BES ve OKS’nin toplam fon büyüklüğü ilk yarıda 1 trilyonu aştı

Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile Otomatik İştirak Sistemi (OKS) iştirakçilerin fon meblağı ve devlet katkısı fon fiyatının toplam büyüklüğü, yılın birinci yarısında yüzde 36,2 artarak 1 trilyon 30 milyar 502,2 milyon liraya yükseldi. Emeklilik Nezaret Merkezi’nden derlenen bilgilere göre, haziran sonu itibarıyla BES’te iştirakçilerin fon meblağı 839 milyar 387,5 milyon lirayı bulurken, devlet katkısı fon meblağı da 118 milyar 584,5 milyon lira olarak gerçekleşti. Böylece iştirakçilerin fon fiyatının toplam büyüklüğü, 957 milyar 972 milyon lira oldu. OKS’de ise katılımcıların fon tutarı, devlet katkısı fon tutarı ile birlikte 72 milyar 530,2 milyon liraya yükseldi.

Toplam katılımcı sayısı yüzde 3 arttı

BES’teki iştirakçi sayısı, 2023 sonunda 8 milyon 676 bin 46, iştirakçilerin fon meblağı da 625 milyar 517,8 milyon lira olarak kaydedilmişti. Devlet katkısı fon meblağı da 77 milyar 750,8 milyon lira olarak gerçekleşmişti. Kelam konusu periyotta OKS’ye bakıldığında, 7 milyon 303 bin 50 çalışanın biriktirdiği fon tutarı 49 milyar 972,5 milyon lira, devlet katkısı ise 3 milyar 180,4 milyon lira olmuştu. Sektör, 2023 yılını BES ve OKS dahil toplamda 756 milyar 421,5 milyon lira fon büyüklüğü ve 15 milyon 979 bin 96 katılımcı ile tamamladı. Buna göre, 2023 sonundan 28 Haziran’a kadar geçen müddette, BES’te katılımcı fon tutarı 213 milyar 869,7 milyon lira, devlet katkısı fon tutarı da 40 milyar 833,7 milyon lira arttı. Toplam fon tutarındaki değişim yüzde 26,7’lik bir artışa işaret etti. Tıpkı devirde OKS iştirakçilerinin biriktirdiği fon fiyatı da devlet katkısı dahil 19 milyar 377,3 milyon lira yükseliş kaydetti.

BES ve OKS’deki katılımcıların fon tutarında, devlet katkısı fon tutarları da dikkate alındığında 2023 yıl sonundan 28 Haziran 2024’e kadar 274 milyar 80,7 milyon liralık artış görüldü. Birebir devirde BES’te katılımcı sayısı 459 bin 900 kişi artarak 9 milyon 135 bin 946’ya çıkarken, OKS dahil toplam iştirakçi sayısı 16 milyon 457 bin 210’a yükseldi. Böylece sistemdeki toplam katılımcı sayısı yılın ilk yarısında yüzde 3 arttı.

2,689 milyon TL faizsiz fonlarda

BES’teki fon fiyatının 651 milyar 648,1 milyon lirası faizli fonlarda, 187 milyar 739,4 milyon lirası ise faizsiz fonlarda değerlendirilirken, devlet katkısı fon fiyatının 107 milyar 756,3 milyon lirası faizli, 10 milyar 828,2 milyon lirası da faizsiz fonlarda bulunuyor. OKS’deki 7 milyon 321 bin 264 çalışanın biriktirdiği fon tutarının 29 milyar 81,3 milyon lirası faizli fonlarda, 38 milyar 901,8 milyon lirası faizsiz fonlarda yer alırken, OKS’deki 4 milyar 547,1 milyon liralık devlet katkısı fon meblağının da 1 milyar 857,2 milyon lirası faizli, 2 milyar 689,9 milyon lirası faizsiz fonlarda bulunuyor.

“Büyümede belirleyici unsur piyasadaki getiriler”

HDI Fibaemeklilik Genel Müdürü Erol Öztürkoğlu, havuzun büyümesindeki belirleyici ögenin piyasadaki getiriler olduğunu söyledi. Dalın yıl sonunda 1,3 trilyon liralık maksat belirlediğini hatırlatan Öztürkoğlu, “Katılımcıların yaptığı düzenli ödemeler ve sisteme yeni giren katılımcılar olsa da fondaki büyümeyi varlıkların getirileri sağlıyor. Yılın ikinci yarısına baktığımızda, gerek borsa, gerek altın, gerekse sabit kıymetli getirirler tarafında yükselişler bekleniyor. Böyle bakınca da yılsonunda 1,3 trilyon liralık hedefin aşılabileceğini öngörüyorum” açıklamasını yaptı.

Öztürkoğlu, enflasyonun düşmesinin tasarruf oranlarının artacağı manasına geldiğini, enflasyon üzerindeki getirilerin daha bariz görüleceğini ve bu durumun BES’te fon büyümesine olumlu katkı sağlayacağını vurguladı. Temmuzda devreye alınan kısmi çekişin kısa vadede havuza tesirinin olmayacağını söz eden Öztürkoğlu, şu bilgileri paylaştı: “Kısmi çekiş, sağlanacak şartları açısından belli bir kümeye hizmet ediyor. Kısa vadede, bu yılın sonuna kadar büyük bir tesiri olmayabilir lakin orta-uzun vadede sistemden çıkışları engelleyecektir. Temlik fonlarında ise bugünün piyasası açısından tesiri sonlu olacaktır. Zira ferdî krediler tarafında, bankaların kredi verme durumunda hala makul sınırlamalar var. Asıl kıymetli olan bu sistemlerin sistemde bulunuyor olması. Gelecekte sisteme iştirak ve sistemde kalma manasında daha fazla tesir oluşturacaktır.”

18 yaş altı BES iştiraki 1,2 milyonu geçti

Türkiye’de 3 yıl evvel devreye alınan ve 18 yaş altı çocukların istekli sisteme dahil olması amaçlanan uygulama büyümeye devam ediyor. 21 Haziran prestijiyle 18 yaş altı iştirakçilerin fon büyüklüğü 22,3 milyar liraya yükseldi. Fon meblağının 17 milyar 823,2 milyon lirasını iştirakçilerin biriktirdiği fonlar oluştururken, devlet katkısı fon fiyatı 4 milyar 501,9 milyon lira olarak gerçekleşti. Sisteme 1 milyon 229 bin 379 çocuk dahil olurken, en çok iştirak 106 bin 926 ile sıfır yaşta görüldü. 31 Aralık 2023’ten 21 Haziran’a kadar geçen müddette 18 yaş altı uygulamasına 213 bin 835 kişi dahil olurken, fon büyüklüğü devlet katkısı dahil yüzde 79 artışla 22 milyar 325 milyon 171,8 bin liraya yükseldi.