12 bin yıllık geçmişiyle “tarihin sıfır noktası” olarak bilinen Göbeklitepe’de keşfedildiği günden bu yana gerçekleştirilen kazılarda neolitik döneme ait önemli bilgilere ve eserlere ulaşıldı. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmesiyle ünü hudutları aşan ve her yıl binlerce turisti ağırlayan Göbeklitepe’de, hafriyat çalışmaları sürüyor. Kazıların ekim ayına kadar süreceği belirtildi.
Göbeklitepe Hafriyat Lideri Prof. Dr. Necmi Karul, Taş Zirveler projesi kapsamında bu yıl mayıs sonunda başladıkları alan çalışmalarını bayram nedeniyle verdikleri kısa ortanın akabinde sürdürdüklerini söyledi.
Geçmiş periyotlarda olduğu üzere bu dönem da amaçlarından birinin onarım çalışmalarına devam etmek olduğunu lisana getiren Karul, şöyle konuştu:
“Geçen yıl ‘aslanlı yapı’ olarak isimlendirilen bir yerin onarımını tamamlamıştık. Bu yıl da o periyoda ilişkin ikinci bir yapıyla ilgili çalışmaları bitirdik. Şu anda da muhafaza çatısının altında olan bir evvelki evreye ilişkin anıtsal yapıların olduğu yerde hafriyatları sürdürüyoruz. Bu alanda geçtiğimiz yıl dünyanın en eski boyalı heykeli olarak isimlendirilen bir yapıta rastlamıştık. Hasebiyle burada iş bitti üzere görünse de aslında hala yapılacak çok iş var. Konsantrasyonumuz bu alanda devam ediyor.
En çok sorulan sorulardan birisi ‘Önümüzdeki günlerde benzer buluntularla karşılaşacak mıyız?’ formunda. Arkeolojinin tabiatında neyle karşılaşacağınızı bilmiyorsunuz, eser odaklı bir iş yapmıyoruz. Buradaki datayı toplamaya çalışıyoruz. O data de hafriyat çalışmalarının akabinde laboratuvar ortamlarında bedellendiriliyor. Bu bağlamda düşündüğümüzde çalışmaların 12 ay boyunca sürdüğünü, bu periyodun 3-4 ayının yerde geçtiğini, geri kalan kısmının da üniversitede, laboratuvarlarda, enstitülerde sürdürüldüğünü varsaymanız gerekiyor. Bu yıl da ekimin ortalarına kadar buradayız. Münasebetiyle yaklaşık 4 aylık bir saha çalışmasını planlıyoruz.”
“KAZILAR DURDU” İDDİASINA YALANLAMA
Karul, bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan “Göbeklitepe’deki hafriyat çalışmalarının durduğu” yönündeki iddiaların asılsız olduğunu belirterek, bu kapsamda yapılan haberlerden üzüntü duyduklarını vurguladı.
Göbeklitepe ile ilgili bu tarz haberlerle zaman zaman karşılaştıklarını anlatan Karul, “Gördüğünüz üzere burada çalışmalar devam ediyor, devam da edecek. Başka taraftan utanç verici bir diğer husus da bu bağlamda birilerinin buradaki hafriyatları durdurabilme üzere bir erke sahibi olduğunun düşünülmesi. Hiçbir Türk bilim insanı, hiçbir Türk kamu yetkilisi, buradaki bilimsel çalışma için karar vermesine, yönlendirmesine zati müsaade etmez. Toplumun da bu hususta müsterih olmasını bekliyoruz. Endişelenecek bir şey yok.” ifadesini kullandı.
Necmi Karul, daha önce karşılaşılmamış bazı eserlere Göbeklitepe’de ulaşılmış olmasının kendilerini çalışmalara daha motive ettiğine dikkati çekerek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Arkeolojinin en motive edici yanlarından biri, neyle karşılaşacağınızı bilmemeniz. Bu bölgedeki kazıların daha da motive edici bir yanı var. Bu cins daha evvel karşılaşmadığımız yapıtlarla müsabaka olasılığımızın çok yüksek olması. O yüzden son yıllarda yaptığımız çalışmalara arkeometrik incelemeleri ve tahlilleri önceye nazaran daha fazla dahil etmeye çalışıyoruz. Yalnızca eser odaklı değil diğer buluntular, sonuçlarımız da var. Beslenmeyle, evcilleştirmeyle ilgili son derece değişik sonuçlar var. Hasebiyle bu yıl da benzerlerinin olmaması için hiçbir sebep yok.”
Elde ettikleri sonuçları saklamadıklarını söz eden Karul, arkeolojinin tabiatı gereği bilgiyi kanıtlanabilir hale geldikten sonra yanlışsız bir biçimde paylaştıklarını aktardı.
Bu yıl kasımda Dünya Neolitik Kongresi’nin Şanlıurfa’da yapılacağı bilgisini veren Karul, 60’tan fazla ülkeden Neolitik Çağ uzmanının kente geleceğini, onlarla Göbeklitepe ile Karahantepe’deki bilgileri paylaşacakları için heyecanlı olduklarını kelamlarına ekledi.