Gazze’de ateşkes için görüşme: Doha’da başlayan müzakereler bugün devam edecek

İsrail’in Gazze’ye yönelik ataklarında 10 ay geride kalmışken; ateşkes müzakerelerini canlandırmak için tekrar düğmeye basıldı.

Bu kere müzakereler, Haniye suikastı sonrası İran ile İsrail ortasında tırmanan gerginliğin gölgesinde gerçekleşiyor.

Doha’da başlayan görüşmelerde arabuluculuk rolünü, ABD, Mısır ve Katar üstleniyor.

KATAR DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI: MÜZAKERELER DEVAM EDECEK

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, Katar Haber Ajansına (QNA) hususla ilgili açıklamalarda bulundu.

Ortak arabuluculuk gayretlerinin devam ettiğini aktaran Ensari, Katar, Mısır ve ABD heyetlerinin arabuluculuk gayretlerini sürdürdüğü ve arabulucuların, esirlerin hür bırakılmasını kolaylaştıracak, Gazze’ye mümkün olan en büyük miktarda insani yardımın girmesini sağlayacak bir ateşkes sağlama çabalarında ilerleme taahhütlerinde kararlı olduklarını belirtti.

Ayrıca Katar, Mısır ve ABD liderleri tarafından 8 Ağustos’ta yayınlanan ve Gazze Şeridi halkının, esirler ve ailelerinin uzun müddettir yaşadıkları acılara son verilmesi için ABD Başkanı Biden’ın 31 Mayıs 2024’te duyurduğu ve daha sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde kabul edilen, Gazze’de ateşkes sağlanmasına yönelik 2735 sayılı kararı ile onaylanan prensipler temelinde bir ateşkes mutabakatı ve rehineler ile tutukluların özgür bırakılması davetinde bulunan açıklamaya dikkat çekildi.

HAMAS MÜZAKERE MASASINDA YOK

Görüşmeye İsrail, Mısır ve ABD’nin istihbarat şefleriyle Katar Başbakanı katılırken, Hamas ise masada yok.

Hamas’ın masaya oturma koşulu, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden’ın sunduğu ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde de kabul gören ateşkes muahedesinin üzerinden müzakerelere devam edilmesiydi.

Üst seviye bir Hamas yetkilisi, İsrail’i ateşkes görüşmelerini Gazze’deki savaşı uzatmak ismine kullanmakla suçladı.

Hamas, arabuluculardan yeni müzakereler başlatmaları yerine, görüşmeleri bir buçuk ay evvel kaldığı yerden devam ettirmelerini istiyor.

İsrail basınının müzakere takımından bir yetkiliye dayandırdığına nazaran, Başbakan Benyamin Netanyahu kimi uyuşmazlıklarda değerli bir esneklik tanıdı.

Netanyahu, Doha’daki görüşme öncesinde İsrailli rehine anlaşması müzakere ekibiyle de bir araya geldi.

ABD’DEN AÇIKLAMA

Görüşmeler sürerken ABD’den açıklama geldi. Beyaz Saray ulusal güvenlik sözcüsü John Kirby, anlaşmanın hayata geçirilmesi için tüm tarafları görüşmelere katılmaya çağırdı.

Kirby; Doha’daki görüşmeleri ‘umut verici bir başlangıç’ gördüklerini de söyledi.

Amerikan idaresinin beklentisi Gazze’de olası ateşkesin, İran’ın İsrail’e yönelik askeri misillemesine engel olması.

Kirby’nin Amerikan basınına yaptığı son açıklamaya nazaran, İran’ın İsrail’e misilleme yapma ihtimali geçmiş değil.

Kirby, durumu yakından izlediklerini ve hazırlıklı olduklarını söyledi lakin “umarım bu noktaya gelmez” tabirini de ekledi.

BİDEN’IN ÖNERDİĞİ METİN NASILDI?

Biden’ın önerdiği ve BM Güvenlik Konseyi’nin kabul ettiği ateşkes metni 3 aşamadan oluşuyordu.

İlk aşamada 6 haftalık ateşkes, İsrail askerlerinin yoğun nüfuslu bölgelerden çekilmesi, öncelikle kadın, yaşlı, hasta veya yaralı rehinelere karşılık Filistinli mahkumlarla takas öngörülüyordu.

İkinci aşamada tüm rehinelerin bırakılması ve kalıcı ateşkes; son aşamada Gazze’nin yine inşası planlanıyordu.

Hamas’ın elinde şu anda 111 rehine olduğu bunların 39’unun hayatını kaybettiği düşünülüyor.