Eğer Güneş’i ve Ay’ı saymazsak, eski beşerler gökyüzündeki yıldızların önünde hareket eden yalnızca beş gezegenden haberdardı. Kopernik, Dünya’nın aslında bunlardan biri olduğunu, tek farkının bizim buradaki varlığımız olduğunu söylüyordu. Kuyruklu yıldızları saymazsak, üzerimizde hareket eden cisimler hakkındaki bu varsayım uzun yıllar boyunca devam etti.
1781’de William Herschell, gökbilimcileri şaşırtarak Uranüs’ü keşfetti. Bu keşfin akabinde göremediğimiz daha pek çok gezegen olma ihtimali süratli bir halde araştırmacıların gündemine girdi. Teleskobu olan herkes Hershell’in müsaadeden gitmek ve yeni gezegenler bulmak istiyordu. Araştırma ve incelemelerin artmasıyla birlikte Neptün üzere pek çok gerçek keşfe ek olarak, kimileri aslında hiç olmayan yahut varlıkları hiçbir vakit kanıtlanamayan gezegenleri görmeye yahut yanılgılı çıkarımlar yapmaya da devam ettik.
Peki bu gezegenler hangileriydi? Gelin birlikte göz atalım…
İçindekiler
- Vulkan
- Nibiru
- Antichthon (Karşı Dünya)
- Phaëton
- Gezegen X
Vulkan
Uranüs’ün bilakis Neptün baht yapıtı bulunmadı. Bunun yerine gökbilimciler Herschell’in keşfinin kendisinden beklenen yörüngeye uymadığını fark ettiler. Bunun yerine Jüpiter, Satürn ve Güneş’in dışında bir çekim kuvvetinden daha etkileniyormuş üzere hareket ediyordu. Bu objenin olması gereken pozisyonu hesaplayarak Neptün’ün izini sürmeye yardımcı olan matematikçi Urbain Le Verrier, yörünge varsayımlarına karşı çıkıyor üzere gözüken Merkür’ü de inceledi.
Le Verrier, Merkür’ün hareketindeki farklılığın Güneş’e daha da yakın bir gezegenle açıklanabileceğini, bu türlü bir objenin doğal olarak görülmesinin çok sıkıntı olacağını, bizim bakış açımızdan büsbütün karanlık bir gökyüzünde muhtemelen asla görünemeyeceğini düşündü ve kimse tarafından bulunamamasının sebebinin bu olduğunu önerdi. 1859’da Edmond Lescarbault, Venüs ve Merkür üzere Güneş’in önünden geçen bir obje gördüğünü tez etmişti ve Le Verrier, bunun iddiasını doğruladığını beyan ederek gezegene “Vulkan” ismini verdi.
Ancak daha sonraki araştırmalar, çok sayıda geçiş rapor edilmesine karşın bu gizemli objeyi bulamadı ve Einstein, Genel Görelilik tarafından kestirim edilen uzayın bükülmesinin de tıpkı tesire sahip olabileceğinden ötürü böyle bir cismin varlığının zarurî olmadığını gösterdi.
Yine de Vulkan, en azından Star Trek’te Spock’ın ana gezegeni olarak isimlendirilerek bir nevi ölümsüzlük kazandı. Ayrıyeten, yörüngesi büsbütün Merkür’ün yörüngesinin içinde olan asteroitler de keşfedilmeleri durumunda Uluslararası Astronomi Birliği tarafından Vulkanoidler kategorisi altında isimlendiriliyor.
Nibiru
Vulkan’ın varlığı zayıf bir iddiası temel alsa da, Nibiru ile karşılaştırıldığında çok daha sağlam gözüküyor. Birinci olarak 1976 yılında Zecharia Sitchin tarafından erken uygarlıkların piramit inşa etmek üzere 20. yüzyıl ortası tarihçileri tarafından açıklanamayan her şeyi yapmasına yardım eden antik astronotların konutu olarak öne sürülen Nibiru, hem gökbilimciler hem de tarihçiler tarafından çok süratli bir formda çürütüldü.
Zamanının birçoklarını Neptün’ün çok ötesinde yörüngede geçirdiği öne sürülen Nibiru fikri, yaklaşık 15 yıl evvel, Maya takviminin yanlış okunmasına dayanarak dünyanın 2012’de sona ereceği fikirleriyle ilişkili bir formda kısa bir tekrar canlanma yaşadı. Lakin o sırada Nibiru akımına katılanlardan kimileri, gezgenin yerini değiştirerek Dünya ile Güneş ortasında, hatta muhtemelen Merkür’ün yörüngesinin içinde olduğunu argüman ettikleri sahte bir fotoğraf da yayınladılar.
Nibiru’nun varlığına dair hiçbir vakit en ufak bir delil bulunmuyordu lakin onunla ilgili kitapların satışı Sitchin’i zenginleştirdi.
