Avrupa’da zorunlu askerliğin ayak sesleri!

Rusya- Ukrayna savaşının başlamasıyla birlikte Avrupa’da güvenlik endişeleri artarken, zorunlu askerlik uygulamaları yeniden tartışılmaya başlandı. ABD’nin Donald Trump periyodundaki Ukrayna’ya koşulsuz destek politikalarından vazgeçmesi, Avrupa’daki pek çok ülkenin bu bahiste adımlar atmasına yol açtı.

Rusya ile hududu olan ve halihazırda mecburî askerlik uygulamayan tek Avrupa ülkesi Polonya, erkekler için askerlik eğitimini zarurî hale getirecek bir taslak üzerinde çalıştığını açıkladı. Polonya Başbakanı Donald Tusk, ülkesinin ordusunu güçlendirmeyi hedefleyen bu adımın, bölgedeki güvenlik dinamiklerini değiştireceğini belirtti.

Rusya’ya coğrafi olarak yakın olan diğer Avrupa ülkeleri de benzer adımlar atmayı düşünüyor. Letonya, 2006 yılında zorunlu askerliği sona erdirmişken, 2023 yılı itibarıyla erkekler için 11 aylık zorunlu askerlik uygulamasına geri döndü. Letonya Başbakanı Edgars Rinkevics, birçok Avrupa ülkesinin benzer bir karar alması gerektiğini vurguladı.

Litvanya ve İsveç de son yıllarda zorunlu askerlik uygulamasını yeniden hayata geçiren ülkeler arasında. Polonya’nın da bu planı uygulamaya koyması durumunda, Rusya’nın tüm Avrupalı komşuları zorunlu askerliğe geçmiş olacak.

KADINLAR İÇİN ZORUNLU ASKERLİK GÜNDEMDE

Danimarka ve Letonya, yakın gelecekte kadınlar için de zorunlu askerlik uygulamasına geçmeyi planlıyor. Danimarka’da 2026, Letonya’da ise 2028’den itibaren bayanlar da askere gitmek zorunda kalacak.

AVRUPALILAR SICAK BAKMIYOR

Ancak Avrupa’da zorunlu askerlik uygulamasına pek sıcak bakılmıyor. Yapılan bir araştırmaya göre, Avrupa Birliği vatandaşlarının yalnızca %32’si, ülkelerinin işgali durumunda savaşmaya istekli olduklarını belirtiyor. Bilhassa İtalya, Avusturya ve Almanya’da vatandaşlar, ülkeleri işgal edilse bile savaşmaya en isteksiz olan kümeler ortasında yer alıyor.

VİCDANİ RET HAKKI VE İSTİSNALAR

Zorunlu askerlik uygulamasının olduğu Avrupa ülkelerinde, dini, siyasi yahut vicdani nedenlerle askerlik yapmaktan kaçınanlara “vicdani ret” hakkı tanınıyor. Fakat, bu hususta istisna olan iki ülke bulunuyor: Türkiye ve Azerbaycan. Bu iki ülkede vicdani ret hakkı mevcut değil.