AB tarihinde bir ilk: Macaristan’a boykot kararı

Avrupa Birliği (AB) Kurulu, tarihinde birinci kere bir üye ülkeye karşı boykot kararı aldı.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, komite üyelerinin artık, 1 Temmuz’da birliğin devir başkanlığını devralan Macaristan’daki toplantılara katılmayacaklarını açıkladı.

Brüksel’deki kaynaklara nazaran bu karar, AB Dönem Başkanı Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın kendi kendine ilan ettiği “barış misyonu” kapsamında Moskova ve Pekin’e yaptığı ziyaretlere duyulan reaksiyon nedeniyle alındı.

Brüksel idaresiyle, Rusya ile ilgiler ve Ukrayna’ya takviye başta olmak üzere birçok mevzuda görüş ayrlığı içinde olan Macaristan, AB Devir Başkanlığı’nın ikinci haftasında birlik idaresiyle karşı karşıya geldi.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 1 Ocak 2025 tarihine kadar periyot başkanlığını yürüyecek olan Macaristan’daki toplantılara arttık bakan göndermeyeceklerini duyurdu.

BBC Türkçe’de yer alan habere göre, AB yönetimi, Macaristan’daki toplantılarda sadece bürokratlar tarafından temsil edilecek.

Von der Leyen’in açıklamasına göre, boykot kararı çerçevesinde AB Komisyonu’nun Budapeşte’ye olağan çalışma ziyareti de iptal edildi. Tüm komite üyeleri, klâsik olarak, devir başkanlığını devralan her ülkeye resmi blr ziyaret gerçekleştiriyordu.

Avrupa Parlamentosu da yeni AB Dönem Başkanı Orban’ın genel kurula yönelik olağan konuşmasını iptal etti.

Bu, AB tarihinde bir birinci. Daha önce hiçbir dönem başkanı ülkeye karşı böyle bir yaptırım uygulanmamıştı.

Ursula von der Leyen, bu kararın “son gelişmeler ışığında” alındığını bildirdi. Brüksel’deki diplomatik kaynaklara göre bunun anlamı, Macaristan Başbakanı Orban’ın AB Dönem Başkanı olduktan sonra kendi kendine ilan ettiği “Barış misyonuna” yönelik açık bir reaksiyon.

Orban, AB Periyot Başkanlığı’nı devraldıktan sonra Ukrayna’ya sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi.

Macaristan Başbakanı’nın bir sonraki durağı, AB’nin yaptırım uyguladığı Rusya oldu.

Orban’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Moskova’da yaptığı görüşme, Ukrayna’nın işgalinden bu yana Moskova ile bağları askıya alan AB ülkeleri ve Brüksel idaresinde reaksiyonlara yol açtı.

Orbán, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’n ardından, Çin Cumhurbaşkanı Şi Cinping’i ve ABD lider adayı Donald Trump’ı da ziyaret etti

Orbán, bu ziyaretleri “AB Dönem Başkanı sıfatıyla değil, Macaristan Başbakanı olarak gerçekleştirdiğini” söylese de, birçok üye ülkenin tepkisini yumuşatmadı.

Birlik üyesi Estonya, Letonya ve Litvanya, Polonya, İsveç ve Finlandiya bu ziyareti protesto etmek amacıyla; Macaristan’ın düzenlediği gayri resmi toplantılara bakanları değil, yalnızca bürokratları gönderme kararı almıştı.

Bazı AB üyesi ülkelere nazaran, Orban, birlik ismine haraket ediyor izlenimi vererek, periyot başkanlığı misyonunu berbata kullanıyor.

Her 6 ayda bir dönüşümlü olarak vazife yapan AB Dönem Başkanı ülkelerin, birlik adına dış siyaset konusunda görüş belirtme yetkisi yok.

Başta AB Dış Siyaset Yüksek Temsilcisi Josep Borrell olmak üzere, birçok Avrupalı yönetici, Orban’ın Putin’le ilk görüşmesini, AB politikaları açısından “kabul edilemez” olarak değerlendiriyor.

AB Komisyonu’nun aldığı boykot kararı, önümüzdeki 6 ay içinde, Avrupa’nın yasama tekliflerine ait karar alma sürecini zorlaştıracağı manasına geliyor.

AB’deki karar sürecinde tesirli olan kurul ve Avrupa Parlamentosu’nun Budapeşte’ye yapacağı klâsik ziyareti ertelemesi, yeni yasama yılındaki tekliflerin de sekteye uğramasına neden olacak.

Donald Trump’ın ABD seçimlerinde kullandığı sloganı AB’ye uyarlayan Orban, “Make Europa Great Again” telaffuzuyla AB’nin yeni periyottaki gündemini belirlemeyi amaçlıyordu.

Ancak komitenin aldığı boykot kararının, Macaristan’a çok fazla haraket alanı tanımayacağı belirtiliyor.

Macaristan’ın devir başkanlığından rahatsız olan AB idaresi, Ukrayna ve Moldova ile tam üyelik müzakereleri, Rusya ve Belarus’a yeni yaptırımlar ve Ukrayna’ya mali takviye hususlarını süratli bir formda Belçika’nın devir başkanlığında hayata geçirmişti.

Brüksel’deki AB kaynaklarına göre, Avrupa Parlamentosu seçimleri sonrası yeni oluşacak AB idaresi ve hazırlıkları nedeniyle 6 aylık müddette AB’nin işleyişini etkileyecek yeni düzenlemeler gündeme gelmeyecek.

Bu nedenle de Orban idaresinin AB’nin işleyişi konusunda çok fazla bir olumsuz tesirinin olmayacağı belirtiliyor.

Macaristan’a yönelik boykot kararını açıklayan Ursula von der Leyen’in ikinci dönem AB Komisyonu Başkanı olması için Perşembe günü Avrupa Parlamentosu’nda oylama yapılacak.

AB kaynaklarına nazaran, von der Leyen, bu kararla, Avrupa Parlementosu’nda üçüncü en büyük küme olan Orban’ın kurduğu çok sağcı kümeye karşı, öteki partilerin takviyesini de almayı hedefliyor.