Anayasa Mahkemesi (AYM), bir iş yerinde meydana gelen vefat olayı sonrası hazırlanan müfettiş raporuna itiraz eden emekçinin, dilekçesinde kullandığı sözler nedeniyle iş akdinin feshedilmesini tabir özgürlüğünün ihlali saydı.
Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yer alan karara göre, Lüleburgaz’daki bir iş yerinde meydana gelen ölümlü kazanın akabinde olaya ait müfettiş raporu hazırlandı. Raporda öteki bir personelle mevt olayından sorumlu tutulan personellerden biri, rapor hazırlanırken kendisinin bilgisine başvurulmadığını belirterek, rapora karşı itiraz dilekçesi yazdı.
İtiraz dilekçesinde “yandaşlık, aklayıcı, tetikçi, ciddiyetsiz, yalancı, iftiracı” sözlerini kullanan emekçinin iş akdi, “ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık” gerekçesiyle feshedildi. Emekçi, bunun üzerine haksız fesih yapıldığı savıyla işe iade davası açtı.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesi ise patron ile inanç alakasının zedelendiği gerekçesiyle emekçinin iş akdinin feshini haklı buldu.
Açtığı dava reddedilen personel, hak ihlali teziyle AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, işçinin dilekçede kullanılan ifadeler gerekçe gösterilerek iş akdinin feshedilmesi nedeniyle Anayasa’nın 26. unsurunda garanti altına alınan söz özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
KARARIN GEREKÇESİNDEN
AYM’nin kararında, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. unsurunda, iş mukavelesinin patron tarafından sona erdirilmesinde geçerli bir sebep bildirme zorunluluğunun bulunduğu belirtildi.
Kararda, “Bir davranış ancak iş yerinde olumsuzluklara yol açması halinde fesih geçerli sebep sayılabilir. İşçinin davranışlarının iş yerindeki üretim ve iş ilişkisi sürecine olumsuz bir etkisi yoksa bu davranışların iş sözleşmesinin feshinde geçerli sebep olarak gösterilmesi mümkün değildir.” tabirleri yer aldı.
Başvurucunun, ölümlü bir iş kazası sonucu kendi bilgisine başvurulmadan hazırlanan raporda iş kazasından sorumlu tutulması üzerine bir itiraz dilekçesi yazdığı, raporda yer alan tespitlere sırasıyla yanıt verdiği, patronu sorumluluktan kurtarmak için müfettişin taraflı rapor hazırladığını savunduğu aktarıldı.
AYM’nin kararında, olaydan kendisinin sorumlu tutulması nedeniyle tenkitlerde bulunduğu belirtilen personelin dilekçesinde kullandığı sözlerin hangi suretle “iş sözleşmesi ile güdülen amacı tehlikeye sokacak” nitelikte olduğunun yargı makamlarınca ortaya konulmadığı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesince ihtimamlı bir yargılama yapılmadığı kaydedildi.
