Bilim insanları, dünyanın ilk kuantum motorunu yaptılar

“Kuantum” terimi, artık teknolojinin en tanınan kavramına dönüştü. Ve bilim insanları artık, kuantum teknolojisiyle motor üretmeyi başardı.

Kuantum mekaniğinin garip prensiplerini kullanarak hareket üretmenin mümkün olduğunu artık anlıyoruz. Artık araştırmacılar, daha evvel gördüğümüz hiçbir şeye benzemeyen bir kuantum motoru geliştirdiler.

Araştırmacılar bu motorları geliştirmenin farklı yollarını da araştırıyorlar. Kimi bilim insanları fermiyonlar ve Bose-Einstein ağırlaşmaları ortasındaki etkileşimle çalışan bir model geliştirdiler. Bu motor ısı üretmek yerine parçacıkların kuantum özelliklerini kullanarak %25’lik bir verimlilik elde etti. Bu oran, henüz çok yeni olan bu yöntem için umut verici bir başlangıç.

Kısa bir süre önce, Çin Bilimler Akademisi’nden bir grup, çığır açacak olan bu motoru icat ettiklerini duyurdu. Dolanıklık ekseriyetle kuantum mekaniğinin ayırt edici özelliği olarak tanımlanır. Parçacıklar o kadar birbirine bağlı hale geldiğinde, birinin durumu başkasını anında etkilediğinde, birbirlerinden ne kadar uzakta olurlarsa olsunlar, hareketlenme meydana gelir. Hatta kimileri bunu vaktin bir yanılsaması olduğunu bile düşündü ancak o denli olmadığı ispatlandı.

Araştırmacılar, iyon kafesinde sıkışmış kalsiyum atomlarını kullanarak, çalışması sırasında parçacıkları epeyce dolaşık durumlara dönüştüren bir motor tasarladılar. Süreç, dört vakitli bir motorun sürecine benziyor ve iyonların bir lazerden fotonları emerek genişlemelerine neden olmasıyla başlıyor. Daha sonra kuantum yüküyle birleştiriliyor, sıkıştırılıyor ve bir sonraki döngü için hazırlanıyor. Lazerin özelliklerini hassas bir biçimde ayarlayarak, takım bu dönüşümü fevkalâde bir hassasiyetle başarabildi ve dolanıklığın kuantum motorları için uygulanabilir bir güç kaynağı olabileceğini gösterdi.

Ancak bu motorlarla otomobilleri, gemileri, trenleri çalıştırmayı beklemeyin. Elde edilen hareketler şimdi çok küçük… Bu teknoloji daha çok bilişim alanında kullanılmak üzere geliştirilecek. Elbette, bu motorların gerçek dünya şartlarında çalışmasını sağlamak da kolay değil. Kuantum motorları, mutlak sıfıra yakın sıcaklıklarda çalışmak üzere çok şartlar gerektirir. Fakat buradaki çıkarımlar heyecan verici. Teknoloji olgunlaştıkça, kuantum motorları yeni kuşak kuantum bilgisayarlarına güç sağlayabilir.