ABD’de Maine’den Texas’a kadar 36 limanda başlayan liman işçileri grevi, ülkenin tedarik zincirini ve ekonomisini felce uğratma riski taşıyor. Grevde, Uluslararası Liman İşçileri Birliği’ne (ILA) bağlı yaklaşık 45 bin liman emekçisi, yüzde 77 oranında fiyat artışı talep ediyor. Grevin ABD iktisadına her gün milyarlarca dolarlı ziyana ve tüketici fiyatlarında artışa neden olacağı kestirim ediliyor.
EN ÇOK ETKİLENECEK ESER MUZ
Uzmanlar, grevin tesirlerinin birinci olarak bozulabilir besin hususlarında hissedileceğini belirtiyor. Pazartesi gece yarısı itibariyle başlayan grevde, muz, avokado, ananas ve meyve suları üzere eserler öncelikli olarak etkilenecek. Bilhassa muz, grevden en çok etkilenecek eser olarak gösteriliyor. Amerikan Çiftlik Ofisi Federasyonu’na göre, grevden etkilenen limanlar ABD’nin yıllık muz gereksiniminin yüzde 75’ini karşılıyor ve bu da yılda 3.8 milyon metrik ton muz anlamına geliyor.
Michigan Eyalet Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi Profesörü Jason Miller, sadece muz değil, hurma, incir, ananas ve avokado gibi meyvelerin de yüksek risk altında olduğunu söyledi. Miller’a nazaran, bu bozulabilir besinler kısa müddette tedarik zincirinde aksamalara yol açacak ve tüketici fiyatlarını artıracak. Ayrıyeten alkollü içkiler üzere eserler de raflarda yerini almakta zorlanabilir.
NOEL DÖNEMİNDE KASVET YAŞANABİLİR
Grev birkaç hafta daha devam ederse, ABD’nin en yoğun alışveriş dönemi olan kış tatili sezonunda birçok ürün tedarik sıkıntısına girebilir. Oyuncaklar, yapay Noel ağaçları, araba parçaları, kahve, meyve ve elektronik ürünler gibi çok çeşitli malların teslimatında gecikmeler yaşanabilir. Özellikle Playmobil ve Lego gibi Avrupalı oyuncak üreticileri, ABD’nin Doğu Yakası limanlarına bağımlı oldukları için büyük bir darbe alacak. Öbür taraftan, Batı Yakası limanlarını kullanan Jakks ve Funko üzere rakipler daha az etkilenebilir.
Tedarik zinciri aksaklıkları, sırf perakendecileri değil, araba modülleri tedarikçilerini de sıkıntı durumda bırakacak. Perakendeciler ve ithalatçılar, en kıymetli satış periyotları olan tatil dönemi öncesinde eser stoklarını teminat altına almak için Batı Yakası limanlarına ve hava nakliyatına yönelmeye çalışıyor, lakin bu alternatifler hem yüksek maliyetli hem de hudutlu bir tahlil sunuyor.
GÜNDE 4,5 MİLYAR DOLARLIK ZARAR
JP Morgan’ın analizine göre, Doğu ve Körfez kıyısındaki limanların kapanması ABD ekonomisine günlük 3,8 ila 4,5 milyar dolar arasında zarar verebilir. Grevden kaynaklanan bu kayıpların bir kısmı normale döndükten sonra telafi edilebilecek olsa da, kısa vadede ABD ekonomisinde önemli bir darbe yaşanabilir.
ABD Başkanı Joe Biden’ın, grevi durdurmak için Taft-Hartley Yasası’nı kullanarak 80 günlük bir bekleme süresi talep etmesi bekleniyordu ancak Biden, hafta sonu yaptığı açıklamada greve müdahale etmeyeceğini net bir şekilde belirtti. Beyaz Saray, yönetim yetkililerinin 24 saat boyunca müzakereleri hızlandırmak için çalıştığını ve Biden ile Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in tedarik zincirinin tesirlerini yakından izlediğini duyurdu. Ayrıyeten, olası aksaklıklara karşı hazırlık yapmak için bir vazife gücü oluşturuldu.
ÜCRET VE OTOMASYON AYKIRISI TALEPLER GERGİNLİĞİ ARTIRIYOR
Grevin ana sebeplerinden biri, personellerin fiyat artışı talepleri. ILA, üyeleri için 6 yıl içinde yüzde 77 oranında bir maaş artışı talep ediyor. Bu artış gerçekleşirse, tipik bir sendika üyesinin maaşı 81 bin 120 dolardan 143 bin 520 dolara yükselecek. Lakin sendika, yalnızca fiyat talepleriyle hudutlu kalmayıp, limanlarda vinçlerin, kapıların ve konteyner taşıyan kamyonların otomasyonunun büsbütün yasaklanmasını da istiyor.
Limanları temsil eden Uluslararası Nakliyeciler Birliği ve Birleşik Devletler Denizcilik İttifakı ortasındaki müzakereler, haziran ayından bu yana askıya alınmış durumda. Taraflar ortasında rastgele bir yeni görüşme planlanmıyor, bu da grevin uzun sürebileceği ihtimalini güçlendiriyor. ILA’nın grevi, 1977’den bu yana sendikanın düzenlediği birinci büyük grev olacak.
HANGİ LİMANLAR ETKİLENECEK?
Etkilenecek limanlar ortasında Boston, New York, New Jersey, Norfolk, Wilmington, Charleston, Savannah, Tampa, Mobile ve Houston üzere değerli ticaret merkezleri bulunuyor. Bu limanlar, ABD’nin toplam konteyner taşımacılığının yaklaşık yarısını gerçekleştiriyor. Ayrıca, bazı limanlar belirli sektörlerin mallarını elleçlemek konusunda uzmanlaşmış durumda, bu da belirli sektörlerin daha fazla etkilenebileceği anlamına geliyor.
ABD’nin en büyük perakendecileri Walmart ve Costco, beklenen bir grevden etkilenmemek için erkenden eser stoklarını artırarak tedarik zincirlerini güçlendirmeye çalıştı. Lakin bu tedbirler bile hudutlu kalabilir. Perakende uzmanları, grevin bilhassa yılın en ağır alışveriş dönemi olan kış tatillerine denk gelmesinin, hem fiyat artışlarına hem de rafların boş kalmasına neden olacağını belirtiyor.
Grev ve liman kapanmalarının tesirleri, ABD’deki tüketicileri uzun müddet etkilemeye devam edebilir. Grev sürecinin uzaması durumunda, tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar ABD genelinde çok daha geniş kapsamlı ekonomik sıkıntılara yol açabilir.
