Yaklaşık 50 yıldır evli olan Hollandalı çift Jan ve Els ölümcül ilaçlarlara hayatlarına son verdiler.
Ötanazi olarakta bilinen ve az çeşitlerinden biri olan ikili ötanazi yaptıran 70 ve 71 yaşındaki çift haziran ayında birlikte hayatlarını sonlandırdılar.
Anaokulunda tanışan evli çiftin bir de çocukları var. Tanıştıkları günden beri bir arada olan Jan ve Els evliliklerinin büyük bir kısmını karavan ya da teknede geçirdiler. 70 yaşındaki Jan, dinmeyen sırt ağrıları çekiyor, 71 yaşındaki karısı Els ise demans hastalığı nedeniyle cümle kurmakta zorulanıyordu.
ÖLME HAKKINI SAVUNAN DERNEĞE KATILDIRLAR
Jan 2003 yılında belinden ameliyat oldu lakin iyileşemedi. Aldığı ağrı kesiciler işe yaramamaya başladı. Els ise bu sırada öğretmenlik yapmakla meşguldü. Orta sıra sohbetleri ortasında ötanazi konusunu açan çift Hollanda’da ölme hakkını savunan NVVE’ye katıldı. Jan aile ortasında daima bu ağrılarla yaşayamayacağını, çok fazla ilaç alınca zombi üzere yaşadığını eşininde hastalığının ilerleme sebebiyle buna birlikte son verleri gerektiğini düşünüyordu.
“ÖTANAZİ SEÇENEĞİNİ KONUŞTULAR”
Babasını alzheimer hastalığında kaybeden Els ise demans semptomları gösterse de doktora gitmek istemiyordu. 2022’de teşhis konulduğunda öfkelenen bayan güzelleşme imkanı olmadığını öğrendiğinde oğulları ile ötanazi seçeneğini konuşmaya başladılar. Online bir kliniğe başvurdular hekimleri, Els’in hâlâ ölmek isteyip istemediği tarafında karar verecek kapasitede olduğunu, fakat demans hastalığının ilerlemesi halinde bunun değişeceğini vurguluyordu.
“ÇOK TUHAF BİR GÜNDÜ”
Ötanazi randevusundan bir gün evvel oğulları ve torunları ile vakit geçiren çiftin oğulları son günü şöyle anlattı; “Sahilde annemle yürüyüşe çıktık. Çocuklar oyun oynadılar, şakalar yapıldı. Çok tuhaf bir gündü. O akşam yemeğinde, son kez bir arada yemek yiyişimizi izlerken gözlerim doldu.”
Randevu günü bir çok yakını Jan ve Els’i yalnız bırakmadı. Saatlarce anılarında bahsettiler her birinin sevdiği müzikleri söylediler. Son yarım saat bizim için çok zordu diye bahseden oğulları “Doktor geldi ve her şey bir anda oldu” dedi. Els van Leeningen ve Jan Faber, tabiplerin verdiği ölümcül ilaçlar sonucu, 3 Haziran 2024 Pazartesi günü bir arada öldüler.
ÖTANAZİNİN YASAL DAYANAĞI
Hollanda’da 2002’de yürürlüğe giren yasa “dayanılmaz ağrılara sahip olan ve iyileşme umudu bulunmayan” bireylere ötanazi uygulamasına müsaade veriyor. Aile doktoru tarafından incelenen talep, daha sonra en az bir tabibin daha katıldığı heyet tarafından karara bağlanıyor.
Değerlendirme sonucunda ötanazi isteği kabul edilen hastanın teneffüsü ilaç yoluyla büsbütün durduruluyor. Hollanda’da araştırma enstitüsü Nivel tarafından 2019’da yapılan bir çalışmada, ülkede aile doktorlarının giderek daha fazla ötanaziye yönlendirdiği tespit edilmişti.
Ülkede 2023’te toplam 9 bin 68 kişi ötanazi ile hayatına son verdi. Bu da toplam ölümlerin yüzde 5’i. Ötanazi ile hayatına son veren binlerce şahıstan 336’sı demans hastasıydı.
