Galaksimizin merkezinde, nadir bir karadeliğin varlığı keşfedildi

En az karadelik tiplerinden biri, galaksimizin merkezindeki üstün kütleli kara delik olan Sagittarius A*’ya inanılmaz derecede yakın bir noktada bulunmuş olabilir. Bu yeni kara delik, orta kütleli sınıfında yer alıyor, yani harika kütleli olarak sınıflandırılacak kadar ağır olmamasına karşın bir yıldızın süpernovadan oluşabileceği kadar hafif değil. Bu tıpta yalnızca 10 kadar cisim biliniyor ve bunlardan biri sadece birkaç hafta evvel duyuruldu.

Keşif, merkezinde tuhaf bir obje bulunan, sıcak ve büyük kütleli yıldızlardan oluşan bir küme IRS 13 yıldız kümesinde yapıldı. Başlangıçta merkezdeki objenin büyük bir yıldız olduğu düşünülüyordu, fakat araştırmacılar, daha yüksek çözünürlüklü müşahedeler sayesinde bunun bir yıldız olmadığını belirleyebildiler.

Bu karadeliğin keşfini sağlayan bulgular, sistemli bir biçimde hareket eden yıldızların hareketinden, X-ışını emisyonlarından ve bu objenin etrafında saniyede birkaç yüz kilometre süratle dönen iyonize gazdan elde edildi ve Very Large Telescope (Çok Büyük Teleskop), ALMA ve Chandra teleskoplarının birden fazla dalga uzunluğunda yaptıkları müşahedelerin birleşimi, orta kütleli bir kara delik ile dengeli bilgiler elde etti. Orta kütleli kara deliğin 30.000 güneş kütlesi kadar bir kütleye sahip olduğu kestirim ediliyor.

Araştırmacılar uzun müddettir orta kütleli kara deliklerin istikrarlı bir formda beslenmesinin muhteşem kütleli karadeliklerin büyümesine yardımcı olabileceğini öneriyorlardı. Bu kara deliklerin, bir harika kütleli karadeliğe çok yaklaşarak yutuldukları düşünülüyor. IRS 13’ün son 10 milyon yıl içinde Samanyolu’nun (ve Sagittarius A*’nın) merkezine giderek yaklaştığı düşünülüyor.

Araştırmanın başyazarı Dr. Florian Peißker, yaptığı açıklamada “IRS 13, merkezi kara deliğimizin [Sagittarius A*] büyümesi için önemli bir yapı taşı gibi görünüyor” dedi ve devam etti: “Bu büyüleyici yıldız kümesi, yaklaşık yirmi yıl önce keşfedildiğinden beri bilim camiasını şaşırtmaya devam ediyor. İlk başta alışılmadık derecede ağır bir yıldız olduğu düşünülüyordu. Ancak yüksek çözünürlüklü verilerle artık merkezinde orta kütleli bir kara delik bulunan yapı taşı bileşimini doğrulayabiliyoruz.”

Orta kütleli kara deliği kesin olarak doğrulamak ve küme hakkında daha fazla bilgi edinmek için daha fazla müşahede yapılması gerekecek. JWST ve yakında kullanıma girecek olan Extremely Large Telescope (Aşırı Büyük Teleskop) tarafından yapılacak müşahedeler de bu mevzuda yardımcı olacaktır.

Çalışma Astrophysical Journal’da yayınlandı.