Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili olarak seçilen Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesi üzerine Can Atalay, CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve öteki milletvekilleri tarafından Anayasa Mahkemesine yapılan müracaat kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.
Başvuru dilekçeleri ve ekleri ile Raportör Burak Fırat tarafından hazırlanan raporlar Anayasa Mahkemesi tarafından incelendi. Mahkeme tarafından Anayasa’nın 84’üncü unsurunun ikinci fıkrası yeterince katılaşmış bir mahkumiyet bulunmadan milletvekilliğinin düşürülmesinin mümkün olamayacağı ve TBMM Genel Şurasına bildirimde bulunulmasının tüzel sonuç doğurmayacağı tabir edildi.
Kararda TBMM Genel Heyetinin 30.01.2024 tarihli 54’üncü birleşiminde Genel Konseyin bilgisine okunmak suretiyle sunulan yazıda yer verilen İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesinin 27.12.2023 tarihli ek kararının bir mahkumiyet kararı değil, Anayasa Mahkemesinin 21.12.2023 tarihli bireysek müracaat kararının, daire tarafından kıymetlendirilmesi için evrakın anılan daireye gönderilmesine ait karar olduğu belirtildi.
Ayrıca kararda Anayasa Mahkemesinin ihlal kararları sonrasında ihlale yol açan kararın ortadan kaldırılmasının anayasal mecburilik olduğu vurgulanarak, “Anayasa Mahkemesince Anayasa’yı ihlal ettiği tespit edilen yargısal kararı mahkemeler dahil hiçbir kamu otoritesi temel alamaz ve Anayasa’ya tersliği sabit olan karara hukuken geçerlilik tanınamaz. Anayasa Mahkemesinin ihlal kararları yol gösterici yahut tavsiye mahiyetinde kararlar olmayıp bağlayıcı ve gereğinin yapılması konusunda ilgili otoritelere takdir alanı bırakmayan kararlardır. Bu kapsamda Anayasa Mahkemesinin ihlalin kaynağı olarak tespit ettiği evvelki kararın kaldırılması konusunda derece mahkemelerinin rastgele bir takdir yetkisi bulunmamaktadır. Yalnızca mahkemeler değil ihlal sonucunun oluşmasına yol açan yahut ihlalin giderilmesi sürecinde aktif pozisyonda bulunan başka kamu otoriteleri de ihlal kararının gereğini yerine getirmek, ihlali gidermek ve ihlalin sürmesini önlemekle yükümlüdür” tabirlerine yer verildi. Kelam konusu kararın yasama organı tarafından bağlayıcı nitelikte olduğuna dikkati çekildi ve kararın bir örneğinin TBMM’ye gönderilmesine hükmedildi.
Kararın kararında ise, “TBMM Genel Kurulu’nun 31.07.2024 tarihli 54’üncü birleşiminde Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi’nin 03.01.2024 tarihli ve E.2023/12611, Değişik İş. 2024/1 sayılı kararının ekte gönderildiğine dair anılan Daire Başkanlığı yazısının okunması suretiyle Hatay Milletvekili Şerafettin Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşmesinin yok hükmünde olduğunun tespitine ve Anayasa’nın 85. hususu uyarınca iptaline karar verilmesi talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, Kadir Özkaya, İrfan Fidan, Saygıdeğer İnce ve Yılmaz Akçil’in karşı oyları ve oy çokluğuyla 22/2/2024 tarihinde karar verildi.” tabirleri kullanıldı.
