Bilim dünyasının “ölümü yenme” çabasında büyük gelişme

ABD Hükümeti, vefatı “yenmeyi” amaçlayan “tamamen çılgınca” bir beyin nakli araştırmasını finanse ediyor. Genetikçi Dr. Jean Hébert, hasar görmüş yahut yaşlanan beyin hücrelerini insan embriyosundan alınan dokuyla değiştiren bir ameliyat geliştirmek için 110 milyon dolarlık Ulusal Sıhhat Enstitüleri (NIH) hibesi aldı.

Prosedür, hasta beyin dokusunun laboratuvarlarda yetiştirilen “nöronal” kök hücrelerle onarılmasını içeriyor ve formül, şimdiden farelerde umut verici sonuçlara ulaştı.

Kök hücreler, bedenin rastgele bir yerindeki hücrelere dönüşebilen “boş, şekil değiştiren” hücrelerdir. Döllenmiş bir yumurta büyüyüp karmaşık bir beşere dönüşürken, insan embriyolarında bol ölçüde bulunurlar ve bu yeni yaklaşım, bu hücreleri kullanmayı temel alıyor.

Alandaki kimi araştırmacılar bu çalışmayı yaşlanmanın tabiatını anlamayı gerektirmediği için farklı ve etkileyici bulurken, kimileri ise genel kullanım için çok uç ve önemli bir prosedür olduğunu söylüyor. Çalışmanın kamudan aldığı yorumların ortasında ise “şeytanca” üzere daha renkli sözler görülebiliyor.

Daha resmi olarak “işlevsel beyin dokusu değişimi” olarak tanımlanan teşebbüs, geçtiğimiz yıl farelerde birinci muvaffakiyet işaretlerini gösterdi. Bu denemeden elde edilen sonuçlar, gelecekte insan denemelerine geçmeden evvel, bu ayki hükümet hibesiyle birlikte primatlar üzerinde testlere yanlışsız ilerlemesini sağladı.

Bioengineering mecmuasında yayınlanan araştırmaya nazaran, beyin lezyonları olan laboratuvar fareleri, bilim insanlarının yaşlanan beyinlerine fare kök hücreleri enjekte ettiği prosedüre tabi tutuldu. Kök hücreler, hücrelerin bir embriyodan izole edilmesini ve bunların vitaminler, amino asitler, glikoz ve tuzlar üzere besinlerle dolu bir petri kabına yerleştirilmesini içeren hücre kültürü yoluyla büyütüldü. Takım, laboratuvarda yetiştirilen hücreleri, hücre büyümesini destekleyen hücre ve doku bileşenlerinden türetilen, Matrigel Matrix ismi verilen, Corning tarafından yapılan protein bazlı bir takviye jeline dikkatlice katmanlandırdı.

Dr Hébert’in fareler üzerinde yaptığı ön denemeler, aşılanmış donör beyin hücrelerinin “elektrofizyolojik olarak aktif” hale geldiğini, fare konakçısının beyniyle ateşlenip bağlantı kurduğunu, hatta nakilden sonraki bir ay içinde görsel uyaranlara karşılık verdiğini gösterdi.

Dr Hébert ve takımının çalışmalarında yazdıklarına nazaran bu metot sonucunda aktarılan genç hücreler süratle olgunlaşarak beyindeki yeni rollerini yerine getirmeye hazır özelleşmiş hücrelere dönüştü ve ek bir çalışmaya muhtaçlık duymadan fonksiyonel bir halde beyin ağına entegre oldular. Daha sonraki testlerde fareler üzerinde yapılan elektrot çalışmalarına dayanarak, bu hücrelerin duyusal girdilere de cevap verdiği görüldü.

Dr Hébert’in başarıları bu yıl Ulusal Sağlık Enstitüleri’nin (NIH) dikkatini çekti ve milyonlarca dolarlık yeni programın, körler için göz nakli, kanser hücrelerindeki genetik evrimi varsayım etmek ve radikal yeni iç yer hava filtreleri üzere öteki araştırmalara katılmasını sağladı.