AB, Suriye Konferansı’nda Yeni Dönemi Tartışacak

Suriye’nin geleceğinde belirgin bir rol üstlenmek isteyen Avrupa Birliği (AB), bugün “yeni Suriye” konusunda ilk sınavına çıkıyor. Brüksel’de yıllık olarak yapılan Suriye konferanslarının dokuzuncusu bugün düzenleniyor.

“Suriye’nin yanında durmak: Başarılı bir geçiş için ihtiyaçları karşılamak” bahisli konferans evvelki sekiz konferanstan epeyce farklı olacak.

Bunun birden fazla nedeni var.

Her şeyden evvel AB’nin Suriye’ye yaptırım uygulamasına neden olan Esad rejimi artık yok.

Konferans, Esad devrildikten sonra birinci defa yapılıyor olması açısından ehemmiyet taşıyor.

Bundan evvelki konferanslar yalnızca ülke içindeki ve bölge ülkelerdeki Suriyelilere yardım maksatlıydı. Bu seferki konferans yalnızca Suriyelilere değil Suriye’ye de yardım amacı taşıyor.

AB, daha önce düzenlediği sekiz konferansta Şam’a iştirak daveti göndermedi. Dokuzuncu konferansta ise Suriye resmen temsil edilecek.

Toplantıya Suriye adına Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani’nin katılması öngörülüyor.

Bu katılım, Suriye’deki yeni idarenin memleketler arası meşruiyetinin pekiştirilmesi açısından kıymetli bir adım olarak görülüyor.

Toplantının bir öteki kıymetli boyutu ise Suriye’nin savaş sonrası döneme girdiğinin ilk önemli işaretlerinden biri olacak olması.

Kallas: ‘Hiçbir uğraştan kaçınmamalıyız’

Konferans Suriye’de yeni periyoda dair kırılganlıkların sürdüğü bir devirde yapılıyor.

ülkedeki son gelişmeler, geçiş sürecinin birinci adımları, ekonomik ve toplumsal alanda düzgünleşme için gereksinimler, insani yardım ve memleketler arası toplumun takviyesi odaklanılacak ana mevzular ortasında.

Bugünkü toplantıya başkanlık edecek olan AB Dışişleri ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Suriye halkının yanında olmayı sürdürdüklerini söyledi.

Bu yılki Suriye Konferansı’nın büyük bir sorumluluk anı olacağının altını çizen Kallas, “Tüm Suriyelilere ülkelerini kendi özlemleri doğrultusunda yeniden inşa etme şansı verecek kapsayıcı bir geçiş sürecine yardımcı olmak için hiçbir çabadan kaçınmamalıyız” dedi.

Katılımcılar sadece AB ülkeleri değil.

ABD, Birleşmiş Milletler ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bölge ülkeleri de toplantıda temsil edilecek.

Toplantıya kırktan fazla ülke ve uluslrarası kurumun katılması bekleniyor.

Türkiye yaptırımların kaldırılmasını istiyor

Toplantıda Türkiye’yi Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz temsil edecek.

Türkiye’nin iletilerini üç ana başlıkta toplaması bekleniyor.

Suriye’nin ekonomik güvenliğini ülkenin istikrar ve güvenliği açısından temel unsurlardan biri olarak gören Türkiye, AB’nin Başar Esad devrinde devreye soktuğu yaptırımları kaldırmasını istiyor.

Ankara’da bunun şarta ve takvime bağlı olmaksızın yapılması gerektiği yönünde bir görüş var.

Türkiye’nin bu görüşünü Brüksel’deki konferansta dile getirmesi bekleniyor.

Suriyelilerin ülkelerine dönüşlerinin teşvik edilmesi amacıyla ülkenin yeniden inşasının gerekliliği ve bu alanda kullanılmak üzere kapsamlı mali desteğe ihtiyaç olduğu da Türkiye’nin öncelikli bildirileri ortasında yer alacak.

Türkiye, konferansta, Suriye’de sürdürülebilir istikrar ve güvenlik sağlanmasına da vurgu yapacak.

Ankara, bunun gerçekleşebilmesi için olmazsa olmaz koşullardan birinin ülkenin terör ögelerinden büsbütün arındırılması olduğunun altını çizecek.

AB tüm yaptırımları çabucak kaldırır mı?

Esad rejiminin çökmesiyle Suriye siyasetini gözden geçiren ve “adıma karşı adım” yaklaşımı benimseyen AB, 14 yıldır uygulanan yaptırımlardan kimilerini gevşetmeye başladı.

Bu doğrultuda adım atılması kararı ocakta AB dışişleri bakanları tarafından alındı. Bu karar, siyasi prensip kararı niteliğindeydi.

Teknik çalışmaların tamamlanmasının akabinde şubat sonunda birinci somut adımlar geldi.

Güç, ulaştırma, finans ve bankacılık bölümlerine odaklanıldı.

AB, Suriye’deki yaptırımlara ilişkin olarak benimsediği yol haritasına uygun olarak adım adım ve şarta bağlı olarak ilerleyecek.

Yeni Suriye yönetimi AB’nin beklentilerini karşılayan olumlu adımlar attığı sürece yaptırımları gevşetme yaklaşımı korunacak.

Suriye, AB beklentilerini görmezden gelir ya da bilakis adımlar atarsa Brüksel’in tutumu da olumsuzlaşacak. Gevşetilen yaptırımların tekrar tam şekilde devreye sokulması gündeme gelecek.

AB, Suriye’ye silah ambargosunu sürdürüyor. Şu basamakta bu alana ait yaptırımlara dokunulması gündemde değil.

Benzer bir durum devrik başkan Esad ve rejiminin yakın etrafındaki isimler için de geçerli. AB bu bağlamda 318 şahsa yaptırım uygulamaya devam ediyor.

Güçlü takviye çıkar mı?

Geçen yılki konferansta 7.5 milyar Euro toplanmıştı.

Ülkede neredeyse tüm parametrelerin değişmiş olmasının da tesiriyle AB’nin bu yılki konferanstan beklentisi geçen yıllara oranla daha yüksek.

AB Komisyonu’nun Akdeniz’den Sorumlu Komiseri Dubravka Suica, “Yardımdan toparlanmaya geçiş sürecinde Suriyelilere destek olma konusunda her zamankinden daha kararlıyız” ifadelerini kullandı.

Suica, bu yılki konferansın uluslararası çabaların harekete geçirilmesi ve Suriyelilerin toparlanarak ülkelerini yeniden inşa etmelerine yardımcı olunması açısından önemli bir rol oynayacağının altını çizdi.

AB yetkilileri her fırsatta Suriye’de Esad rejiminin devrilmesiyle ülkedeki vahim insani krizin ortadan kalkmadığı görüşünü lisana getiriyor.

AB Komisyonu’nun Eşitlik, Hazırlık ve Kriz İdaresinden Sorumlu Üyesi Hadja Lahbib, “Bugün yeniden başlama, toparlanma ve yeniden inşa etme konusunda tarihi bir fırsatımız var” dedi.

AB, 2011’den bu yana Suriye’deki ve bölge ülkelerdeki Suriyelileri desteklemek için 37 milyar euro’dan fazla takviye sağladı.