Antichthon (Karşı Dünya)
Güneş Sistemi’nde gözlemlenmesi Güneş’e yakın bölgeden bile daha güç olan ve tutulmalar sırasında en azından bir anlığına görebildiğimiz bir nokta bulunuyor. Bu nokta, Dünya’ya nazaran Güneş’in tam olarak ters tarafı. Uzay vazifeleri geliştirilinceye kadar, Dünya ile tam zıt yörüngede tıpkı süratte dönen bir gezegen bulunsaydı tarafımızdan asla bilinemeyebilirdi.
Niburu senaryosunda olduğu üzere bu türlü bir gezegenin varlığına inanmak için de, emsal yörüngeyi paylaşan kimi asteroitler dışında hiçbir neden bulunmuyor. Yeniden de bu fikir, 2.500 yıl evvel, Dünya’nın, Güneş’in ve Antichthon isimli bir gezegenin, bir halde kimsenin fark edemediği bir “merkezi ateş” etrafında döndüğü epeyce tuhaf bir astronomik modelin modülü olarak öne sürülmüştü.
Bu fikir, Kopernik’ten sonra uçan daireler için uzak uzaklıklarda olmayan bir kaynak arayan UFO meraklıları tarafından tekrar canlandırıldı. Kimi bilim kurgu müellifleri bu fikri öykülerinde kullanarak daha da yayılmasını sağladılar. Pek çok uzay sondası, var olsaydı Antichthon’u görebilecekleri pozisyonları ziyaret etti lakin bu türlü bir gezegen asla bulunamadı.
Phaëton
Başka bir “hayalet gezegen” olan Phaëton ise biraz daha sağlam bir tabana dayanıyor. Gökbilimciler uzun vakittir gezegenlerin yörüngelerinde, Mars ve Jüpiter ortasındaki boşluk dışında her biri ortasındaki uzaklığın yaklaşık iki katına çıktığı bir nizam fark etmişlerdi. Bu, sonunda Bode Yasasında isimlendirildi.
Kendilerine Celestial Police ismini veren bir küme, yörünge yarıçapı Dünya’nın yaklaşık 2,8 katı olan, kayıp olması beklenen bir gezegen bularak boşluğu doldurmaya çalıştı. Bu çalışma, neredeyse kusursuz bir pozisyona sahip olmasına karşın hayal kırıklığı yaratacak kadar küçük olan cüce gezegen Ceres’in keşfiyle sonuçlandı. Bunu, birçoğunun yörüngeleri Ceres’e hayli benzeyen lakin daha da küçük olan çok sayıda öbür asteroit takip etti.
Bu, bir vakitler bu yörüngede süreksiz olarak Phaëton olarak isimlendirilen ve şanssız bir bahtla karşılaşan bir gezegenin olduğu fikrine yol açtı. Elbette bu fikri destekleyen bir ispat bulunmuyordu (uzayda bol miktarda asteroit ve cüce gezegen olması dışında) fakat tekrar de fikir kimileri tarafından hayli tutuldu ve bir sefer daha bilim kurgu muharrirlerinin yapıtlarına kaynak oldu.
Artık, Jüpiter’in yerçekiminin, ana asteroit jenerasyonunun bulunduğu yerde bir gezegenin oluşmasını engellediğini ve bu nedenle Ceres, Vesta ve başkalarının hiçbir vakit ortak bir gezegenin kesimi olmadıklarını biliyoruz. Hatta şaşırtan bir biçimde, bu asteroit jenerasyonunda sahiden çok sayıda asteroit olmasına karşın, hepsi bir ortaya gelmeyi başarsalar bile, mevcut tarifleri kullanarak bir gezegen olarak sayılacak boyuta ulaşamıyorlar.
Gezegen X
Neptün’ün ötesinde bir gezegen olduğu önerisi bir asırdan uzun bir müddettir öneriliyor ve bu teklif, başlangıçta Neptün’ün yörüngesinin beklenmedik özellikleri, akabinde kuyruklu yıldızların ve asteroitlerin yörüngelerindeki desenler sebebiyle ortaya çıktı. Başlangıçta gökbilimcilerin aradıkları cismin Plüton olduğu düşünülüyordu lakin çok geçmeden bu cismin boyutunun çok küçük olduğu anlaşıldı.
Önerilen gezegenlerin boyutları ve yörüngeleri, Dünya ile birebir kütleye sahip objelerden Güneş’ten çok daha uzaktaki dev dünyalara kadar pek çok farklı formda ortaya çıktı. Nemesis ismi verilen bir versiyonun 26 milyon yıllık bir yörüngeye sahip olduğu öne sürüldü. Bu fikirlerden en az birinin gerçek olma ihtimali epey yüksek, lakin hepsinin tıpkı anda gerçek olması pek mümkün değil, bu yüzden bu tekliflerin ortasında muhtemelen birçok hayalet gezegen olduğu söylenebilir.
