2025 Bütçeleri Kabul Edildi

TBMM Genel Şurasında, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik, İçişleri, Tarım ve Orman bakanlıklarının 2025 yılı bütçeleri kabul edildi.

Genel Heyette, bütçe üzerindeki konuşmaların akabinde soru-cevap kısmına geçildi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2008’deki toplumsal güvenlik ıslahatı öncesinde bayanların doğum borçlanma hakkı bulunmadığını anımsatarak, bayanların doğum sebebiyle çalışma hayatından uzak kaldıkları müddetlerin toplumsal güvenlikleri açısından değerlendirilmeleri gayesiyle 2008 yılında sigorta başlangıcından sonra her bir çocuk için 2 yıla kadar borçlanma hakkı verildiğini söyledi.

Borçlanma hakkının 2014 yılında 3 çocuğa çıkarıldığını ve bayanlar için emeklilikte 6 yıla kadar prim ödeme gün sayısı avantajı sağlandığını söz eden Işıkhan, “Kadınların iş gücüne katılımını, istihdamını artırmaya yönelik teşvik ve desteklerimizi çeşitlendirerek uygulamaya devam edeceğiz.” dedi.

İŞKUR’un kapasitesine yönelik soruya karşılık Bakan Işıkhan, İŞKUR’un 81 vilayette toplamda 160 ünite ve 4 bin 800’ü iş ve meslek danışmanı olmak üzere yaklaşık 10 bin çalışanla hizmet sunduğunu belirtti.

Bizzat kuruma gelerek başvuranların sayısının günlük 8 bin civarında olduğunu lisana getiren Işıkhan, şöyle konuştu:

“Ayrıca 670 binden fazla iş yerini ziyaret ediyoruz. Hasebiyle sahanın da nabzını tutuyoruz. İŞKUR aracılığıyla yıllık ortalama 1,2 milyon kişinin işe yerleşmesine aracılık ediyoruz. İŞKUR hizmetlerinin tamamını dijital ortamlara aktardık ve taşınabilir uygulamamızın erişilebilirliğini artırdık. İŞKUR birebir vakitte birçok memleketler arası kuruluşla üst seviye ilgilere sahiptir. Hala Dünya Bankası, AB, ILO ve Dünya Kamu İstihdam Kurumları Üniteleri ile devam eden projelerimiz bulunmaktadır.”

Bakan Işıkhan, Sağlık Uygulama Tebliği’nde (SUT) 2024 yılında yapılan fiyat güncellemeleriyle ayakta tedavilerde kullanılan tıbbi malzeme fiyatlarına yapılan artışın yaklaşık 1,97 milyar lira, yatarak tedavilerde kullanılan tıbbi malzeme fiyatlarına yapılan artışın yaklaşık 166 milyon lira, tedavi giderlerinde yapılan artışların ise 234 milyar lira olduğunu ifade etti. Işıkhan, “Bu kapsamda vatandaşlarımıza nitelikli sıhhat hizmeti sunabilmek için önemli artışlar yapılmıştır.” dedi.

Kayıt dışı istihdamla mücadelenin, Bakanlığın en temel önceliklerinden birisi olduğunu vurgulayan Işıkhan, bu kapsamda bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları, veri paylaşımı, risk ve sektör odaklı denetimler, AB ile ortak yürütülen projelerle kayıtlı istihdamı destekleyici faaliyetler yürütüldüğünü anlattı.

Işıkhan, “Özellikle son 3 yıl içinde yapılan kontrollerde toplam 417 bin 629 iş yeri ve 3 milyon 329 bin 761 çalışan denetlenmiş olup, 2 bin 655 iş yerinin kayıt dışı faaliyet gösterdiği, 96 bin 134 çalışanın ise kayıt dışı istihdam edildiği tespit edilmiştir. İş yerlerine yaklaşık 4,3 milyar lira prim ve idari para cezası uygulanmıştır.” diye konuştu.

“2024 yılında geri gönderme merkezlerinde 644 kontrol yapılmıştır”

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ise toplantı, gösteri ve yürüyüş taleplerine ilişkin bilgi vererek, “Göreve başladığımız günden bu yana 18 ay bitti. Aktiflik müracaatlarında makamlarca müsaade verilmeyen oran, müracaatın yüzde 2,25’i. Yani yüzde 97,75’ine biz müsaade vermişiz. 2911 sayılı Kanun’u Gazi Meclis’imiz yaptı ve onu uygulamaya çalışıyoruz.” dedi.

