UNESCO Dünya Miras Listesi’ndeki Ani Ören Yeri’nde, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Kafkas Üniversitesi (KAÜ) işbirliğinde, tarihi eser ve kalıntıların gün yüzüne çıkartılması emeliyle arkeolojik hafriyat ve muhafaza çalışmaları devam ediyor. Kafkas Üniversitesi öğretim üyelerinden sanat tarihçisi Doç. Dr. Muhammet Arslan başkanlığında devam eden çalışmaların 2024 yılı dönemine, 8 üniversiteden yaklaşık 35 kişi katılıyor. Takım, sanat tarihçileri, arkeologlar, mimarlar, lisans, yüksek lisans ve doktora seviyesindeki öğrenciler ile restoratörlerden oluşuyor.
Ekip, hafriyat çalışmalarında, Bakanlığın Geleceğe Miras Projesi’nin önemli noktalarından biri olan Anadolu’daki birinci Türk-İslam kenti Ani’deki hafriyatlarda, Büyük Selçuklu devrine tarihlenen erzak deposu ortaya çıkarıldı.
Depoda, yaklaşık 1,5 metre yüksekliğe sahip konik kürevi formunda sekiz küp bulundu. Odadan çıkarılan ve üzerinde Orta Çağ mitolojisinde cenneti sembolize eden tavus kuşu motifi bulunan kase parçası dikkati çekti.
Kazı lideri Doç. Dr. Muhammet Arslan, gazetecilere, Selçuklu Çarşısı, Selçuklu Konutları, Batı Aşot Surları ve Aşot Surları Doğu Burcu’ndaki Selçuklu kümbet kalıntılarında çalışmaların büyük heyecanla devam ettiğini söyledi.
Çalışmaların disiplinli ve titizlikle yürütüldüğünü belirten Arslan, şunları kaydetti:
“Bagratlı Hanedanlığı vaktinde inşa edilen ve Ani’nin ilk dış surları olan Aşot surlarının kuzeyine Selçuklular zamanında eklenen mekanların kazısı ise Selçuklulara ait bir erzak deposunun gün yüzüne çıkarılmasını sağladı. Kuzey-güney doğrultusunda taş deponun içindeki pişmiş topraktan yapılmış seramik küpler ise oldukça ilginç.
Depoda Büyük Selçuklular devrine ait sekiz ‘pitos’ adı verilen küp bulduk. Burada ayrıca tavus kuşu figürlü bir kase parçası da gün yüzüne çıkarıldı. Tavus kuşunun Orta Çağ İslam ikonografisinde ‘cennet kuşu’ olarak nitelendirildiği ve bunun cenneti sembolize eden bir figür olduğu biliniyor.”
