcuttur. İki ülke arasında oluşturulan yeni projeler ve çeşitli alanlardaki işbirliği, gelecekte bu ilişkilerin daha da gelişeceğini göstermektedir.

Son yıllarda Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ilişkiler stratejik ortaklık seviyesine yükselmiştir. Tarihi Zaferin ardından imzalanan Şuşa Bildirgesi, iki ülkenin müttefiklik ilişkilerini resmileştirmiştir. İki taraflı ilişkiler, askeri işbirliği, ekonomik projeler ve kültürel bağlantılar sayesinde kalitaca yeni bir aşamaya geçmiştir. Barış anlaşmasından sonra, elbette ki Ermenistan nihayetinde buna razı olmak zorunda kalacaktır, hayata geçecek Zengezur Koridoru, Azerbaycan’ın Nahçıvan ile doğrudan bağlantısını sağlarken, Türkiye’nin Orta Asya ile kara bağlantısını güçlendirecektir. Azerbaycan ve Türkiye, Türk Devletleri Teşkilatı çerçevesinde tek bir güç merkezi haline gelen Türk devletleri arasında dayanışmaya da önemli katkı sağlamaktadır.

Azerbaycan ve Türkiye, en zor anlarında karşılıklı destek göstermişlerdir. İki yıl önce Kahramanmaraş ilinde meydana gelen şiddetli depremde Azerbaycan, kardeşlik misyonunu onurla yerine getirmiş ve Türkiye’nin yanında olmuştur. Sismolojik felaketin sonuçlarının ortadan kaldırılması için zarar gören halklara hemen insani yardım gönderilmiş, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı aracılığıyla arama-kurtarma operasyonlarına katılmıştır. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in şahsen talimatlarıyla gerçekleştirilen bu yardımlar daha sonra da devam etmiştir. Kahramanmaraş’ta ülkemizin onuruna “Azerbaycan” adı verilen mahalle de tam olarak ülkemiz tarafından karşılanmıştır.

Burada deprem nedeniyle evini kaybetmiş aileler için 1000’den fazla konut inşa edilmiştir. Proje yalnızca konut ve ticaret alanları ile sınırlı değildir. Ayrıca, burada okul, anaokulu, kültür merkezi, cami ve diğer sosyal yapılar da inşa edilmektedir. Burada inşa edilen okul, Azerbaycan’ın eski Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in adını taşımaktadır.

Azerbaycan ve Türkiye kardeşliği sonsuzdur. İlişkiler her geçen gün daha da genişlemektedir. Dünya çapında Azerbaycan ve Türkiye’nin yer aldığı, başrol oynadığı Türk devletlerinin entegrasyonu ile şekillenen yeni bir güç merkezi ortaya çıkmaktadır. İki taraflı ilişkilerin gelişmesinde her iki kardeş devletin liderleri – Sayın İlham Aliyev ve Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın siyasi kararlılığı, keskinleşen jeopolitik ilişkiler ortamında bağımsız iradelerini korumaları önemli rol oynamaktadır.

Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ilişkiler, tarihten gelen derin kardeşlik ve karşılıklı saygıya dayanmaktadır. Bu ilişkiler, her iki ülkenin halklarının geleceğini daha da güçlendirecek önemli bir temeli oluşturur. İki ülke arasındaki işbirliği, gelecekte hem bölgede hem de uluslararası alanda daha da önemli bir rol oynamaya devam edecektir. Yaşasın Azerbaycan, Yaşasın Türkiye!

Hacıbey HERDERLİ
Azerbaycan Basın Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi