Bilim insanları okyanusun derinliklerinde gizemli karanlık oksijen keşfetti

BBC’nin haberine nazaran, okyanus tabanının güneş ışınlarının erişemediği 5 kilometre derinliklerinde, fotosentezin mümkün olmadığı alanlarda bulunan metal yumruların deniz suyunu elektroliz yoluyla hidrojen ve oksijene ayırdığı tespit edildi.

Bugüne kadar canlıların soluduğu oksijenin yarısının deniz bitkilerinin fotosentez yapmasıyla oluştuğu düşünülüyordu lakin yeni keşfedilen “karanlık oksijen” ışığın ulaşmadığı okyanus derinlerindeki yaşama dair ipuçları sundu.

LİTYUM KOBALT VE BAKIR İÇERİYOR

Deniz suyunda çözünen metallerin kabuk modülleri yahut öteki döküntüler üzerinde birikmesiyle milyonlarca yılda oluşan kelam konusu nodüller, batarya üretimi için gerekli olan lityum, kobalt ve bakır üzere metaller içeriyor. Bu nedenle de derin deniz madenciliği şirketleri bunların çıkarılmasına yönelik projeler geliştiriyor.

NODÜLLER “DOĞAL PİL” ÜZERE DAVRANIYOR

İskoçya Deniz Bilimleri Derneği baş araştırmacısı Prof. Dr. Andrew Sweetman ve takımı, Hawaii ile Meksika ortasındaki Clarion- Clipperton Bölgesi ismi verilen metal yumrularla kaplı geniş bir alanda araştırma yaptı.

Sweetman, metalik nodüllerin pil üzere davranarak oksijen ürettiğini kaydederek, “Bir pili deniz suyuna koyarsanız köpürmeye başlar. Bunun nedeni, elektrik akımının deniz suyunu oksijen ve hidrojene (kabarcıklar halinde) ayırmasıdır. Bunun doğal ortamda bu nodüllerle gerçekleştiğini düşünüyoruz. Yani nodüller deniz tabanında birbirleriyle temas halinde durduğunda birden fazla pil gibi uyum içinde çalışıyor.” dedi.

AYNI SÜREÇ GEZEGEN VE AYLARDA DA GERÇEKLEŞEBİLİR

Bilim insanları, patates büyüklüğündeki metalik nodülleri kullanarak her bir kesimin bir kalem pilin ürettiği voltaja yakın elektrik ürettiğini belirledi.

Bulgunun, deniz tabanındaki yumruların deniz suyu moleküllerini kesimlerine ayırmaya yetecek kadar büyük elektrik akımları üretebileceği manasına geldiği belirtildi.

Araştırma ayrıyeten ışık ve biyolojik süreçler gerektirmeyen oksijen üretiminin gezegenlerde, gezegenlerin uydularında da gerçekleşebileceğini ve hayatın gelişebileceği oksijen açısından varlıklı ortamlar oluşturabileceğini de ortaya koydu.

METAL YUMRULARIN ÇIKARILMASI DENİZ HAYATINA ZİYAN VEREBİLİR

Clarion-Clipperton Bölgesi, metalik nodüllerin batarya üretimi için gereken elementleri içermesi nedeniyle derin deniz madenciliği şirketlerinin ilgi odağında.

Bilim insanları ise metal yumruların deniz tabanından çıkarılmasının yeni keşfedilen oksijen üretimi sürecini sekteye uğratacağına ve oksijene bağlı deniz hayatına ziyan vereceğine dair ikazda bulunuyor.