Dünya’nın yedek verileri, Ay’a mı taşınacak?

Geçmişte büyük medeniyetlerin, kültürel miraslarını binlerce yıl sonrasına taşımak için taşa ve kayaya yazı yazdıklarını ve bu hedeflerini muvaffakiyetle gerçekleştirdiklerini biliyoruz. Fakat kağıt ve kalemin icadından sonra üretilen bilgiler birkaç yüz yıl bile dayanmazken, dijital çağda depolanan bilgiler ortalama 10 yıl içinde kullanılamaz hale gelebiliyor.

20 yıl evvel büyük bir heyecanla CD/DVD üzerine depolanan datalara, fotoğraflarımıza, görüntülerimize ve dijital günlüklerimizin pek birçoklarına artık erişemiyoruz. Bugün bulut üzerine kaydettiğimiz bilgiler ise, bulut servisinin abonelik fiyatını ödemeyi bırakmamızdan birkaç yıl sonra siliniyor.

Daha berbatı, şayet dünyada büyük felaketler yaşanacak olursa, medeniyetin altyapısını oluşturan teknolojik bilgiler, ansiklopediler, bankacılık kayıtları, tapu ve nüfus bilgileri ağır hasar alabilir ve bunların yedekleri bile kaybedilebilir.

Bu mevzuda kendini garanti altına almak isteyen kurumlar ve devletler için artık bir şirket, Ay üzerinde bilgi yedeklemesi yapmak için çalışıyor. Böylelikle, dünyada hangi felaket yaşanırsa yaşansın, dataların yedeği Ay’da duruyor olacak.

Florida merkezli Lonestar Data Holdings, 2021 yılında Ay üzerinde veri yedekleme hizmeti sağlamak amacıyla kuruldu. Lonestar, 2021 ve 2022 yıllarında Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) dünyanın birinci yazılım tarifli data merkezini muvaffakiyetle test etti ve akabinde geçen yıl Ay’ın yüzeyinde tam veri depolama testi gerçekleştirdi.

İlk Deneme 2024’te Yapıldı

IM-1 Odysseus Nova-C uzay aracının geçen Şubat ayında Ay’ın güney kutbuna inmesinin ardından bir test gerçekleştiren şirket, Ay’dan dünyaya efektif olarak data transferi yapmanın mümkün olacağını kanıtladı.

Şirket artık Ay’da sabit duracak bir veri merkezini Ay’a göndermek için çalışıyor. Bu sunucular, büyük finans kuruluşlarının ve dünyadaki yedekleme istasyonlarının yedeği olarak çalışacak. Bu hizmetin başlamasıyla bir arada, diğer şirketlerin de Ay’a minik roketlerle sunucular indirip çalıştırmaya başladığını görebileceğiz.

Ancak öncelikle şirketin, NASA ve SpaceX ile uygun bir fiyata anlaşıp, Ay’a inecek SpaceX Athena aracına sunucular yerleştirmesi gerekecek. Lakin Elon Musk şu sıralar Ay’a değil, Mars’a gitmek için NASA ile çekiştiği için, bu plan 5-10 yıl daha uzayabilir.