Çin önümüzdeki yıl alçak Dünya yörüngesine (LEO) iki ila üç kuantum bağlantı uydusu fırlatılacak.
Çin Bilimler Akademisi’ne (CAS) bağlı Kuantum Bilgi ve Kuantum Teknolojisi Enstitüsü Başkanı Pan Jianwei, 2027 yılında orta Dünya yörüngesine bir uydu daha fırlatılacağını belirtti.
Çin’in önümüzdeki 5 ila 6 yıl içinde kuantum irtibat ağını mümkün kılmak için kuantum röle teknolojilerinde atılımlar yapmayı beklediğini de kelamlarına ekledi.
2016’DA MOZİ UYDUSUNU FIRLATMIŞTI
Çin, bilhassa kuantum bağlantı ve şifrelemeye odaklanarak uzayda kuantum fiziğini test etmek üzere 2016 yılında öncü Mozi uydusunu fırlatmıştı.
CAS bünyesinde geliştirilen bu uydu, kuantum anahtar dağıtımını (QKD) ve kuantum dolanıklığını daha evvel görülmemiş aralarda gösterdi.
Ülke ayrıyeten araştırma merkezleriyle birlikte, 2017 yılında tamamlanan 2.000 kilometre uzunluğunda bir fiber optik ağ olan Pekin-Şanghay Kuantum Bağlantı Omurgasını inşa etti.
2022 yılında CAS ve öbürleri kuantum anahtar dağıtımını (QKD) test etmek üzere küçük Jinan-1 uydusunu Lijian-1 roketiyle fırlatmak için işbirliği yaptı.
Önceki raporlara nazaran, yeni uydular daha geniş ve nihayetinde global kapsama alanı için yer tabanlı ağlarla birleştirilecek.
Planlanan daha yüksek yörüngeli uydu, LEO’daki uydular birkaç dakika içinde üstünden geçtiği için daha uzun vadeli testlere imkan tanıyacak. Foton iletimi için 600 mm çapında bir teleskop taşıyacak.
“KUANTUM İLETİŞİM AĞI OLUŞTURACAK”
Pan, “Orta ila yüksek Dünya yörüngeli bir uydu geliştirmek için Ulusal Uzay Bilim Merkezi ile işbirliği yapıyoruz. Gelecekte, yüksek yörünge uyduları ve alçak Dünya yörünge uydularının birleşimi geniş alanlı bir kuantum iletişim ağı oluşturacak” dedi.
Çin ayrıyeten bu alanda daha fazla milletlerarası işbirliği arayışında.
Pan, “Çin kuantum alanında uluslararası işbirliğine çok açık ve daha fazla uluslararası değişim yapmaya istekli. Umarım daha fazla kuantum uydusu fırlattıktan sonra, kuantum takımyıldızlarının nasıl makul bir şekilde inşa edileceği ve kuantum teknolojisinin tüm insanlığın yararına nasıl kullanılacağı konusunda daha fazla tartışma yapabiliriz.” diye konuştu.
Mozi, CAS’ın Uzay Bilimi Stratejik Öncelik Programı’nın birinci etabı kapsamında fırlatıldı.
YENİ VE UZUN VADELİ PROGRAM HAZIRLIĞI
CAS, kuantum uydularını içermeyecek üzere görünen uzay bilimi üzerine yeni ve uzun vadeli bir program açıklamaya hazırlanıyor.
Bu program kara delikler, karanlık husus ve karanlık güç, yaşanabilir ötegezegen avcılığı ve kozmosun maddeleri üzere alanlara odaklanacak.
Bu da Uzay Ölçeğinde Kuantum Deneyleri (QUESS) teşebbüsünün devamının ayrıyeten yürütüleceğini gösteriyor.
Çin bu bahiste başı çekerken, öteki uzay ajansları ve şirketleri de uzay için kuantum teknolojileri üzerinde çalışıyor.
AVRUPA UZAY AJANSI DA KUANTUM İRTİBAT AĞI GELİŞTİRMEK İSTİYOR
Avrupa Uzay Ajansı bir kuantum irtibat ağı geliştirmek istiyor ve geçen yıl Thales Alenia Space liderliğindeki bir konsorsiyuma fon sağladı.
Bir Alman kubesat olan Qube, kuantum anahtar dağıtımını test etmek üzere Ağustos ayında bir Falcon 9 ile fırlatıldı.
Boeing ise küçük bir kuantum ağ uydusu yerleştirmek için 2026 yılını hedefliyor.
