Baas Rejimi Suriye’de Sona Erdi

Suriye’de 1963’de iktidara gelen Baas Partisinin 61 yıllık kanlı iktidarı, 2011’de özgürlük talebiyle başlayan halk hareketlerinin şiddetle bastırılmak istenmesiyle patlak veren iç savaşta, başkent Şam’ın rejimin denetiminden çıkmasıyla çöktü.

Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye’de 1963’te darbeyle iktidara geldi. 1970’de yılında parti içi darbeyle Beşşar Esed’in babası Hafız Esed iktidarı ele geçirerek, 1971’de Suriye Devlet Başkanı oldu.

Beşşar Esed ise, babasının ölümü üzerine 2000’de Baas rejiminin başına geçti.

Esed ve Baas iktidarı, rejim zıddı kümelerin başşehir Şam’a girmesiyle sona erdi.

Suriye’de 2011 yılında özgürlük talebiyle halk hareketleri başlarken rejim kitlelere şiddet kullanarak müdahale etti.

Binlerce kişinin öldürüldüğü rejim müdahaleleri, süreci iç savaşa dönüştürdü.

Silahlı muhalif kümeler uzun bir uğraşa girerken, rejim milletlerarası baskılara karşın sorunun diplomasi ve barışçıl yollardan tahliline yanaşmadı.

Suriye’de 27 Kasım’da ağırlaşan çatışmaların akabinde ülkede Halep, İdlib, Hama’dan başlayarak pek çok bölgede kontrolü kaybetti.

Son olarak başkent Şam’da halkın da sokaklara dökülmesiyle rejim güçleri, kamu kurumları ve sokaklardan çekilmeye başlarken rejim tersi kümeler kent merkezinde denetimlerini artırdı.

61 yıllık kanlı Baas rejimi ve 53 yıllık Esad ailesi iktidarı sona ermiş oldu.

Çöken rejimin başbakanından açıklama

Beşşar Esed iktidarının Başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, toplumsal medya hesabından paylaştığı görüntü bildirisinde, “Suriye’de halkın seçeceği bir hükümetle çalışmaya hazır olduklarını ve her türlü desteği sağlamaya hazır olduklarını” belirtti.

Kamu mallarına ziyan verilmemesi davetinde bulunan Ululuğu, “Kimseye dokunmayacağını söyleyen ve bize elini uzatan muhaliflere elimizi uzatıyoruz.” dedi.

Celali, “Suriye tüm Suriyelilerin. Bu ülke normal bir ülke olabilir, bu ülke komşularıyla ve dünyayla iyi ilişkiler kurabilir. Bu tercih, Suriye halkının seçeceği yönetime kalmış. Biz, seçilecek yeni yönetimle işbirliğine hazırız. Onlara her türlü desteği sağlayıp devlet dosyalarını kolayca onlara aktarmaya hazırız.” tabirlerini kullandı.

Heyet Tahrir Şam lideri Ahmet eş-Şera’dan açıklama

Rejim karşıtı silahlı grup Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) başkanı Ahmed eş-Şera (Ebu Muhammed el-Culani), toplumsal medyadan yaptığı açıklamada, Şam’da kamu kurumlarına yaklaşılmaması konusunda uyarıda bulunarak, “Bu kurumlar resmen devredilene kadar eski Başbakanın gözetimi altında kalacaktır.” dedi.

Şera, “Kamu kurumlarına yaklaşmak kesinlikle yasaktır. Bu kurumlar, resmen devredilene kadar eski Başbakanın gözetimi altında kalacaktır. Havaya ateş açılması da yasaktır.” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki gelişmeler

Suriye’nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında 27 Kasım’da Esed rejimi güçleriyle rejim zıddı silahlı kümeler ortasında çatışma başlamıştı.

30 Kasım’da Halep’in merkezinin büyük kısmını rejim güçlerinden alan rejim aykırısı kümeler, birebir gün tüm İdlib genelinde hakimiyet sağlamıştı. Kümeler, şiddetli çatışmaların akabinde 5 Aralık’ta Hama kent merkezini rejim güçlerinden almıştı.

Rejim karşıtı gruplar, başkent Şam’a açılan stratejik ehemmiyetteki Humus ilinin birtakım yerleşim yerlerini ele geçirerek burada ilerlemeye başlamıştı.

Suriye’nin Ürdün sınırındaki Dera ilinde 6 Aralık’ta operasyon başlatan askeri muhalifler, çatışmaların akabinde vilayet merkezini rejim güçlerinden geri almıştı.

Ülkenin güneyindeki Suveyda vilayet genelinin tümü de 7 Aralık’ta muhalif grupların kontrolüne geçmişti. Aynı gün Kuneytra’daki lokal muhalifler de vilayet merkezinin denetimini sağlamıştı.

Başkente açılan Humus vilayetinde de rejim zıddı güçler, 7 Aralık’ta kent merkezine hakim olmuştu.

Şam’ın güneybatısında Esed rejimi güçlerine karşı ilerleyen kümeler 7 Aralık’ta başkentin güney banliyölerine girmişti. Rejim güçleri de Şam’da Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve milletlerarası havalimanından çekilmişti.

Rejim tersi silahlı kümelerin başşehre hakim olmaya başlamasıyla Esed rejimi 8 Aralık sabahı kısa müddette başşehrin tüm denetimini kaybetmişti.

Suriye Ulusal Ordusu’nun Halep kırsalında 1 Aralık’ta terör örgütü PKK/ YPG’ye karşı başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu’nda ise Tel Rıfat ilçe merkezi, terörden kurtarılmıştı.