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin ardından toplanan yardım miktarına ilişkin de Yerlikaya, “Deprem kampanyası ve faiz getirisiyle bir arada toplam 141 milyar lira toplandı. Bugüne kadar 119,3 milyar harcandı. Şu an için AFAD’ın 3 kamu bankasında bulunan hesabında 21 milyar 540 milyon lira mevcut. Bununla da ilgili yapılan tüm harcamalar her 15 günde bir AFAD’ın web sayfasında ilan ediliyor.” ifadesini kullandı.

Yerlikaya, Türkiye’de 25 şehirde 32 geri gönderme merkezi bulunduğunu belirterek, geri gönderme merkezlerinin kapasitesinin 18 bin 870 olduğunu söyledi.

Geri gönderme merkezlerinin, düzensiz göçle mücadelede önemli bir hizmet sunumu olduğunu dile getiren Yerlikaya, şunları kaydetti:

“Geri gönderme merkezlerinde berbat muameleye karşı ‘sıfır tolerans’ prensibiyle hareket etmekte olup merkezlerde makus muamele yaşanmaması ismine her türlü önlemi aldık. Buralarda mahrem yerler hariç 7/24 kamera ile izlenmekte ve bu kameralar kayıt altına alınmaktadır. Geri gönderme merkezleri, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komitesi, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı, Göç Yönetimi Başkanlığı, valiliğin ilgili üniteleri, insan hakları şuraları, TİHEK ile milletlerarası kuruluşlar tarafından daima olarak incelenmektedir. Ayrıyeten merkezlerin bulunduğu vilayet valisinin başkanlığında oluşturulan denetleme kurulları tarafından ayda en az 2 defa haberli-habersiz denetlenmesi talimatı Bakanlığımızca verilmiştir. 2024 yılında geri gönderme merkezlerinde toplam 644 kontrol yapılmıştır. Gördüğümüz, tespit ettiğimiz en ufak olayda hem isimli hem de idari soruşturma yapıyoruz.”

Çiftçi sayısı

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da Diyarbakır ve Mardin’deki anız yangınlarına ilişkin, “Bu yangın meskun mahalde gerçekleşti, münasebetiyle belediye sorumluluğunda. Hem Diyarbakır belediyesi hem mahallî belediyeler yetersiz kalmıştır. Fakat bir insanımızın tırnağına bile halel gelmesini istemiyoruz. Bütün gücümüzle arkadaşlarımızı seferber ettik.” diye konuştu.

Saman ve su ürünü ithalatı iddialarını hatırlatan Yumaklı, “Saman ithal etmiyoruz, Ukrayna’dan hiç etmedik. Türkiye’nin, Somali’den ithal ettiği su ürünü yoktur, olmamıştır.” dedi.

Yumaklı, Akdeniz meyve sineği ile mücadele kapsamında illere ücretsiz 40 bin tuzak gönderildiğini ifade etti.

Çiftçi sayısının azaldığına yönelik iddiaya da yanıt veren Yumaklı, Çiftçi Kayıt Sistemi’ndeki çiftçi sayısının evvelki yıl 2 milyon 177 bin, 2023’te 2 milyon 245 bin ve bu yıl 2 milyon 340 bin olduğunu dile getirdi.

Türkiye’ye gelen eserlerin tamamını tahlil ettiklerini söyleyen Bakan Yumaklı, 2023 yılında ihraç edilen 4,6 milyon ton taze meyve zerzevatın yalnızca yüzde 0,19’unun geri döndüğünü, bu geri dönüşün yarısının küflenme dolayısıyla olduğu bildirdi.

Genel Kurulda DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Hasan Karal ve bağımsız İstanbul Milletvekili Cemal Enginyurt, şahsı adına söz alarak iktidarı eleştirdi.

Genel Kurulda İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın Bakanlığının bütçesi üzerine konuşmasına devam ettiği sırada, kimi bakanlık bürokratlarının Genel Şuraya girmesi tartışmalara neden oldu.

Konuşmaların akabinde Genel Heyette, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik, İçişleri, Tarım ve Orman bakanlıkları ile bağlı kurumların 2025 yılı bütçeleri kabul edildi.

Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, birleşimi saat 11.00’de toplanmak üzere kapattı.